Browsing by Issue Date, starting with "2023"
Now showing 1 - 20 of 424
Results Per Page
Sort Options
Item Radzenie sobie ze stresem i wypaleniem zawodowym przez nauczycieli akademickich. Studium psychopedagogiczne(2023) Garbacik, Żaneta; Piorunek, Magdalena. PromotorCelem badań było rozpoznanie, w jaki sposób nauczyciele akademiccy radzą sobie ze stresem zawodowym oraz ustalenie, w jakim stopniu dotyczy ich syndrom wypalenia zawodowego. Metodą sondażu diagnostycznego, z wykorzystaniem standaryzowanych narzędzi kwestionariuszowych dokonano pomiaru poziomu stresu, zweryfikowano stosowane strategie radzenia sobie oraz ustalono poziom wypalenia. Dodatkowo, w celu ustalenia obecności i dotkliwości czynników ryzyka psychospołecznego utworzono narzędzie autorskie. Badania prowadzone w paradygmacie ilościowym miały charakter eksploracyjny, choć konteksty dotyczące związku zmiennych niezależnych i poziomu stresu czy wypalenia potraktowano weryfikacyjnie i na podstawie dotychczasowych, ustaleń badawczych zaproponowano szereg hipotez których weryfikacja miała pogłębić uzyskane wyniki. Przyjęta rama teoretyczna zakładała, że stres jest wynikiem interakcji pomiędzy pracownikiem i jego środowiskiem zawodowym, zaś wypalenie stanowi syndrom wielowymiarowy. Radzenie sobie mierzono na poziomie strategii – działań pojedynczych, zależnych w dużej mierze od warunków sytuacyjnych. Psychospołeczne obszary ryzyka klasyfikowano pod względem związku ze specyfiką roli zawodowej, właściwościami instytucji, czynnikami pochodzenia społecznego oraz zmiennymi indywidualnymi. Następnie zastosowano klasyfikację różnicującą konkretne elementy ryzyka pod względem przynależności do kontekstu i treści pracy. Zebrano dane pochodzące od 1308 osób: 628 mężczyzn, 676 kobiet oraz dwóch osób określających się niebinarnie. Reprezentowały one wszystkie dziedziny nauki, choć stosunek udziału wahał się od 4-5% dla sztuki i nauk teologicznych, po 27% dla nauk społecznych. Dominowały osoby posiadające tytuł doktora, zatrudnione na stanowiskach 4 naukowo dydaktycznych, a blisko 73% zadeklarowało zatrudnienie w jednostkach publicznych. Przeprowadzane analizy poprzedzała weryfikacja rzetelności narzędzi, co ujawniło konieczność restrukturyzacji kwestionariusza wypalenia. Uzyskane wyniki świadczą o tym, że nauczycieli akademickich dotyczy zjawisko stresu i wypalenia, chociaż ich wyniki plasują się poniżej średnich. Wśród trzech elementów wypalenia: wyczerpania, braku zawodowej satysfakcji oraz negatywnych relacji, to wyczerpanie zaznaczyło się najsilniej. Ponieważ zrestrukturyzowano kwestionariusz wypalenia, nie sposób było porównać wyników nauczycieli akademickich z przedstawicielami innych zawodów. Dokonano jednak porównania poziomu stresu zawodowego, a uzyskane wyniki okazały się wyższe niż te, które w dostępnych publikacjach wykazała grupa pracowników badawczo-dydaktycznych oraz przedstawiciele zróżnicowanych zawodów. Weryfikacja hipotez dostarczyła wniosków na temat związku stresu i wypalenia z wiekiem badanych, ich płcią, zajmowanym stanowiskiem, reprezentowaną dziedziną nauk, planami awansu oraz typem zatrudniających jednostek, co częściowo potwierdziło dotychczasowe doniesienia badawcze. Zweryfikowano, jakie zagrożenia dostrzegają w swojej pracy nauczyciele akademiccy oraz ustalono, które z nich oceniają jako najbardziej dotkliwe. Ich wybór dopełniała przestrzeń na umieszczenie alternatywnych czynników, których w zestawieniu zabrakło. Respondenci przedstawiali odpowiedzi, które można klasyfikować pod względem przynależności do kategorii warunków prywatnych (np. choroby), warunków zewnętrznych (np. konteksty ustawodawcze), oraz do warunków i relacji organizacyjnych. Ostatnia kategoria zdominowała odpowiedzi badanych. Wreszcie, rozpoznano strategie radzenia sobie, zanalizowano ich związek z poziomem stresu i skorelowano ze wspomnianymi czynnikami ryzyka by ustalić, czy istnieją tendencje do stosowania strategii w odniesieniu do konkretnych zagrożeń. Ustalono też, czy określone strategie radzenia sobie ze stresem mają związek z wymienionymi wcześniej zmiennymi niezależnymi. Przeprowadzone badania mogą stanowić inspirację do dalszych naukowych poszukiwań, lecz mogą też przyczynić się do formułowania zaleceń natury praktycznej. The aim of this study was to identify how university teachers cope with professional stress as well as to determine to what extent they are affected by burnout syndrome. A diagnostic survey method, using standardized questionnaire tools, was used to measure the stress level, verify the coping strategies used and determine the burnout level. In addition, the author's tool was developed to determine the presence and severity of psychosocial risk factors. The research conducted in the quantitative paradigm was exploratory, although the contexts regarding the relationship between independent variables and levels of stress or burnout were subjected to verification, and on the basis of research findings to date, a number of hypotheses were proposed the verification of which would deepen the results obtained. The adopted theoretical framework assumed that stress is the result of an interaction between the employee and his work environment, while burnout represents a multidimensional syndrome. Coping was measured at the level of strategies – individual actions that depend largely on situational conditions. Psychosocial risk areas were classified in terms of their relationship to the specifics of professional role, institutional characteristics, factors of social background and individual variables. Next, a classification was used to differentiate specific risk elements in terms of their association with work background and content. Data were collected from 1308 individuals: 628 men, 676 women and two individuals identifying themselves non-binary. They represented all fields of study, although the ratio of participation ranged from 4-5% for the arts and theological sciences and 27% for the social sciences. The predominant individuals were PhD graduates, employed in research and teaching positions, and nearly 73% declared employment in public entities. 6 The analyses carried out were preceded by verification of the reliability of tools, which revealed the need to restructure the burnout questionnaire. The results show that university teachers are affected by the phenomenon of stress and burnout, although their results are below average. Among the three elements of burnout: exhaustion, lack of professional satisfaction and negative relationships, it was the exhaustion that was the most indicative. As the burnout questionnaire was restructured, it was impossible to compare the results of university teachers with those of other professions. However, a comparison of the level of occupational stress was conducted, and the results turned out to be higher than those shown in the available publications by a group of research and teaching staff as well as representatives of diversified professions. Hypothesis verification provided conclusions on the relationship of stress and burnout with the respondents' age, gender, position held, field of science represented, promotion plans and type of employing units, which partially confirmed previous research reports. It was verified what risks the university teachers perceive in their work and determined which ones they rated as the most severe. Their selection was complemented by space to include alternative factors that were missing from the list. The respondents provided answers that could be classified in terms of belonging to the categories of private conditions (e.g., illness), external conditions (e.g., legislative contexts), and organizational conditions and relationships. The last category dominated the respondents' answers. Finally, coping strategies were recognized, their relationship to stress levels was analyzed, and correlated with the aforementioned risk factors to determine whether there were tendencies to apply strategies in relation to specific risks. It was also determined whether specific stress coping strategies were related to the previously mentioned independent variables. The study conducted may inspire further scientific research, but may also contribute to recommendations of a practical nature.Item Przetrwałe zaburzenia wymowy a integracja szkolna i osiągnięcia szkolne uczniów kończących etap edukacji wczesnoszkolnej(2023) Trębacz-Ritter, Agata; Chrzanowska, Iwona. PromotorDynamicznie zmieniająca się rzeczywistość modyfikuje warunki dla szeroko rozumianego rozwoju mowy, w tym dla rozwoju artykulacji, prowadząc w konsekwencji do wzrostu liczby dzieci wymagających wsparcia logopedy na różnych etapach życia, już od okresu niemowlęcego. Chociaż przyjmuje się, że rozwój systemu fonetyczno-fonologicznego języka polskiego powinien zakończyć się u progu przejścia na etap edukacji wczesnoszkolnej, czyli ok. 7. roku życia, to jednoczesne próby szacowania skali występowania zaburzeń wymowy sugerują, że mogą one dotyczyć nawet 47% uczniów w wieku 7-9 lat. W niniejszej pracy zasugerowano, aby na kształt dwóch pojęć ang. persistent speech sound disorder i ang. residual speech errors, utrzymujące się powyżej granicy rozwoju systemu fonetyczno-fonologicznego zaburzenia realizacji dźwięków mowy nazywać przetrwałymi. Badania pokazują, że uczniowie z przetrwałymi zaburzeniami wymowy w większym stopniu niż rówieśnicy o normatywnym przebiegu rozwoju inwentarza fonemów narażeni są na obniżenie osiągnięć, szczególnie w obszarze umiejętności czytania i pisania czy relacji rówieśniczych. Z drugiej jednak strony podkreśla się, że charakter i skala ewentualnego ryzyka niepowodzeń szkolnych mogą różnić się u poszczególnych uczniów, w zależności od uwarunkowań indywidualnych, obejmujących m.in. podłoże zaburzenia wymowy czy uwarunkowań środowiskowych, związanych m.in. ze statusem socjoekonomicznym rodziny. Z tego powodu nadrzędnym celem zrealizowanych badań było rozpoznanie poziomu osiągnięć szkolnych i integracji szkolnej 18 uczniów kończących etap edukacji wczesnoszkolnej w trzech dopełniających się perspektywach: uczniów, ich rodziców i nauczycieli. W badaniu zjawiska wykorzystano metody badań charakterystyczne dla dwóch odmiennych paradygmatów: pomiar osiągnięć szkolnych (Testy Osiągnięć Szkolnych TOS3) i integracji szkolnej (Kwestionariusz Integracji Uczniów KIU), rozpoznanie samooceny uczuć ucznia w sytuacji mówienia w różnych kontekstach (kwestionariusz obrazkowy SPAA-C) i wywiad swobodny ukierunkowany. Zastosowanie modelu badań mieszanych ze strategią zbiorowego (równoległego) studium przypadku, utworzonego w oparciu o kryterium maksymalnego zróżnicowania przypadków, umożliwiło podjęcie próby lepszego rozumienia heterogeniczności grupy badanych dzieci. Chociaż każdy z badanych przypadków był rozpatrywany indywidualnie w ramach opisu profilu funkcjonowania ucznia, to podjęta próba analizy przekrojowej zgromadzonego materiału empirycznego umożliwiła rozpoznanie pewnych ogólnych tendencji, które mogą stanowić punkt wyjścia do dalszej eksploracji pola problemowego i projektowania innych badań naukowych np. w paradygmacie nomotetycznym. Implementacja modelu edukacji wysokiej jakości dla wszystkich kształtuje przestrzeń dla wsparcia wszystkich uczniów, w tym uczniów z zaburzeniami wymowy, a szkolna ocena funkcjonalna, którą cechuje przede wszystkim wielokontekstowość, prognostyczność i ciągłość umożliwia projektowanie rozwiązań dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb i możliwości. W oparciu o zebrane dane można sądzić, że oprócz dobrze zaplanowanej terapii logopedycznej niezbędne jest więc rozpoznanie funkcji, jaką w życiu uczniów mogą pełnić utrzymujące się problemy w produkcji dźwięków mowy, aby zapewniać odpowiedni poziom ukierunkowanego wsparcia w warunkach szkolnych. A large number of children who need school-based speech-language pathologists' support is a growing problem in a school environment. Polish researchers estimate the prevalence of speech sound disorder up to 47% among primary school students aged 7-9 yr. Those children may be at greater risk of educational failures, namely literacy, mathematics, or peer relationships relative to their peers with typical speech. However, nature and the extent of this possible risk can vary significantly from one child to another, depending on the individual and environmental conditions. The present thesis aimed to explore the school integration and academic achievement of 18 third-grade primary school students with speech sound disorders from three complementary perspectives: 1. children, 2. parents, 3. teachers. Applying a mixed methods design with a collective case study strategy helped better understand the children's heterogeneity at different levels. Although each case was primarily considered individually, the cross-case analysis identified some overall tendencies applicable to children who participated in the study. Those subjects with higher academic achievements were more likely to have an articulation disorder without a significant deficit in phonological processing. In turn, those with a distinct phonological deficit were characterized with lower educational achievements. However, most of children felt well-integrated with their peers, which might be partially explained by the teachers’ supportive attitude or by the observed general diversity among children in the classroom. The overall research results may support the need for a continuous functional assessment of all children with speech sound disorders according to their individual, diverse needs and abilities. It seems that apart from well-planned speech therapy, it is essential to recognize the role that persistent problems in speech production may play in children's school life, to ensure appropriate support on time.Item Urbanocen – kulturowe rozszerzenie propozycji antropocenu(2023) Chwałczyk, Franciszek; Rewers, Ewa. PromotorWe wstępie nakreślony zostaje kontekst tej teoretycznej pracy oraz postawione są cele (główne i szczegółowe): to przede wszystkim uwzględnienie przestrzennego wymiaru antropocenu, wskazanie miejskiego źródła antropocenu – a więc ukazanie go jako urbanocen – oraz wypracowanie adekwatnej ontoepistemologii urbanocenu. W rozdziale pierwszym przedstawiony zostaje antropocen, niektóre alternatywne jego nazwy i ujęcia (inne „-ceny” – spis zebranych 131 propozycji dostępny jest w Aneksie) oraz stosowane w pracy metody i podejścia (zaangażowany pluralizm, świecka teologia negatywna, wyobraźnia ontologiczna). Skonstruowane zostają tam również podstawowe elementy ontoepistemologii urbanocenu: sieci, sfery, kale, porażenia i przedłużenia (pokazane na historycznych przykładach miejskich). Na rozdział drugi składa się przede wszystkim dyskusja z kapitałocenem, planetarną urbanizacją i miejskimi „-cenami” (metropocen, astycen, urbanocen w ujęciu Santa Fe Institute). Za główny przykład służy tu historyczny miejski metabolizm energii i żywności oraz model relacji dawnych miast z otaczającym je środowiskiem. Drugi rozdział kończy się omówieniem i przyjęciem koncepcji infrastruktur jako głównego filaru ontoepistemologii urbanocenu oraz użyciem jej do zinterpretowania czasu jako infrastruktury miejskiej (na podstawie przywoływanych badań). W rozdziale trzecim rozwijane są kategorie porządku i nieporządku a kultura zostaje ujęta jako porządkowanie (z podstawą m.in. w przetwarzaniu predykcyjnym) oraz wskazana jako organizator środowisk (silnie związany z wnętrzami i zewnętrzami przestrzeni miejskiej) i proces stojący u podstaw urbanocenu. Zostaje też podjęty dialog z entropocenem i negantropocenem a jako drugi filar ontoepistemologii urbanocenu proponowane są praktyki. Rozdział czwarty traktuje o poznawczym wymiarze urbanocenu. Z jednej strony wskazuje się tam miasta jako wytwórnie wiedzy i środowiska poznania (dzięki jego rozpraszaniu) używając przykładów historycznych: centrów kalkulacji jak XVII-wieczny Amsterdam czy różnych miejskich instytucji. Z drugiej strony proponuje się tam rozszerzenia jako trzeci filar ontoepistemologii urbanocenu oraz wskazuje się poznawcze uwikłanie agentów w miejskie środowiska i infrastruktury (jak np. ta samochodowa) – uwikłanie wynikające z elastyczności tychże infrastruktur. Zakończenie zdaje sprawę z realizacji celów oraz zawiera wypracowaną koncepcję urbanocenu ujętą w skrótowej i syntetycznej formie. The introduction outlines the context of this theoretical work and sets the goals (main and specific): first of all, taking into account the spatial dimension of the Anthropocene, second identifying the urban base for the Anthropocene - and therefore presenting it as the Urbanocene - and third developing an adequate ontoepistemology of the Urbanocene. The first chapter presents the Anthropocene, some alternative names and approaches to it (other "-cenes" - he list of 131 proposals is available in the Annex), methods and approaches used in the work (engaged pluralism, secular negative theology, ontological imagination). The basic elements of the ontoepistemology of the Urbanocene are also constructed here: networks, spheres, scales, extensions and numbifications (shown on historical urban examples). The second chapter consists primarily of a discussion with the Capitalocene, planetary urbanization and urban "-cenes" (Metropocene, Astycene, Santa Fe Institute's Urbanocene). The main examples here are the historical urban energy and food metabolism and the model of the relationship of cities with their surrounding environment. The second chapter ends with a discussion and adoption of the concept of infrastructures as the main pillar of the ontoepistemology of the Urbanocene and using it to interpret time as an urban infrastructure (based on the cited research). In the third chapter, the categories of order and disorder are developed and culture is presented as ordering (with its basis, among others, in predictive processing theory) and indicated as the organizer of environments (strongly related to the interior and exterior of urban space) and the process at the base of the Urbanocene. A dialogue with the Enthropocene and Neganthropocene is also undertaken, and concept of practices is proposed as the second pillar of the ontoepistemology of the Urbanocene. Chapter four deals with the cognitive dimension of the Urbanocene. On the one hand, it shows cities as producers of knowledge and environments of cognitions (thanks to its distribution), using historical examples of centers of calculation such as 17th-century Amsterdam or various urban institutions. On the other hand, it proposes conceptr of extensions as the third pillar of the ontoepistemology of the Urbanocene and indicates the cognitive entanglement of agents in the urban environments and infrastructures (such as the car infrastructure) - an entanglement that results from the plasticity of these infrastructures. The conclusion reports on the achievement of the goals and contains the developed concept of the Urbanocene presented in a short and synthetic form.Item Kulturalno-edukacyjna aktywność środowisk polonijnych w Holandii w latach 1989-2019(2023) Gramza, Grażyna; Gulczyńska, Justyna. Promotor; Nowak-Kluczyński, Konrad. Promotor pomocniczyDysertacja „Kulturalno-edukacyjna aktywność środowisk polonijnych w Holandii w latach 1989-2019” jest próbą opisania uczestnictwa w kulturze i edukacji Polonii od strony organizacyjno-technicznej i warunków, umożliwiających udział członków tejże zbiorowości w zinstytucjonalizowanych formach polonijnego życia kulturalnego. Ramy chronologiczne obejmują lata 1989-2019, czyli okres w którym Polonia w Holandii się zmieniła - od dobrze zasymilowanej, kilkutysięcznej diaspory o charakterze politycznym do ćwierćmilionowej grupy migrantów ekonomicznych. Dysertacja zredagowana została w układzie problemowo-chronologicznym i składa się ze Wstępu, 6 rozdziałów, zakończenia, bibliografii oraz załączników. Przedstawiono w niej dzieje kontaktów Polski i Holandii, sięgających aż X wieku. Następnie omówiono zagadnienia demograficzne dotyczące migracji z Polski, warunki pracy i życia oraz perspektywy na przyszłość polskich imigrantów. Opisano początki i rozwój polonijnej działalności Kościoła rzymskokatolickiego, rozwój edukacji polonijnej w Holandii i jej różnorodne propozycje - od szkół polonijnych i parafialnych po projekty tj. „Polska Akademia Dzieci”. Ważną częścią pracy jest opis działalności polonijnych zespołów artystycznych oraz organizacji kulturalnych w Holandii oraz działalność wydawnicza tych organizacji oraz rola portali internetowych w życiu współczesnej Polonii.Item Das sozialistische Buch. Multinationale Editionsreihen im europäischen Ostblock(Harrassowitz-Verlag, 2023) Zajas, PawełThe paper analyses the cultural-political conditions of multinational edition series that appeared or were planned in countries of the European Eastern Bloc from the mid-1970s. Attention is drawn to (i) the cultural-political context of the Helsinki Final Act, which gave a decisive impetus to the increased transfer of literature within the Eastern Bloc, (ii) the “Library of Victory” realized in the years 1975–1981, and (iii) the “Library of European Poetry of the Twentieth Century” initiated in 1976. All three aspects are developed using selected text constellations and unpublished archival material and related to general methodological-theoretical problems.Item Neoauthoritarianism as a Challenge to Global Security(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2023) Khoma, Nataliia; Nikolayeva, MaiiaThe purpose of the study is to determine the features of neoauthoritarianism as a political regime, its tools, and consequences for global security. It is reasoned that neoauthoritarianism is an undemocratic system of methods and means of exercising centralized state power, which is characterized by the formalisation of democratic principles, institutions and procedures, and the use of digitalization to realize the goals of the regime. The features and tools of neoauthoritarianism are systematized, and the probable consequences of neoauthoritarianism on a global scale are assessed. The following features of neoauthoritarian regimes are determined: reduction of the role of ideology; integration into the global capitalist economy; imitation of a democratic facade; covert forms of pressure and control, manipulation, propaganda; providing a legal basis for any undemocratic initiatives; using the advantages of democratization, globalization, digitalization to achieve the regime’s destructive goals, etc. The following tools of neoauthoritarian influence are determined: power tools, tools of influence within the scope of “soft power,” tools of subversion, tools for changing values, electoral tools, tools of pressure on international organizations, etc. It is proven that due to neoauthoritarian intervention, the risks to global security are increased. The main consequence of ascending neoauthoritarianism on a global scale is the fact that neoauthoritarian regimes have endangered democracy as the dominant global model, reshaping the global security architecture. Celem badania jest określenie cech neoautorytaryzmu jako reżimu politycznego, jego narzędzi oraz konsekwencji dla bezpieczeństwa globalnego. Twierdzi się, że neoautorytaryzm jest niedemokratycznym systemem metod i środków sprawowania scentralizowanej władzy państwowej, który charakteryzuje się formalną konsolidacją zasad, instytucji i procedur demokratycznych, wykorzystaniem cyfryzacji do realizacji celów reżimu. Usystematyzowano cechy i narzędzia neoautorytaryzmu oraz oceniono prawdopodobne konsekwencje neoautorytaryzmu w skali globalnej. Cechami reżimów neoautorytarnych są: redukcja roli ideologii; integracja z globalną gospodarką kapitalistyczną; imitacja demokratycznej fasady; ukryte formy nacisku i kontroli, manipulacje, propaganda; zapewnienie podstawy prawnej dla wszelkich niedemokratycznych inicjatyw; wykorzystywanie zalet demokratyzacji, globalizacji, cyfryzacji do realizacji destrukcyjnych celów reżimu itp. Narzędzia wpływu neoautorytarnego definiuje się jako: narzędzia siłowe, narzędzia wpływu w zakresie „soft power”, narzędzia wywrotowe, narzędzia zmiany wartości, narzędzia wyborcze, narzędzia nacisku na organizacje międzynarodowe itp. Udowodniono, że w wyniku interwencji neoautorytarnych wzrastają zagrożenia dla bezpieczeństwa globalnego. Główną konsekwencją wzrostu neoautorytaryzmu w skali globalnej jest to, że reżimy neoautorytarne zagroziły demokracji jako dominującemu modelowi globalnemu, przekształcają globalną architekturę bezpieczeństwa.Item Gaz ziemny w Polsce: konsumpcja i zaopatrzenie. Polityka gospodarcza - ekonomia - bezpieczeństwo. Raport analityczny(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2023) Kwiatkiewicz, PiotrPostępująca dekarbonizacja przyczyniła się do dynamicznego wzrostu popytu na gaz ziemny. Postrzegany jako wygodny i łatwy w użyciu, zyskał masowe uznanie w grupie odbiorców utożsamianych z gospodarstwami domowymi. Te same zalety przekonały do niego grono niewielkich zinstytucjonalizowanych konsumentów. Zyskały też uznanie wśród podmiotów gospodarczych. Niższe niż w przypadku spalania innych kopalin emisje zanieczyszczeń oraz ditlenku węgla stanowiły o jego przewadze jako nośnika wykorzystywanego przez przemysł. Ograniczone wymagania infrastrukturalne w stosunku do węgla w postaci braku wielkopowierzchniowych terenów magazynowych, ramp kolejowych, hałd odpadowych etc., czyniły zeń surowiec doskonale nadający się do zasilania mocy wytwórczych w elektroenergetyce. Elementy te składające się na mniejszą niż w innych przypadkach inwazyjność dla środowiska naturalnego uczyniły zeń paliwo okresu przejściowego transformacji energetycznej. Nośnik niezwykle wydajny, a jednocześnie łatwiej akceptowalny dla otoczenia przyrodniczego człowieka. Przybierające na sile zainteresowanie nim nie szło jednak w parze z jego podażą. W praktyce nigdy nie było ono w pełni dostosowane do potrzeb. Deficyt surowca odczuwalny był przez wszystkie dekady po 1989 roku, kiedy przemiany polityczne trwale zmieniły oblicze kraju. Narastał wraz z dokonującymi się przeobrażeniami gospodarczymi. Niedobór gazu ziemnego stawał się coraz bardziej odczuwalny wraz z postępem procesu dekarbonizacji oraz wzrostem zamożności społeczeństwa. Jego brak stał się wyraźnym hamulcem rozwoju każdego sektora gospodarki narodowej. Rolnictwu doskwierała konieczność importu, a co za tym idzie i wyższych cen nawozów sztucznych, ograniczenia w zakresie przetwórstwa i chłodnictwa etc. Przemysł budowlany napotkał na brak możliwości realizacji planowanych inwestycji w segmencie mieszkaniowym, a elektroenergetyka borykała się z wysokimi kosztami emisji. Przykłady te można mnożyć bez końca. Dotykały one także handlu i usług. Wojna na Ukrainie pogłębiła deficyt gazowy. Zestawiając Polskę z innymi państwami i poziomem ich konsumpcji, deficyt ten szacować można na około 30% rzeczywistych potrzeb kraju. Brak perspektyw na zmianę tego stanu rzeczy w dającej się przewidzieć przyszłości. Biorąc pod uwagę stan zasobów naturalnych w świecie i możliwości poszczególnych państw producenckich jedyną możliwością jest zacieśnienie współpracy handlowej i import z Federacji Rosyjskiej. Obecne relacje bilateralne oraz sytuacja międzynarodowa nie tworzą przesłanek, by prognozować krótkoterminowo nagły zwrot w stosunkach obustronnych. Oznacza to pogłębiające się braki zaopatrzenia rynku w gaz ziemny. Stopniowo wraz z narastaniem niedoborów traci rację bytu traktowanie go jako paliwa okresu transformacji energetycznej. Nie tylko odczuwalny jest jego brak, lecz daleko niepewne jest zabezpieczenie jego dostaw w przyszłości. Zawarte umowy i kontrakty długoterminowe dotyczące sprawozdania go w postaci skroplonej zawarte zostały z firmami zajmującymi się budową i obsługą terminali LNG, które nie dysponują dostępem do złóż. Balitc Pipe będący de facto jedynym źródłem importu gazu w postaci naturalnej będzie funkcjonował najdłużej do połowy następnej dekady. Istnieje jednakże znaczące ryzyko wcześniejszego zamknięcia rurociągu, co wiąże się z głosami sprzeciwu w Norwegii wobec dalszego wydobycia surowców węglowodorowych w obliczu zachodzących zmian klimatycznych. Okoliczności mogących stanowić realne zagrożenia dla i tak już niedostatecznego poziomu zaopatrzenie polskiego rynku w gaz ziemny jest znakomicie więcej. Nałożywszy na to stale spadające rodzime wydobycie przyszłość gazu ziemnego jako istotnego elementu krajowego miksu energetycznego pozostaje daleko niepewna. Doskonałe perspektywy produkcji biogazu w Polsce czy też korzystne dla rozbudowy infrastruktury importowej uwarunkowania geologistyczne pozwalające na sprowadzanie surowca z kierunku wschodniego niczego nie zmieniają, gdyż nie znajdują akceptacji politycznej i niewiele wskazuje, by szybko ją mogły zyskać. Szczególnie w ostatnim z wspomnianych kontekstów rokowania nie sprzyjają procesowi równoważenia rynku i zaspokojeniu rzeczywistych jego potrzeb. Oznacza to trwały spadek poziomu gazu ziemnego w strukturze zużycia paliw w Polsce i stopniową marginalizację jego roli w szeroko pojętej polskiej energetyce.Item Społeczne funkcje edukacji wczesnoszkolnej w Finlandii. Egalitaryzm - Sisu - doskonałość(2023) Adamczewski, Jakub; Gromkowska-Melosik, Agnieszka. Promotor; Kanclerz, Bożena. Promotor pomocniczyRozprawa doktorska podejmuje problematykę społecznych funkcji edukacji wczesnoszkolnej w fińskim systemie edukacji. Niniejsza praca składa się z dwóch części. W pierwszej zawarto analizę teoretyczną, w której wyjaśniono istotę społecznych funkcji edukacji, ideologii edukacyjnych oraz słów kluczowych w rozprawie: egalitaryzm, Sisu, doskonałość. Dokonano również charakterystyki fińskiego systemu oświaty, ze szczególnym uwzględnieniem pierwszego etapu edukacyjnego. W części empirycznej znalazła się prezentacja metodologicznej koncepcji pracy, opis, analiza i prezentacja wyników przeprowadzonych badań własnych w uniwersyteckich szkołach ćwiczeń w Finlandii. Uzyskane dane pozwoliły na wskazanie na implikacje pedagogiczne dla praktyki edukacyjnej w kontekście polskiej edukacji wczesnoszkolnej. Badania przeprowadzono w języku angielskim w grupie studentów kierunków pedagogicznych, nauczycieli szkół uniwersyteckich oraz wykładowców akademickich. The dissertation addresses the social functions of early childhood education in the Finnish education system. This dissertation consists of two parts. The first part contains a theoretical analysis that explains the essence of the social functions of education, educational ideologies and the key words in the dissertation: egalitarianism, Sisu, excellence. A characterisation of the Finnish education system was also made, with a special focus on the first educational stage. The empirical part included a presentation of the methodological conception of the thesis, a description, analysis and presentation of the results of the own research carried out in university practice schools in Finland. The obtained data made it possible to point out pedagogical implications for educational practice in the context of Polish early childhood education. The research was conducted in English with a group of pedagogical students, university school teachers and university lecturers.Item Kokryształy alkaloidów purynowych – teobrominy, teofiliny oraz kofeiny(2023) Gołdyn, Mateusz; Bartoszak-Adamska, Elżbieta. PromotorCelem niniejszej pracy było wykorzystanie określonych związków z grupy alkaloidów purynowych i przeprowadzenie kokrystalizacji z odpowiednio dobranymi kwasowymi koformerami prowadzących do otrzymania wieloskładnikowych kompleksów molekularnych oraz jonowych. Do otrzymania tego typu układów wykorzystano zarówno technikę powolnego odparowania roztworu, jak i mielenie prowadzone za pomocą młyna kulowego. Zastosowanie i ukazanie zalet metod mechanochemicznych było jednym z założeń realizowanych projektów badawczych, ponieważ pozwalają one szybko otrzymać pożądany produkt przy pełnej konwersji substratów i zastosowania niewielkiej ilości rozpuszczalnika. Opisane układy zostały scharakteryzowane strukturalnie pod kątem występowania poszczególnych podjednostek (syntonów) supramolekularnych. Badania spektroskopowe UV-vis pozwoliły ustalić wpływ kokrystalizacji na rozpuszczalność alkaloidów purynowych w wodzie, a badania TGA oraz DSC na określenie stabilności termicznej zsyntetyzowanych układów. Niniejsza praca doktorska pokazuje, jak ważne jest projektowanie kokryształów poprzez właściwy dobór substancji głównej oraz koformera, ale również opracowanie odpowiednich warunków celem skutecznego wiązania się molekuł w większe agregaty supramolekularne o unikalnych właściwościach fizykochemicznych. Rezultaty prowadzonych badań zostały przedstawione w 4 publikacjach naukowych (A1-A4). This work aimed to use selected compounds from the purine alkaloids group and to carry out cocrystallization with appropriately selected acidic coformers to obtain multi-component molecular and ionic complexes. Slow evaporation of the solution and grinding of substrates with a ball mill was used to obtain these adducts. The application and demonstration of the advantages of mechanochemical methods were one of the assumptions of the present project. On the one hand, they allow us to quickly obtain the desired products with the complete conversion of substrates. In addition, compared to the conventional method of solution cocrystallization, this technique does not require a large amount of solvent and is characterized by high selectivity. The described systems have been structurally characterized in terms of the presence of individual supramolecular units (synthons). UV-vis spectroscopic studies allowed defining of the effect of cocrystallization on the solubility of purine alkaloids in water. TGA and DSC studies showed high thermal stability of the synthesized systems. This doctoral dissertation shows how important it is to design cocrystals through the proper selection of the main substance and coformer and to develop appropriate conditions for the effective binding of molecules into larger supramolecular aggregates with unique physicochemical properties. The research results were presented in four publications (A1-A4).Item Efektywność technik opartych na grach w kontekście wspomagania edukacji na odległość(2023) Dziedzic, Dagmara; Łupkowski, Paweł. PromotorCelem rozprawy doktorskiej było sprawdzenie, czy w kontekście nauki zdalnej narzędzia edukacyjne będące grami lub korzystające z ich elementów są efektywniejsze od narzędzia, które takich elementów nie posiada. Aby zrealizować ten cel, przeprowadziłam badanie eksperymentalne, którego uczestnicy uczyli się obsługi programu Microsoft Excel w trzech warunkach badania: gry poważniej, grywalizacji oraz e-learningu. Efektywność autorskich narzędzi edukacyjnych została zmierzona w dwóch wymiarach: przyrostu wiedzy oraz wzrostu zaangażowania (deklarowanego, mierzonego kwestionariuszem oraz zobiektywizowanego, określonego na podstawie zarejestrowanego zachowania kursantów). Wykorzystane w badaniu narzędzia edukacyjne były efektywne pod względem przekazywania osobom uczącym się nowej wiedzy i umiejętności, jednak żadne z nich nie uczyło lepiej od pozostałych. W kontekście angażowania wiek okazał się być zmienną, która istotnie różnicowała osoby badane. Osoby mające 23 lata lub więcej częściej rezygnowały z kursu w warunku gry poważnej, a osoby mające 36 lat lub więcej z warunku grywalizacji w porównaniu do młodszych kursantów. Wyniki eksperymentu potwierdziły także bolączki edukacji zdalnej. Osoby badane niezależnie od warunku badania, w którym się uczyły, porzucały naukę ze względu na pojawiające się nieprzewidziane obowiązki czy brak umiejętności zarządzania własnym czasem.Item Wydatki na obronność kluczem do przemian niemieckiej polityki bezpieczeństwa(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, 2023) Malinowski, KrzysztofNiedostateczne wydatki na obronność stanowią od lat zasadniczy problem niemieckiej polityki bezpieczeństwa. Pierwszeństwo miała dotąd strategia, skoncentrowana na kwestiach dystrybucji i transformacji energetycznej. Przez lata utrzymywał się w społeczeństwie niemieckim konsens przeciw zwiększaniu wydatków militarnych. Zwrot w polityce bezpieczeństwa (Zeitenwende) podjęty przez rząd SPD/Zieloni/FDP pod kierunkiem kanclerza Olafa Scholza dotyczył m.in. znaczącego podniesienia wydatków na obronność do 2% PKB przy pomocy specjalnego Funduszu Bundeswehry. Jednak rząd Niemiec zamierzał sztucznie podnosić wydatki na obronność od 2024 r. Autor stawia hipotezę, że w rzeczywistości rząd unika zwiększenia wydatków obronnych w obliczu rosnących wyzwań energetyczno-klimatyczno-demograficznych, wymagających poświęcenia uwagi na wydatki społeczne i zachowanie dyscypliny budżetowej. W artykule przedstawiono proces dochodzenia do ponadpartyjnego kompromisowego porozumienia politycznego na rzecz zwiększania wydatków obronnych w początkowej fazie Zeitenwende i przeanalizowano przyczyny zaplanowania niewystarczających wydatków na obronność w budżecie na 2024 r. Tendencja ta może wywołać w najbliższych latach drastyczne zwiększenie luki pomiędzy faktycznymi wydatkami z wydatkami niezbędnymi do osiągnięcia wskaźnika 2% PKB. Od 2027 r. wydatki na obronność muszą być realizowane na tym poziomie, ponieważ są niezbędne dla utrzymania pozycji Niemiec w NATO jako niezawodnego partnera i bliskich stosunków z USA. Inadéquate defense spending has been a fundamental problem in German security policy for years. Priority has so far been given to a strategy that focuses on issues of di stribution and energy transition. For years, there has been a consensus in German society against increasing military spending. The security policy turnaround of the SPD/Green/FDP government under Chancellor Olaf Scholz (Zeitenwende) included a significant increase in defense spending to 2% of GDP through a special Bundeswehr fund. However, the German government intends to artificially increase defense spending from 2024. The author hypothesizes that the government is actually avoiding increasing defense spending in the face of growing energy, climate, and demographic challenges that require a covert approach to social spending and fiscal discipline. The article outlines the process of reaching a cross-party political compromise agreement in favor of increasing defense spending in the initial phase of the Zeitenwende and analyzes the reasons for planning insufficient defense spending in the 2024 budget, which could trigger a drastic widening of the gap between actual spending and the spending necessary to meet the 2% of GDP indicator in the coming years. Beginning in 2027, defense spending must be realized at this level, as it is essential to maintain Germany’s position as a reliable partner in NATO and close relations with the United States.Item The Idea of War in Russian Political Thought after 1991(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2023) Diec, JoachimAs time passed, in Russian political thought after the collapse of the Soviet Union, militarism or even an apology for war came to the fore. The aim of the study was to detect the most important models of this trend, taking into account the timeline of the Crimean events in 2014, and to attempt to explain its background in the absence of significant military threats to Russia from the international environment. Four main models of post-Soviet militarism have been distinguished: a) the rational model, pointing to the effects of military action in the modern world; b) the dualistic model of a clash between the traditionalist Russian civilization and the corrupt and expansionist West; c) the fatalistic concept of war as an inevitable aspect of the maturation of societies; d/the revivalist model, where war is treated as a device of social mobilization.Item Dylematy kryzysowe Unii Europejskiej: pandemia i zielony ład(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2023) Marcinkowski, TomaszKryzys klimatyczny i kryzys związany z pandemią wirusa SARS CoV-2 stały się istotnym wyzwaniem dla Unii Europejskiej. Postawiły też dylemat dotyczący wyboru priorytetów czy też próby ich pogodzenia. W artykule dokonano przybliżenia odpowiedzi na pytanie na ile działania antykryzysowe związane z COVID-19 uwzględniają także dotychczasowe priorytety europejskiej polityki klimatycznej. Jak dowiedziono pomimo trudności związanych z pandemią UE nie zamierza odejść od dotychczasowych zielonych priorytetów. Planowane działania zarówno w zakresie odbudowy gospodarki, jak i w obszarze zdrowia publicznego są komplementarne z dotychczasowymi celami. The climate crisis and the crisis related to the SARS CoV-2 pandemic have become a major challenge for the European Union. They also posed a dilemma concerning the choice of priorities or attempts to reconcile them. The article provides an approximate answer to the question to what extent anti-crisis measures related to COVID-19 also take into account the existing priorities of the European climate policy. Despite the difficulties associated with the pandemic, the EU does not intend to depart from its previous green priorities. The planned actions both in terms of economic recovery and in the area of public health are complementary to the existing goals.Item Polityzacja audycji informacyjnych w Polsce. Analiza porównawcza głównych wydań „Wiadomości” TVP1, „Faktów” TVN i „Wydarzeń” Polsatu z 2014 i 2021 roku(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2023) Ossowski, Szymon; Kendzior, DagmaraW niniejszym artykule podjęto próbę analizy zawartości głównych wydań audycji informacyjnych trzech największych nadawców telewizyjnych w Polsce – publicznego i dwóch komercyjnych. Łącznie autorzy przeanalizowali 42 główne wydania „Wiadomości” TVP1, „Faktów” TVN i „Wydarzeń” Polsatu w latach 2014 i 2021 (po dwa środkowe dni z każdego tygodnia sierpnia). W badaniu szczególną uwagę zwrócono na przemiany w telewizji w ostatnich latach, zwłaszcza w kontekście sposobu relacjonowania polityki w mediach i respektowania zasady pluralizmu, który zmienił się po wyborach w 2015 roku. Pod tym kątem skupiono się najbardziej na sprawdzeniu, jak nadawca publiczny realizuje wymogi zawarte w art. 21 ustawy o radiofonii i telewizji. This article attempts to analyze the content of the main news broadcasts of the three largest television broadcasters in Poland – the public one and two commercial. In total, the authors analyzed 42 main editions of “Wiadomości” TVP1, “Fakty” TVN and “Wydarzenia” Polsat in 2014 and 2021 (two middle days of each week in August). The study paid particular attention to changes in television in recent years, especially in the context of the way how politics is reported in the media and how media respects for the principle of pluralism, which changed after the 2015 elections. In this respect, the main focus was on checking how the public broadcaster meets the requirements contained in art. 21 of the Broadcasting Act (polish media law).Item Changing the model of fatherhood Towards balancing parental roles and building balance between professional and family life(Fundacja Pedagagium, 2023) Ratajczak, Łukasz P.; Kozłowska, AgnieszkaThe subject of theoretical reflections and empirical analysis is the change within one of the key social roles men play: the role of a father. An essential element of these transformations is the detraditionalization of the fatherhood and family model, associated with moving away from patriarchy and the emancipation of women and men from their traditional social roles. Such a change helps reconcile professional and family roles, improves the professional situation of mothers, and benefits the child, who gains a father – a caring guardian, partner, and friend instead of a strict and absent father. Considerations on the change in the fatherhood model are based on a literature review and reinforced by a pilot study conducted in the form of an online survey among pedagogy students regarding their preferred family model, fatherhood, and childcare. In the pilot study, 69 students participated, most of them women (89.9%). The majority (71%) indicated a partnership model, while 25% chose a mixed model. Only one person indicated a traditional model, and no one selected the reversed traditional model. Over 90% of the respondents expect equal involvement of fathers in childcare, while 10% see them in the role of “helpers.” The majority of respondents expect men to be regularly involved in household chores and yard work. Nearly half of the participants (N = 28) believe that a mother’s professional work positively influences a child’s development; N = 12 think it has a negative impact, and N=10 individuals believe it is indifferent. Regarding the father’s employment, values were similar (30, 11, 10). The most often preferred forms of childcare for the respondents are daycare centres (over 70% of respondents) and home care (25%). Most respondents (70%) would like to have two or three children, and another 12% – four or more, indicating that the demographic decline is not the result of changing preferences but rather other obstacles.Item Zdolność do rozpoznawania stanów afektywnych na podstawie ekspresji mimicznej w grupie sprawców wykorzystujących seksualnie dzieci(2023) Pilarczyk-Parchanowicz, Katarzyna; Beisert, Maria. PromotorCelem projektu było określenie, jaką rolę w mechanizmie wykorzystania seksualnego dziecka pełni zdolność do rozpoznawania stanów afektywnych innych. Dokonano porównania sprawców wykorzystania seksualnego dziecka z grupami kontrolnymi – sprawcami przestępstw przeciwko mieniu oraz mężczyznami niekaranymi – pod względem zdolności do rozpoznawania emocji innych oraz emocjonalnej kongruencji z dziećmi. Określono kilka etapów działania tej zdolności, które zostały osadzone w kontekście etiologicznym, w oparciu o Zintegrowaną Teorię Przestępczości Seksualnej (Ward i Beech, 2006; 2008). Sprawdzono, jak doświadczanie przemocy w dzieciństwie wiąże się z trudnościami w zakresie rozpoznawania emocji i emocjonalną kongruencją. Zweryfikowano, jak rozpoznawanie emocji i emocjonalna kongruencja łączą się ze sobą oraz jak wiążą się z cechami popełnionych przestępstw seksualnych. Wyniki wskazują, że sprawcy wykorzystania seksualnego mają trudności w zakresie rozpoznawania stanów afektywnych innych.Item Niekowalencyjna funkcjonalizacja tlenku grafenu barwnikami porfirynowymi(2023) Larowska-Zarych, Daria; Marciniak, Bronisław. PromotorFunkcjonalizacja materiałów na bazie grafenu (GBM) jest szybko rozwijającą się dziedziną badań. Głównym celem niniejszej pracy doktorskiej była synteza hybryd opartych na GBM (GO, rGO) i porfirynach oraz przeprowadzenie szczegółowej analizy spektroskopowej ich właściwości pod kątem potencjalnego zastosowania w projektowaniu układów konwersji energii Porfiryny i otrzymane hybrydy scharakteryzowano przy użyciu metod absorpcji i emisji (stacjonarne I czasowo-rozdzielcze). Do scharakteryzowania hybryd zastosowano także FTIR, spektroskopię Ramana, analizę termograwimetryczną, mikroskopię sił atomowych i analizę pierwiastkową. Rozprawa ta pozwala w pełni zrozumieć niekowalencyjne oddziaływanie nanostruktur porfiryny i GO. Kluczowym elementem badań była analiza parametrów, które kontrolują siłę oddziaływania pomiędzy składnikami hybryd. Celami tej rozprawy są: • zdefiniowanie korelacji między strukturą porfiryny (anionową, neutralną, kationową oraz porfiryną i jej cynkową pochodną) a jej oddziaływaniem w stanie podstawowym i wzbudzonym z GBM, • porównanie właściwości spektroskopowych wolnych porfiryn i porfiryn zaadsorbowanych na powierzchni GBM, • określenie wpływu stopnia utlenienia GBM na siłę oddziaływania z porfiryną i jej właściwości spektroskopowe po adsorpcji na arkuszu GBM, • ustalenie wpływu pH na tworzenie materiału hybrydowego porfiryna/tlenek grafenu.Item Polityka przeciwdziałania ubóstwu energetycznemu UE w latach 2019–2023(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2023) Mering, TomaszCelem artykułu jest analiza mechanizmów i instrumentów mających ograniczać skutki społeczne związane z polityką klimatyczną, wdrażanych zarówno na poziomie Unii Europejskiej, jak i narodowym. Rozważania uwzględniają dwie perspektywy czasowe, tj. krótkookresową, wyznaczoną poprzez ostatni kryzys energetyczny oraz średniookresową, a więc zgodną z harmonogramem działań określonych w europejskim prawie o klimacie. W materiale wskazano na główne problemy związane z horyzontalną koordynacją polityk: społecznej oraz ochrony środowiska naturalnego na poziomie UE, a także zidentyfikowano podstawowe wyzwania wertykalne wynikające z konieczności współpracy pomiędzy instytucjami unijnymi a państwami narodowymi. W artykule wykazano również istnienie sprzeczności pomiędzy priorytetami „zielonej agendy”, a krótkoterminowymi działaniami podejmowanymi w celu ograniczenia wzrostu cen energii oraz zmniejszenia zależności surowcowej od Rosji. W dalszej części artykułu poddano analizie instrumenty finansowe, wskazując na ich możliwości i ograniczenia związane z przeciwdziałaniem ubóstwu energetycznemu. The article aims to analyze the mechanisms and instruments designed to reduce the social impacts of climate policy implemented at the European Union and national levels. The reflections consider two-time perspectives, i.e., the short term, determined by the recent energy crisis, and the medium term, i.e., following the timetable of actions set out in the European climate law. The material points out the main problems of horizontal coordination of social and environmental policies at the EU level. It identifies the main vertical challenges arising from the need for cooperation between EU institutions and nation-states. The article also demonstrates the contradiction between the priorities of the “green agenda” and the short-term measures taken to limit the increase in energy prices and reduce raw material dependence on Russia. The article analyzes financial instruments, pointing out their possibilities and limitations for countering energy poverty.Item Instrumenty prawne eliminowania barier współpracy terytorialnej na rzecz rozwoju. Perspektywa unijna i krajowa(2023) Jacolik, Magdalena; Kokocińska, Katarzyna. PromotorRozprawa doktorska dotyczy podejmowania współpracy terytorialnej na rzecz rozwoju, której głównymi aktorami są struktury regionalne i lokalne. Z perspektywy unijnej poprzez dążenie do rozwoju w ramach podejmowania współpracy należy rozumieć osiąganie celów zawartych w art. 174 TFUE. Natomiast z perspektywy krajowej, należy rozumieć realizacje celów rozwojowych zawartych w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Ważną rolę w podejmowaniu współpracy terytorialnej odgrywają unijne oraz krajowe regulacje, które wyznaczają normatywne jej ramy. Jednak fundament stanowią unijne zasady prawa, formułujące reguły jej nawiązywania. Współpraca terytorialna na rzecz rozwoju jest podejmowana z wykorzystaniem zróżnicowanych unijnych oraz krajowych instrumentów prawnych. W jej ramach występują różnego rodzaju bariery, wynikające z prawa międzynarodowego, unijnego oraz krajowego. Głównym celem rozprawy było wykazanie, że działania na poziomie Unii Europejskiej służą eliminowaniu barier występujących we współpracy terytorialnej na rzecz rozwoju. W tym celu przeanalizowano instrumenty prawne w unijnym i w krajowym porządku prawnym, a także w obszarze prowadzenia polityki rozwoju. The doctoral dissertation concerns territorial cooperation for development, the main actors of which are regional and local structures. From the EU perspective, striving for development within the framework of cooperation should be understood as achieving the goals set out in Art. 174 TFEU. However, from a national perspective, the implementation of development goals contained in the Act of December 6, 2006 on the principles of development policy should be understood. EU and national regulations play an important role in undertaking territorial cooperation and determine its normative framework. However, the foundations are the EU legal principles that formulate the rules for establishing cooperation. Territorial cooperation for development is undertaken using various EU and national legal instruments. There are various types of barriers resulting from international, EU and national law. The main aim of the dissertation was to demonstrate that activities at the European Union level serve to eliminate barriers occurring in territorial cooperation for development. For this purpose, legal instruments in the EU and national legal order were analyzed, including in the area of development policy.Item Synteza nowych architektur supramolekularnych metali d- i f-elektronowych o właściwościach magnetycznych(2023) Marcinkowski, Dawid; Patroniak, Violetta. Promotor; Gorczyński, Adam. Promotor pomocniczyCelem naukowym rozprawy doktorskiej pt. "Synteza nowych architektur supramolekularnych metali d- i f-elektronowych o właściwościach magnetycznych" jest: 1) Synteza oraz charakterystyka strukturalno-spektroskopowa nowych układów supramolekularnych z wybranymi jonami metali d- i f-elektronowych z ligandami typu zasad Schiffa. 2) Badanie właściwości magnetycznych otrzymanych układów i poznanie korelacji magneto-strukturalnych ze szczególnym uwzględnieniem wpływu jonu metalu, przeciwjonu oraz szkieletu organicznego liganda. Praca doktorska opisuje syntezę związków kompleksowych jonów metali d- i f- elektronowych z ligandami typu zasad Schiffa, które różnią się budową kieszeni koordynacyjnej, a także zawierają ugrupowania nie biorące udziału w koordynacji, które powodują istotny wpływ na budowę architektur supramolekularnych i tym samym na wykazywane właściwości. Takie podejście pozwala na zaobserwowanie wpływu niewielkich zmian strukturalnych na właściwości i przeprowadzenie korelacji magneto-strukturalnych. The scientific goal of the dissertation, entitled "Synthesis of new supramolecular architectures of d- and f-electron metal ions with magnetic properties" is: 1) The synthesis and structural-spectroscopic characterization of new supramolecular systems with selected d- and f-electron metal ions using Schiff base-type ligands. 2) The study of the magnetic properties of the obtained systems and understanding the magneto-structural correlations, with special emphasis on the influence of the metal ion, counterion, and organic scaffold of the ligand. The dissertation describes the synthesis of complexes of d- and f-electron metal ions with Schiff base ligands. These complexes differ in the coordination pocket and also contain non-coordinating moieties that significantly affect the structure of the supramolecular architectures and, consequently, their magnetic properties. This approach allows us to demonstrate how small structural changes can influence magnetic properties and prepare magneto-structural correlations.