Język. Komunikacja. Informacja
Permanent URI for this community
CzasopismoJęzyk. Komunikacja. Informacja poświęcone jest szeroko rozumianemu językoznawstwu, naukom o komunikacji i informacji, a także związkom zachodzącym pomiędzy tymi dyscyplinami. Rocznik prowadzi trzy działy: (i) artykuły, (ii) opinie i polemiki oraz (iii) recenzje. Teksty, w języku polskim lub angielskim, można nadsyłać w formie elektronicznej do końca września każdego roku.
Language. Communication. Information is an annual journal devoted to linguistics in its broad sense, communication and information sciences, as well as relationships between these research areas. The journal consist of three major sections: (i) articles, (ii) opinions and polemics, and (iii) reviews. Texts, in Polish or English, should be send electronically by the end of September every year.
Redaktor naczelny: Ilona Koutny, Piotr Nowak
Kontakt: al. Niepodległości 4,
61-874 Poznań
tel. 61/8296373
Nazwa wydawcy: SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa
ISSN 1896-9585
ISBN 978-83-89949-87-5
Browse
Browsing Język. Komunikacja. Informacja by Title
Now showing 1 - 20 of 85
Results Per Page
Sort Options
Item „Absztyfikant założył ancug”, czyli o niemieckich zapożyczeniach we współczesnej polszczyźnie potocznej(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2011) Stefaniak, MałgorzataCelem artykułu jest analiza zapożyczeń z języka niemieckiego, które we współ- czesnej polszczyźnie potocznej należą do słownictwa o zabarwieniu żartobliwym. Mate- riał wyekscerpowano ze słowników ogólnych, specjalistycznych (polszczyzny potocznej, gwary młodzieżowej i studenckiej, wulgaryzmów i seksualizmów) oraz ze słowników wyrazów obcych. W zasobie wynotowanych germanizmów wyodrębniają się cztery złoża chronologiczne: (1) zapożyczenia z okresu staro- i średniopolskiego, (2) pożyczki z XVIII w., (3) zapoży- czenia XIX-wieczne oraz (4) leksyka najnowsza, która weszła do polszczyzny w XX w. Opisane hasła, będące częścią polskiego języka potocznego, mają charakter żartobliwy i przedstawiają pozytywny stosunek do człowieka i otaczającej go rzeczywistości. Mają one charakter antropocentryczny i dotyczą głównie nazw osób (49), nazw ludzkich czyn- ności oraz stanów fizycznych i psychicznych człowieka (36) oraz nazw części ciała (9). Nowe znaczenia o zabarwieniu humorystycznym, które weszły do potocznego języka polskiego w XX w., powstały w procesie derywacji semantycznej opartej na metaforze i metonimii.Item Adaptacja językowa i kulturowa polskich ekspatów pracujących w instytucjach Unii Europejskiej(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2007) Borowiak, MartaJeszcze przed wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej część młodych, dobrze wykształconych pracowników zaczęła przystępować do konkursów na urzędników unijnych. Obecnie w Brukseli i Luksemburgu pracuje 1360 Polaków. Niniejszy artykuł dotyczy procesów adaptacji językowej i kulturowej przedstawionych na przykładzie polskich ekspatów pracujących w instytucjach Unii Europejskiej. Podzielony jest na dwie zasadnicze części. Pierwsza traktuje o adaptacji językowej. Autorka przedstawiła w niej faktyczną sytuację językową polskich ekspatów oraz ich rodzin. Część druga dotyczy adaptacji kulturowej. Po przedstawieniu definicji szoku kulturowego następuje próba przełożenia go na sytuację polskich ekspatów. Materiał źródłowy stanowi literatura dotycząca adaptacji językowej i kulturowej, strony internetowe oraz korespondencja autorki z polskimi urzędnikami unijnymi.Item Age-specific features of the use of discourse markers in Hungarian(Wydawnictwo Rys, 2012) Markó, Alexandra; Dér, Ilona CsillaThe acquisition of discourse markers in child’s language development can be interpreted as part of the evolution of (meta)pragmatic awareness, being an indicator of it. The present study examines the frequency, position and function of three Hungarian discourse markers: hát ’well’, így ’so’ and ilyen ’such, like, so’. The material consists of interviews recorded with fifteen 6–7 years old nursery-school children, fifteen 15–16 years old second- ary school students and fifteen adults (aged between 20 and 57 years). The main question of the research is whether the relative frequency and the function of these discourse markers is dependent on the age of the speaker. According to the results all of the analyzed discourse markers appear in all the three age group’s spontaneous speech. Hát is the most frequent marker (all participating teenagers and adults used it, and also 67% of the preschool children), typically in turn-initial position. Így and ilyen occurred most often in the teenagers’ spontaneous speech, in line with our earlier observation that the frequency of így correlates to the speaker’s age. Function of ilyen is similar in every age group’s speech, while így shows a broader set of functions by the age of 15.Item Analiza uniwersyteckich programów nauczania w krajach Grupy Wyszehradzkiej pod kątem zawodowego wykorzystania technologii do pracy z językiem.(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2011) Borowiak-Dostatnia, MartaZwiązek języka i technologii, w tym narzędzi informacyjno-komunikacyjnych (ICT), od wielu lat znajduje zastosowanie w szeroko pojętym językoznawstwie. Niemniej jednak powszechność tego zastosowania budzi wątpliwość. Przedstawione w artykule badania potwierdzają tę tezę. Analizie poddano programy kształcenia filologów na największych uniwersytetach w Polsce, Czechach, na Węgrzech i Słowacji (V4). Autorka skupia się na przedmiotach, które pokazują studentom, jak język i technologia wzajemnie się uzupełniają. Badanie dotyczy studiów licencjackich i magisterskich. Na specjalizacjach: nauczyciel języka obcego (język angielski, niemiecki i francuski), językoznawca oraz tłumacz obecność odpowiednich przedmiotów pogrupowano w kategorie korespondujące ze wspomnianymi specjalizacjami. Następnie opracowano skalę oceniającą stopień obecności zagadnień związanych z wykorzystaniem rozwiązań technologicznych do pracy z językiem. Przedstawione wyniki odzwierciedlają tendencję we wszystkich krajach V4 w zakresie poruszanej tematyki oraz prowokują dyskusję nad jakością i aktualnością sposobów kształcenia filologów, biorąc pod uwagę ich pracę w społeczeństwie informacyjnym.Item Analogia w dydaktyce języka chińskiego(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2006) Kordek, NorbertW artykule zajmuję się problematyką dydaktyki wybranych konstrukcji języka chińskiego. Moim celem jest pokazanie na przykładach, w jaki sposób, wykorzystując zarówno różnice semantyczne między zdaniami strukturalnie podobnymi, jak i analogie semantyczne między zdaniami składniowo różnymi, ułatwić i przyspieszyć nauczanie problematycznych w tym względzie zagadnień gramatyki chińskiej. Do egzemplifikacji wykorzystania mechanizmów różnic i analogii w dydaktyce wykorzystałem zdania z partykułą le i skopiowanym czasownikiem, konstrukcję z de i dopełnieniem komplementywnym oraz partykułę końcową le.Item Az internet szerepe a magyar mint idegen nyelv oktatásban.(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2011) Németh, SzabolcsInternet-based language teaching and e-learning are very popular topics nowadays. Many studies have been published on the subject, especially related to ESL. This article aims at describing internet-based resource materials that can be used in language class for learning and teaching Hungarian as a Second Language. It will present two websites specifically designed for learning Hungarian and different e-learning projects in order to discuss the basic differences between text-based and network-based language teaching/learning and the difference of methods applied in different projects.Item Badania tekstowe w procesie tłumaczenia polskich i węgierskich tekstów prawniczych na przykładzie umowy kupna-sprzedaży(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2008) Kaczmarek, KarolinaAutorka porusza kwestie związane z badaniami tekstowymi, które są istotne z punktu widzenia tłumacza tekstów prawnych i prawniczych. W kontekście tych badań dokonuje analizy polskich i węgierskich tekstów umowy kupna-sprzedaży. Bada związki i zależności pomiędzy tekstami, jak również wewnętrzną strukturę tekstu umowy. Porównuje zarówno struktury językowe umów węgierskich i polskich, jak i ich odniesienia prawne. Wskazuje na takie jednostki, jak mikro-, makro- i mezopoziom tekstu. Teorie dotyczące budowy tekstu łączy z teorią tłumaczenia.Item Creative u-learning: Complex ICT Use at the Masaryk University Language Centre(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2011) Stepanek, LiborThis paper analyses the implementation of ICT enhanced complex, flexible and individualised language learning in the university environment with the aim to share its effectiveness. Masaryk University Language Centre (CJV) engages in teaching and research activities closely related to the development and use of ICT and multimedia in general. A wide range of synchronous and asynchronous communication tools (Facebook, chat, video conferencing and email, forum, blog, YouTube) combined with individual and collaborative activities within an LMS (Moodle, IS MU) and outside offers new opportunities to the improvement of foreign language learning. The presentation of three types of CJV courses analyses individual tools and focuses on various approaches aiming at deeper involvement of university students in real academic or expert situations as well as their intensive engagement in an environment where they can test and improve their language, expert and socio-cultural skills.Item Czego Czesi dowiadują się o Polakach a Polacy o Czechach?(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2011) Rusin-Dybalska, RenataCelem artykułu jest rekonstrukcja i porównanie wybranych elementów polskie- go i czeskiego medialnego obrazu świata. Bazę materiałową stanowić będą teksty prasowe pochodzące z polskich i czeskich dzienników. Posłużą one do prezentacji wzajemnych relacji pomiędzy kulturowo uwarunkowanymi wzorami poznawania i interpretowania zdarzeń, pokazania ich roli w komunikacji oraz stopnia, w jakim wpływają na ostateczny kształt tekstu. Artykuł podzielony jest na trzy części dotyczące tego kto pisze, co pisze i jak pisze w polskich gazetach o Republice Czeskiej oraz w czeskich gazetach o Polsce.Item Czy język polski ulega pidżynizacji?(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2007) Wiertlewski, StefanObserwowany współcześnie znaczący napływ leksyki angielskiej do polszczyzny określany jest czasami jako przejaw pidżynizacji. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie, czy faktycznie mamy tu do czynienia z pidżynizacją w rozumieniu socjolingwistyki. Rozważania ilustrowane są przykładami z cyklolektu – społecznej odmiany języka.Item Człowiek a potrzeba informacji. Kilka refleksji na marginesie założeń teorii społeczeństwa informacji(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2006) Nowak, Piotr; Nowakowski, PawełPo skrótowym przedstawieniu wybranych założeń koncepcji społeczeństwa informacji, autorzy podejmują dyskusję nad potrzebami informacyjnymi człowieka na poziomie biologicznym. W świetle teorii socjobiologicznych, a w szczególności teorii samolubnego genu Richarda Dawkinsa, potrzeby takie mają zupełnie specyficzny charakter, o którym nie mówi się w teoriach społeczeństwa informacji. Także z punktu widzenia memetyki dostęp do informacji wywiera o wiele mniejszy, niż z pozoru mogłoby się wydawać, wpływ na społeczne strategie zachowań jednostki. Powołując się na doświadczenia przeprowadzone w latach 80. przez Benjamina Libeta, w artykule kwestionuje się również potrzebę informacji w wyzwalaniu działań intencjonalnych człowieka, ponieważ – w świetle wspomnianych eksperymentów – nie wynikają one z nieskrępowanej woli człowieka, lecz są determinantem fizjologicznych odruchów ludzkiego mózgu. (Innymi słowy: przygotowanie się do działania przez mózg wyprzedza intencję podjęcia takiego działania w świadomości człowieka).Item Drogi i bezdroża informacji prasowej(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2007) Szymoniak, KrzysztofPo zdefiniowaniu pojęcia informacja oraz wykazaniu, w jaki sposób pierwowzór łaciński tego słowa przeniknął do większości języków europejskich, autor zajmuje się analizą zjawiska, które można nazwać informowaniem w obrębie mediów masowych. Ukazuje rolę i wagę dziennikarstwa informacyjnego, głównie w strefie gazet codziennych i tygodniowej prasy lokalnej. W swoim tekście nie tylko wskazuje główne źródła wiedzy dziennikarskiej (oraz sposoby docierania do nich), nie tylko podkreśla różnicę między gatunkami informacyjnymi i publicystycznymi, ale także, a może przede wszystkim, zwraca uwagę na trudności i niebezpieczeństwa, jakie są udziałem dziennikarzy w trakcie „pogoni za newsem”. Tekst kończą rozważania i refleksje z zakresu deontologii dziennikarskiej. Mają one, co podkreśla autor oraz cytowani przez niego badacze zjawiska, niebagatelne znaczenie dla przyszłości komunikowania globalnego, zwłaszcza w dobie popytu na zmediatyzowany, czyli nieprawdziwy obraz świata.Item E-nauka i drogi jej rozwoju(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2008) Jeszke, ŁukaszArtykuł zarysowuje e-naukę jako współczesne środowisko dla rozwoju nauk humanistycznych i ośrodków naukowych oraz interdyscyplinarną płaszczyznę komunikacji pomiędzy tymi ośrodkami czy ich pracownikami. Przedstawione zostało mocne powiązanie ogólnego nurtu e-science z działaniami z kategorii Open Access i Open Source. Ogólny pomysł na e-naukę materializuje się właśnie poprzez coraz szersze propagowanie tych dwóch kategorii. W artykule nie tylko rozpatrywana jest przyszłość nauki zbudowanej na „otwartych” podwalinach, ale jest w nim zawarty również zwrot ku teraźniejszym problemom nauk humanistycznych, związanym m.in. z kolekcjonowaniem źródeł naukowych i ich fi nansowaniem. E-nauka ma stanowić odpowiedź na takie problemy, jak: kryzys dozwolonego użytku, kryzys cenowy, kryzys czasopism czy kryzys wydawnictw naukowych. Opracowanie przybliża także problematykę licencyjną – formalne funkcjonowanie baz czy repozytoriów. Wyróżniającym się przykładem formalnego uporządkowania tego problemu jest – niezwykle elastyczny – zbiór licencji Creative Commons. Niektóre ośrodki już zdecydowały się na użycie tej licencji, aby móc, z jednej strony, udostępniać swoje materiały, z drugiej zaś – zadbać o zachowanie praw autorskich i racjonalne wykorzystane upublicznionych źródeł. Takie ogólne założenia ideowe czy licencyjne stanowią dopiero początek drogi dla rozwoju e-nauki. W artykule poruszone zostały kwestie poszerzania wiedzy oraz świadomości o „otwartych” rozwiązaniach wraz z płynącymi z tego korzyściami.Item Emocjonalne podłoże wypowiedzi językowych. Zarys problematyki z perspektywy biolingwistyki.(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2006) Nowakowski, PawełW artykule przedstawiono podstawowe założenia biolingwistyki – dyscypliny zajmującej się analizą zachowań komunikacyjnych zwierząt (także człowieka) z perspektywy nauk przyrodniczych. Szczególną uwagę poświęca się zagadnieniom emocjonalnego podłoża wszystkich wypowiedzi. Stanowi ono siłę napędową aktywności językowej oraz innych racjonalnych działań zwierzęcia i współtworzy świadomość. W zarysie omówiono związki emocji z procesami pamięci, uczenia się i motywacji w perspektywie ewolucyjnej i neurobiologicznej. Odnotowano także rzadko do tej pory uwzględniane próby analizy biosu na poziomie kwantowym w bioelektronice. Emocje i język są podstawowymi procesami adaptacyjnymi, wpływają dodatnio na pamięć i uczenie się oraz stanowią czynnik motywacyjny w zakresie podstawowych funkcji życiowych.Item Fotodokumentacja 3.0(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2009) Wierzchoń, PiotrW artykule omawia się problem doboru ilustracji poświadczeń tekstowych dla chronologizowanych jednostek języka w formie fotodokumentacji. Fotodokumentację uznaje się za składnik teorii lingwochronologizacji (TLCH). Lingwochronologizacja natomiast jest teorią językoznawstwa stosowanego i jako taka wina zawierać komponent teoretyczny, jak i praktyczny. W ramach komponentu teoretycznego definiuje się relewantny dla TLCH obiekt badań, tj. parę uporządkowaną: jednostkę języka wraz z jej datacją. W ramach komponentu praktycznego z kolei należy operować dyrektywami i procedurami, które prowadzą do końcowego przedstawienia chronologizowanej jednostki. Ta prezentacja może się odbywać na trzy sposoby: po pierwsze – w ukazaniu ekscerptu z systemu dLibra, po drugie – poprzez zeskanowanie własnych zasobów drukowanych, np. fiszek z ekscerptami, po trzecie – możliwe jest operowanie fotografiami pobranymi z dokumentów typu born-digital. Jakkolwiek przedstawiany artykuł niesie głównie informacje dotyczące klasyfikacji typu dokumentu, z którego pobierany jest ekscerpt, to podstawą każdych działań ekscerpcyjnych jest lingwochronologizacyjna teoria ekscerpcyjna. Szczególną uwagę w tej teorii poświęcamy w niniejszym artykule negacji tzw. kryterium leksykograficznego neologiczności.Item From semantic networks to dictionary structures(Wydawnictwo Rys, 2012) Koutny, IlonaThis paper investigates how thoughts become words, and to what degree semantic relationships between words can be captured in dictionaries. It analyses differences in the segmentation of the world by words, realisations of notions in parts of speech, and the lin- guistic appearance of event factors on the basis of five ethnic languages (Hungarian, Polish, English, French and German) as well as the planned language Esperanto. Semantic compo- sitionality as reflected in word derivation and formation contributes to the way the world is conceptualized in a given language. Traditional alphabetically ordered dictionaries contain less information for entries than data bases, although to know a word means to know the system of its semantic relations, the contexts, where it can be used. Finally, the structure of trilingual thematic dictionaries that include more of the semantic relations necessary for language acquisition is presented.Item Grindowanie na pegach, czyli o zapożyczeniach angielskich w socjalnej odmianie języka(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2006) Wiertlewski, StefanCharakterystyka zapożyczeń angielskich w języku rowerowym, a więc kwestia kontaktów międzyjęzykowych, podjęta została z perspektywy socjolingwistycznej. Autor dokonuje klasyfikacji zgromadzonych jednostek leksykalnych (ok. 300) z uwzględnieniem ich podziału rzeczowego, typu zapożyczenia (zapożyczenie leksykalne, kalka, hybryda) i stopnia asymilacji. Przeważająca większość zarejestrowanego materiału nie jest uwzględniana w dostępnych opracowaniach leksykograficznych.Item Honorifics in Iraqi Arabic with Special Reference to English: A Sociopragmatic Study(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2011) Matti, Ala' A.This paper tackles the phenomenon of honorifics which is widespread in the world’s languages, more various in form, and more creatively deployed, than was once supposed. Before moving to the definition of honorifics we have to specify linguistic honorifics, our concern in this paper, since deference may be conveyed in ways other than speaking and writing, such as kneeling or nodding to express courtesy. Also, the study focuses on how honorifics are formed and the role of morphology in formulating some honorific items. It tries to show different types of lexical honorific titles as well. Then, honorifics are divided into two types: non-religious and religious ones and it is shown how they are employed by the Iraqi speakers in day-to-day interactions. It, also, attempts to uncover the identity of the honorer and the honoree. However, the study shows how religion and conventions have a vital role in directing honorific titles towards religious symbols.Item Indian Architecture: Social and Political Challenges(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2009) Khalfaoui, MouezThe objective of this paper is to reassess the central factors which have shaped the Indian architecture. The author puts forward the concept of plurality introduced by Western art historians and argues that the diversity of the Indian architecture should not be explained in terms of religious differences, but in terms of the socio-economical situation in South Asia. He also elaborates on the Hindu caste system and its impact on the Indian architecture.Item Indywidualizm amerykański na tle innych społeczeństw zachodnich(SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa, 2009) Rodewald, MagdalenaW dzisiejszym świecie idea indywidualizmu jest nieodłącznie kojarzona z „amerykańskością”. Czy zawsze tak było? Czy Amerykanie wynaleźli „indywidualizm”, czy idea ta narodziła się w Europie? Autorka próbuje zaprezentować najważniejsze cechy indywidualizmu amerykańskiego. Przyjrzymy się czynnikom takim, jak: interes osobisty versus interes społeczny, presja społeczna do osiągania sukcesów czy protestancka etyka pracy, które mogą wpływać na samoświadomość, poczucie własnej wartości i autoekspresję. Przedstawione zostaną główne zasady amerykańskiego paradygmatu komunikacyjnego i powszechne wobec niego reakcje. W końcu, rozmyślać będziemy nad wpływem globalizacji i kultury masowej na wizerunek siebie oraz nad problemem antyamerykanizmu, włącznie z oporem przeciwko indywidualizmowi amerykańskiemu, jako reakcji na wszechobecność kultury amerykańskiej.