Browsing by Author "Kaszewska-Gilas, Katarzyna"
Now showing 1 - 1 of 1
Results Per Page
Sort Options
Item Taksonomia i ewolucja dutkowych roztoczy z rodziny Syringophilidae (Acariformes: Prostigmata) pasożytujących na ptakach gołębiowych (Aves: Columbiformes)(2023) Kaszewska-Gilas, Katarzyna; Skoracki, Maciej. PromotorZnajomość różnorodności gatunkowej pasożytów związanych z poszczególnymi grupami żywicieli, ma kluczowe znaczenie w badaniach nad układem pasożyt-żywiciel i ich historii ewolucyjnej. Pasożytnictwo permanentne jest jednym z najbardziej intrygujących rodzajów pasożytnictwa, badania nad tego typu pasożytami mogą pomóc lepiej zrozumieć interakcje i relacje w układach antagonistycznych. Przedmiotem badań w mojej pracy doktorskiej była acarofauna obligatoryjnych oraz wysoce specyficznych ektopasożytniczych roztoczy należących do rodziny Syringophilidae, pasożytujących na ptakach z rzędu Columbiformes. Gołębiowe były jedną z najsłabiej przebadanych grup ptaków pod kątem występowania roztoczy dutkowych oraz wzajemnych relacji w układzie pasożyt-żywiciel. W ramach pracy doktorskiej podjęto następujące cele: 1) zbadanie różnorodności taksonomicznej Syringophilidae z możliwie szerokiego spektrum potencjalnych żywicieli należących do ptaków gołębiowych reprezentujących trzy klady oraz pochodzących ze wszystkich krain zoogeograficznych 2) zbadanie interakcji w układzie pasożyt-żywiciel m. in. określenie prewalencji, specyficzności żywicielskiej i topicznej roztoczy dutkowych związanych z ptakami gołębiowymi. 3) ustalenie relacji filogenetycznych na poziomie rodzajowym Syringophilidae pasożytujących na ptakach gołębiowych. Prezentowana praca doktorska składa się z części taksonomicznej oraz części poświęconej zagadnieniom specyficzności żywicielskiej, interakcjom w układzie pasożyt-żywiciel oraz powiązań filogenetycznym pomiędzy poszczególnymi rodzajami w obrębie Syringophilidae. Podczas badań przebadano 112 gatunków ptaków należących do rzędu Columbiformes. Stwierdzono obecność 25 gatunków roztoczy dutkowych pasożytujących na 65 gatunkach ptaków. Opisano 16 nowych dla wiedzy gatunków dutkowców, będących przedstawicielami następujących rodzajów: Meitingsunes (M. chalcophas, M. turacoenas M. lengai, M. ptilinopus), Peristerophila (P. lature, P. geopelis, P. leucomela), Psittaciphilus (P. montanus, P. patagioenas) oraz Gunabopicobia (G. claravis, G. geotrygoni, G. masalaje, G. metriopelia, G. lathami, G. leptotila, G. verraruxi). Badania taksonomiczne prowadzone były na przedstawicielach wszystkich krain zoogeograficznych w których występują ptaki gołębiowe. Syringophilidae stwierdzono w nowych rejonach zoogeograficznych tj.: Oceania (Papua Nowa Gwinea, Indonezja) oraz kraina Australijska (Australia), poszerzając tym samym wiedzę na temat światowego rozmieszczenia tychże roztoczy na przedstawicielach Columbiformes. W ramach pracy doktorskiej określono prewalencję dla każdego zainfekowanego gatunku żywicielskiego. Indeks prewalencji oscylował między 4.2%– 100%. Otrzymane wyniki pozwoliły na scharakteryzowanie stopnia powiązań pomiędzy poszczególnymi gatunkami pasożytów i ich żywicielami. Na podstawie przeprowadzonej analizy specyficzności żywicielskiej stwierdzono 8 gatunków monoksenicznych, 5 gatunków oligoksenicznych, 8 mesostenokseniczych, 3 metastenoksenicznych oraz 1 polikseniczny. Ponadto zaobserwowano ko-infestację kilku gatunków roztoczy na 11 gatunkach ptaków gołębiowych. Stwierdzono występowanie następujących wzorców multiinfestacji: Syringophilinae-Syringophilinae (Syr-Syr) oraz Syringophilinae-Picobiinae (Syr-Pic), w których czynnikiem rozdzielającym pasożyty była zasiedlana nisza. Tylko w jednym przypadku odnotowano zasiedlanie tego samego typu piór, przez dwa odrębne gatunki dutkowców, jednakże nie zaobserwowano w żadnym z przypadków występowania dwóch różnych gatunków w obrębie tej samej dutki. Kolejnym celem pracy doktorskiej było zbadania interakcji w układzie pasożyt-żywiciel. Przeprowadzono analizę sieci dwudzielnych składających się ze wszystkich dotychczas poznanych gatunków Syringophilidae infestujących ptaki z rzędu Columbiformes. Otrzymana sieć charakteryzowała się następującymi: wartościami współczynników: specjalizacja na poziomie sieciowym H2=0.93, połączeń C=0.90, zagnieżdżenia N=0.908 oraz modularności Q=0.83. Architektura sieci – Syringophilidae-Columbiformes, wskazuje iż roztocze dutkowe pasożytujące na ptakach gołębiowych tworzą wysoce specyficzny układ, o silnej dominacji gatunków wyspecjalizowanych na rzecz pasożytów o szerszym spektrum żywicielskim. Wykazano także tworzenie w ramach sieci 20 modułów (klastrów), które podzielono na 3 grupy: A) skupiające jeden gatunek pasożyta i związany z nim gatunek żywicielski, B) jeden gatunek pasożyta zasiedlający wiele gatunków żywicielskich, C) dwa lub więcej gatunków Syringophilidae skupionych wokół kilku gatunków żywicielskich. Na podstawie otrzymanych wyników stwierdzono, że roztocze dutkowe tworzą trwałe związki pomiędzy żywicielami, z niską tendencją do losowej zmiany żywiciela, na co wskazują słabe interakcje poza zajmowanymi klastrami. W ramach prac badawczych przeprowadzono analizę filogenetyczną opartą na cechach morfologicznych, która wykazała występowanie dwóch odrębnych kladów w obrębie podrodziny Syringophilinae, tj. Meitingsunes-Psittaciphilus oraz Peristerophila-Terratosyringophilus.