Doktoraty (WB)
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Doktoraty (WB) by Subject "abundance"
Now showing 1 - 1 of 1
Results Per Page
Sort Options
Item Ważki (Odonata) jezior lobeliowych Polski(2016) Wendzonka, Jacek; Baraniak, Edward. PromotorPraca jest wynikiem badań nad ważkami (Odonata), przeprowadzonych w latach 2001-2003 na 56 jeziorach lobeliowych, zlokalizowanych głównie w pasie pojezierzy bałtyckich. Zgodnie z przyjętą typologią jeziora lobeliowe podzielono na dystroficzne polihumusowe, dystroficzne oligohumusowe, zrównoważone właściwe, zrównoważone zagrożone, zeutrofizowane i zdegradowane. Na wszystkich stanowiskach stwierdzano ważki poprzez liczenie imagines i zbiór wylinek. Dane wylinkowe, jako wskazujące na bezpośredni związek z danym zbiornikiem, posłużyły do przeprowadzenia analiz statystycznych i biocenotycznych. Zebrano 9687 wylinek oraz zanotowano obserwacje 21 657 imagines. Wykazano 45 gatunków ważek co stanowi ok. 62% fauny krajowej. Dla 40 gatunków potwierdzono rozwój. Największa liczba gatunków dla pojedynczego jeziora wynosiła 29, największa liczba gatunków o potwierdzonym rozwoju - 18. Najbogatszymi w gatunki ważek były jeziora zrównoważone właściwe (41). Najwyższą bioróżnorodnością cechowały się jeziora dystroficzne polihumusowe i zeutrofizowane. Gatunkiem dominującym była Enallagma cyathigerum, która była najliczniejsza na 5 z 6 typów jezior lobeliowych, natomiast gatunkiem o najwyższej częstości występowania była Cordulia aenea. Strukturę dominacji i frekwencji na podstawie liczebności wylinek oszacowano dla wszystkich typów jezior. Na podstawie tych dwóch wskaźników określono wyróżniające zgrupowania ważek. Dla jezior dystroficznych polihumusowych było to zgrupowanie E. cyathigerum – L. viridis – C. hastulatum, dla dystroficznych, oligohumusowych: E. cyathigerum – P. nymphula – L. albifrons – S. striolatum, dla zrównoważonych właściwych: E. cyathigerum – I. elegans – S. striolatum, dla zrównoważonych zagrożonych: E. cyathigerum – I. elegans – E. najas, dla zeutrofizowanych: I. elegans – G. vulgatisimus – E. najas a dla zdegradowanych: I. elegans – E. najas – S. vulgatum. Porównanie podobieństw faunistycznych ważek poszczególnych typów jezior wykazała, że najbardziej typowe i jednorodne były jeziora zrównoważone właściwe. Największe różnice stwierdzono między jeziorami dystroficznymi oligohumusowymi i zrównoważonymi właściwymi a zdegradowanymi. Przeprowadzona analiza parametrów fizyczno-chemicznych wód badanych jezior potwierdziła jednorodność jezior 7 zrównoważonych właściwych a także dystroficznych. Najważniejszymi parametrami fizyczno-chemicznymi wód, wpływającymi na układ gatunków ważek w jeziorach lobeliowych, okazały się pH, zawartość CO2 i chlorofilu a. Te same parametry odpowiadały w głównej mierze za układ jezior w oparciu o strukturę dominacji ważek. W oparciu o literaturę krajową, liczbę gatunków ważek wykazanych z jezior lobeliowych Polski ustalono na 49. Przeanalizowano najważniejsze prace odonatologiczne w celu określenia liczby gatunków ważek wykazanych z jezior innych niż lobeliowe w kategoriach jezior dystroficznych, mezotroficznych i eutroficznych. Analizy te wykorzystano także do ustalenia struktury dominacji i frekwencji a następnie porównano je z wynikami uzyskanymi z jezior lobeliowych. Różnice okazały się niewielkie w przypadku fauny autochtonicznej. Oceniono rolę jezior lobeliowych w krajowej ochronie ważek ustalając, że jest ona istotna w przypadku jezior dystroficznych oligohumusowych i zrównoważonych dla Leucorrhinia albifrons z uwagi na jej częstość występowania i dużą liczebność.