2013, Vol. 51. Polskie uczelnie a Unia Europejska

Permanent URI for this collection

https://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/11841

Jeśli chcesz przejrzeć artykuły znajdujące się w tej kolekcji wybierz przycisk Tytuł

Browse

Browsing 2013, Vol. 51. Polskie uczelnie a Unia Europejska by Issue Date

Filter results by year or month
Now showing 1 - 1 of 1
  • Item
    Polskie uczelnie a Unia Europejska. Instytucjonalne, ekonomiczne i kulturowe aspekty europeizacji polskiego szkolnictwa wyższego (CPP RPS 51/2013)
    (Center for Public Policy Research Papers Series, 2013) Kościelniak, Cezary
    Bez wątpienia sfera polityki szkolnictwa wyższego należy do priorytetów państw wysoko rozwiniętych. Dla Europy, miejsca narodzin uniwersytetu, ma to niebagatelny wpływ. Od Średniowiecza uczelnie są jednym z kluczowych instytucji, odgrywających istotną rolę w przemianach cywilizacyjnych, politycznych i kulturowych. We współczesnej Europie role uczelni podlegają transformacji, podobnie jak zmieniają się oczekiwania obywateli i funkcje państwa. Uczelnie wyznaczają edukacyjne możliwości społeczeństw, implementację innowacyjnego rozwoju, ich przedstawiciele są autorami patentów, a siła uczelni bezpośrednio przekłada się na kształtowanie elit oraz klasy kreatywnej. Przywołując klasyczną rolę uniwersytetu z wykładu Kazimierza Twardowskiego, „O dostojeństwie uniwersytetu” z 1938 roku, gdzie był on porównany do dostojnej, oddalonej od świata latarni wyznaczającej horyzonty myślenia, można powiedzieć, że takiego uniwersytetu dzisiaj już nie ma. Współczesne uczelnie są coraz bardziej zaangażowane w „tworzenie świata”. Zjawisko to nazwał Clark Kerr, który UCLA w Kaliforni nazwał „multiwersytetem” realizującą nie tylko zadania kształcenia i badań, ale także zaangażowania w procesy współczesnego świata. Uczelnie biorą na siebie odpowiedzialność za procesy modernizacyjne, angażują się w problemy regionalne, łączą rozdzielone niegdyś od siebie badania podstawowe od badań stosowanych. Trend ten, rozpoczęty w Stanach Zjednoczonych przeniósł się do Europy. Nowe wyzwania zmieniają politykę szkolnictwa wyższego. Zmienia się struktura społeczna społeczeństw Europy, gdzie ponad 40% obywateli uzyskało wyższe wykształcenie. Zmieniają się oczekiwania od uczelni, które muszą sprostać nowym wyzwaniom, głównie masowemu kształceniu. Dla Polski szkolnictwo wyższe stanowi jedną z kluczowych polityk ze względu na nadchodzący niż demograficzny, który pociągnie spadek konkurencyjności oraz innowacyjności: uczelnie biorą na siebie odpowiedzialność za tworzenie społeczeństwa wiedzy, klas kreatywnych, HUBów wiedzy oraz „instytucji transdyscyplinarych” przekazujących wytwory wiedzy do społeczeństwa. Wreszcie zmianie podlega sam system, coraz bardziej usieciowiony w inne grupy polityk: badań i rozwoju, pracy, infrastruktury i tworzenia kapitału ludzkiego. Sprawia to, że polityka szkolnictwa wyższego dotyka nie tylko uczonych i studentów, ale promieniuje na innych interesariuszy, przez co wzrasta jej znaczenie, które w przyszłości będzie jeszcze większe.