Browsing by Author "Kraszewski, Igor. Promotor"
Now showing 1 - 2 of 2
Results Per Page
Sort Options
Item Między Rzeczpospolitą a Rosją. Konfederacje dysydenckie 1767-1768(2023) Lepalczyk, Anna; Małecki, Aleksander. Promotor; Kraszewski, Igor. PromotorKonfederacje słucka i toruńska nie posiadają osobnego opracowania. W historiografii były traktowane wyłącznie jako środek nacisku caratu na państwo polsko-litewskie. Dlatego też celem niniejszej pracy jest przedstawienie związków różnowierczych oraz tworzącego je stronnictwa jako podmiotu politycznego w relacjach z Rosją przejawiającej się w świadomości politycznej członków, środkach podejmowanych do realizacji celów oraz w próbach oddziaływania na cesarstwo przez dyplomacje. Praca składa się z dwóch części. Pierwsza z nich obejmuje lata 1764-1766 i została poświęcona szerokiemu kontekstowi sprawy dysydenckiej oraz genezie konfederacji. Wyjaśniono w niej pojęcie „dysydenta” i „tolerancji”. Przedstawiono sytuacje prawą i społeczną różnowierców. Zaprezentowano cele rosyjskiej polityki wobec dysydentów i próby jej realizacji. Opisano stronnictwo dysydenckie i czynione przez nie zabiegi polityczne, w tym działania dyplomatycznej podejmowane w Petersburgu. Druga część natomiast została poświęcona konfederacjom w latach 1767-1768. Otwiera ją rozdział o negocjacjach na dysydencko-rosyjskich na temat utworzenia związków. Następnie opisano okoliczności ich zawiązania, cele, strukturę, liczebność, podejmowane przez nią działania oraz relacje z konfederacją generalną. Przedstawiono misje dyplomatyczną delegatów konfederackich na rosyjskim dworze. Omówiono udział różnowierców w komisji sejmowej do spraw religii oraz ich działania po zakończeniu jej prac. Podsumowanie pracy pokazuję, że mimo znaczącej dominacji Rosji w relacjach z dysydentami zachowali swoją podmiotowość polityczną. The Slutsk and Torun confederations have been treated in historiography only as a means of Russian pressure on the Polish-Lithuanian state, for which reason they need new research. The aim of this dissertation is to show both the dissident associations and the associated party as a political entity in their relations with Russia, manifested in their political consciousness, measures taken to achieve their goals and diplomatic actions. The dissertation consists of two parts. First one covers the period 1764-1766 and reveals context of the dissident cause and the origins of the confederation. It explains the notion of 'dissident', 'tolerance'. Describes the legal position and social of dissenters. Next recounts the aims of Russian polictics towards dissidents. Repesend actions dissidents party and their political efforts both in Petersburg. The second part covers the confederations’ groundwork and their activities in period 1767-1768. It opens with a chapter devoted to the negotiations between dissidents and Russia. Next description of the circumstances of their foundation, their goals, structure, numbers, actions undertaken and the unification with the general confederation. The diplomatic activities of the confederated delegates at the Russian court were presented. The participation of the dissenters in the Sejm's committee for religious affairs was discussed. The dissertation shows that despite significant Russian domination in relations with dissenting nobility, they retained their political independence.Item Szlacheckie obawy przed absolutum dominium – refleksja nad zepsuciem ustroju w dobie kryzysu za Jana II Kazimierza (1660-1668)(2024) Grobelna-Mazurek, Paulina; Kraszewski, Igor. PromotorObawy przed silną władzą monarszą (absolutum dominium) uchodzą za stałą cechę kultury politycznej polskiej szlachty. W burzliwym okresie lat 1660-1668 stać miały za odrzuceniem dyskutowanych wówczas projektów reformy państwa i doprowadzić do kryzysu zakończonego wojną domową. Ich źródeł upatrywano w szlacheckim przywiązaniu do wolności, przy czym wolność tę rozumiano raczej negatywnie, w najgorszym wypadku jako dążenie do anarchii w imię stałego rozszerzania własnych uprawnień. Jest więc ten strach elementem tzw. czarnej legendy polskiej szlachty, utrwalanej przez wiele pokoleń badaczy, przez te ostatnie stopniowo weryfikowanej. I ta praca podążać ma w tym kierunku, usiłując dociec, co dokładnie rozumiano pod pojęciem absolutum dominium i jaka była jego funkcja w ówczesnej debacie publicznej, podejmowanej zarówno na łamach publicystyki, jak i prasy, w teatrze oraz na poziomie tzw. życia parlamentarnego. Zasadniczym kontekstem podjętych rozważań jest ten – ustrojowy. To porządek Rzeczypospolitej stanowił właściwy punkt odniesienia w toczących się dyskusjach - ich główny przedmiot, kreślił ramy dla podejmowanych decyzji i napełniał pojęcie absolutum dominium treścią. To on w końcu, wraz z zasadami, na których został oparty, odzwierciedlony w politycznym języku, wartościach, w obowiązującym prawie i państwowych instytucjach, zadecydował o losie projektowanych zmian. Fears of strong monarchical power (absolutum dominium) have been considered to be a permanent feature of the Polish nobility’s political culture during the turbulent period of the 17th century. It is said that these fears were behind the rejection of the state reform projects discussed at the time, perhaps leading to the crisis which ended in civil war. These fears originated with the noble’s attachment to their own freedom, which can be interpreted rather negatively as the nobles constantly tried to increase their personal dominance. These fears are therefore an element of the negative aspect of the history of Polish nobility which has been perpetuated by earlier researchers and has been verifying by more recent studies. And this work follows this direction, aiming to find out what was perhaps understood by the concept of absolutum dominium and its influence on public debates of the time. Whether these were undertaken both in pamphlet literature and the press, in theatre and during parliamentary discourse. The fundamental context of this reflection is a systemic one. It was the order of the Polish-Lithuanian Commonwealth that constituted the certain point of reference of ongoing discourse, which set the foundation of the concept of absolutum dominium. Ultimately, these principles on which it was based, were reflected in political language and values, in the applicable law and in the state institutions, that decided the course of political change.