Wydział Socjologii (WS)
Permanent URI for this community
Browse
Browsing Wydział Socjologii (WS) by Title
Now showing 1 - 20 of 26
Results Per Page
Sort Options
Item Adaptacja wielkopolskich gmin do ekstremalnych zdarzeń pogodowych w świetle koncepcji elastyczności (resilience)(2019) Choryński, Adam; Matczak, Piotr. Promotor; Jeran, Agnieszka. PromotorPraca, wpisując się w nurt socjologii katastrof, polskim (max 1400 znaków) skupia się na zjawisku ekstremalnych zdarzeń pogodowych, przyglądając się sposobom, w jaki lokalne systemy społeczno-ekologiczne - gminy - radzą sobie z zagrożeniem, jak i konsekwencjami wystąpienia tychże ekstremów. Gminy stanowią przestrzeń najbardziej narażoną na skutki zdarzeń, ale też najbardziej zaangażowaną w związane z ekstremami działania. Badanie koncentruje się zarówno na pewnych procedurach i działaniach w związku z zagrożeniem intensywnymi zjawiskami meteorologicznymi, ale też eksploatując koncepcję elastyczności (resilience), zwraca uwagę na funkcjonalny kontekst zdarzeń meteorologicznych, dzięki którym systemy społeczne modyfikują swój potencjał do działania w związku z konsekwencjami ekstremalnych zjawiskpogodowych. Cel, jaki jest stawiany 't' niniejszej pracy, to analiza sposobów funkcjonowania wybranych gmin w Wielkopolsce w obszarze zarządzania ryzykiem związanym z ekstremalnymi zdarzeniami pogodowymi, wskazanie typów elastyczności lokalnych systemów i określenie, jakie układy typów elastyczności dają się stwierdzić w tych gminach. W badaniu wykorzystano dane statystyczne dotyczące interwencji PSP w Wielkopolsce w latach 2010-2016, dane meteorologiczne, a także zrealizowano 40 wywiadów pogłębionych z przedstawicielami lokalnych systemów zarządzania ryzykiem związanym z ekstremalnymi zdarzeniami pogodowymi w ośmiu wielkopolskich gminach.Item Application of the ecosystem services concept in environmental policy - A systematic empirical analysis of national level policy documents in Poland(Elsevier, 2016-05) Mączka, Krzysztof; Matczak, Piotr; Pietrzyk-Kaszyńska, Agata; Rechciński, Marcin; Olszańska, Agnieszka; Cent, Joanna; Grodzińska-Jurczak, MałgorzataWe explore the occurrence of the ecosystem services (ES) concept in public policies in Poland by providing a systematic content analysis of national environmental policies. A detailed analysis of the legal acts, national strategies, and decrees using the Common International Classification of Ecosystem Services codes, which embraces a full range of ES, shows that the ES concept is reflected in the investigated documents. However, it is mainly depicted in an indirect, latent form. We further explore the ES concept occurrence in the Polish legislation with in-depth interviews of experts. From the interviews we identify two general groups of barriers to the ES concept implementation in environmental policy: (a) a limited understanding and acknowledgement of the concept among individuals involved in policy making; and (b) sectoral divisions within environmental governance that hinder the spread of the concept. Analysis reveals that the concept of services for society provided by nature had already been perceived in Polish national environmental policies before the emergence of the ES concept and the implementation of the EU biodiversity policy. However, the concept is referred to mostly in a latent form, before and after its emergence.Item Ceremonia zapalania latarni, mechanizm formowania "nas" (Izraelczyków)(2020) Hacohen, Anita – Hanna; Isański, Jakub. PromotorPodsumowanie - Mechanizm ceremonii zapalania latarni w celu formowania „my” (Izraelczycy). Badanie dotyczy recepcji ceremonii zapalania latarni i jej wpływu na poczucie „my”, tożsamości wspólnotowej, wśród młodych obywateli Izraela. Badanie bada rytuał i jego szersze konteksty społeczne. Wyniki badań pozwolą na wskazanie elementów ceremonii, które są ważne dla młodych ludzi oraz zidentyfikowanie uczuć, jakie wywołuje w nich ceremonia. Badania mogą również pomóc decydentom i organizatorom ceremonii w zrozumieniu, jakie zasoby należy zainwestować, aby zmaksymalizować ich skuteczność. Ponadto sama ceremonia została zbadana jako zjawisko kulturowe, nie opisywane dotąd w literaturze. Główne pytanie badawcze brzmiało: Czy ceremonia zapalania latarni stanowi skuteczny mechanizm utrwalający poczucie „my” u Izraelczyków, w dwóch grupach młodych ludzi - przed i po odbyciu służby wojskowej. Badania jakościowe wykorzystują podejście mieszane i obejmują narzędzia jakościowe - pogłębione wywiady telefoniczne, a także narzędzia ilościowe. Wśród najważniejszych wniosków z badania należy wymienić: wskazanie skuteczności ceremonii zapalania latarni i jej wpływu na wzmocnienie poczucia „my” dwóch badanych grup. Wskazują na znaczenie elementów narodowo-narodowych, które tworzą część rytuału „ceremonialno-kanonicznego”, który ukształtował się dzięki kultywowaniu: pamięci poległych, śpiewie hymnu narodowego, podniesieniu flagi narodowej podczas tej uroczystości. Dla młodzieży przed i po odbyciu służby wojskowej uroczystość jest skutecznym mechanizmem utrwalającym i wzmacniającym tożsamość narodowo-izraelską, solidarność społeczną oraz wartości kultury izraelsko-żydowskiej. Wzmacniają one izraelską dumę narodową i poczucie „my” młodych ludzi. Zachowanie ceremonii jest dużym wyzwaniem ze względu na siły działające wokół niej, globalną kulturę, które dyktują wizualny i rozrywkowy język, który grozi przekształceniem ceremonii w ogromną arenę rozrywkową, tracąc tym samym swoją istotę, jak i osłabiając jej wpływ.Item Conflicts in Ecosystem Services Management: Analysis of stakeholder participation in Natura 2000 in Poland(Elsevier, 2021-03) Mączka, Krzysztof; Matczak, Piotr; Jeran, Agnieszka; Chmielewski, Piotr Jerzy; Baker, SusanThe relationship between specific ecosystem services (ES) and different types of conflicts are explored to aid understanding of the barriers to effective biodiversity conservation management. Drawing from conflict theory, content analysis is undertaken of public documents generated during consultations about Natura 2000 management that were conducted in Poland between 2010−2015. Results show the links between conflict over conservation planning and stakeholders’ perceptions of potential threats to their access to, and use of, particular ecosystem types. Cultural and provisioning ES generate more conflict, with conflict over cultural ES dominating. Conflict over the value of conservation itself was less prevalent, indicating a general agreement about the need for conservation planning. The lack of standardized procedures for reporting on public consultation process negatively effected institutional memory and limited the opportunities for learning lessons from past mistakes and from good practices.Item Cost-Effectiveness of CCTV Surveillance Systems: Evidence from a Polish City(Springer, 2022-09) Matczak, Piotr; Wójtowicz, Andrzej; Dąbrowski, Adam; Mączka, KrzysztofClosed-circuit television (CCTV) surveillance has been increasingly popular worldwide as a crime prevention measure, while its effectiveness, efficiency, and related privacy issues are debated. In this paper, we investigated whether the municipal CCTV surveillance system is cost-effective in the case study of Poznan, Poland. The analysis comprised (a) the preventive effectiveness of CCTV, (b) costs of CCTV surveillance system installation and operation, and (c) costs of crime. We collected police data on three categories of street crimes: (a) car burglary/theft, (b) car damage, and (c) robbery, as well as data on the costs of CCTV surveillance system construction and maintenance. We searched for a year after installing the CCTV system when the accumulated, hypothetical financial cost of crime was higher than the actual accumulated cost of crime and CCTV installation and maintenance in any treatment area. The number of crimes in a given category was predicted based on a comparable control area, where there were no cameras. Our study suggests that CCTV surveillance is cost-ineffective in most areas. This result implies the cautious development of CCTV surveillance, taking into account the target crime types and costs, including social costs and benefits. Evaluating cost-effectiveness, although considered as a robust measure, is in practice difficult. However, analysis of the correlation between land use characteristics and cost-effectiveness may provide practical advice on where to develop CCTV surveillance monitoring.Item Do kogo należy sprawczość? Perspektywa socjologii relacyjnej i badanie architektury(2023) Włodarek, Mateusz; Jakubowska, Honorata. PromotorGłównym problemem badawczym podejmowanym w rozprawie jest próba odpowiedzi na pytanie, gdzie w architekturze zlokalizowana jest sprawczość. Czy sprawczość należy przypisać tylko architektowi – którego pracę utożsamia się z gestem kreacji – czy może wszystkim aktorom, zarówno tym ludzkim, jak i nie-ludzkim, biorącym udział w procesie tworzenia i utrzymywania obiektu. Praca koncentruje się wokół trzech celów badawczych: 1) zrozumienie procesualnego charakteru architektury; 2) wskazanie jak dystrybuowana jest sprawczość w procesie projektowania; 3) sprawdzenie empirycznej przydatności pojęcia sprawczości dystrybuowanej. The main research problem addressed in the dissertation is an attempt to answer the question of where agency is located in architecture. Should agency be attributed only to the architect - whose work is identified with the gesture of creation - or perhaps to all actors, both human and non-human, involved in the process of creating and maintaining an object? The project focuses on three research objectives: 1) to understand the processual nature of architecture; 2) to show how agency is distributed in the design process; 3) to test the empirical applicability of the concept of distributed agency.Item Dorosłe rodzeństwo - między wspólnotą a różnorodnością doświadczeń. Strategie konstruowania i podtrzymywania relacji przyjacielskiej(2021) Nymś-Górna, Agnieszka; Żurek, Aldona. PromotorRelacja między rodzeństwem jest złożonym i dynamicznym konstruktem. Rodzeństwo wchodzi ze sobą w rozmaite interakcje na każdym etapie życia. Osoba, która posiada rodzeństwo zyskuje wsparcie i możliwość czerpania z doświadczeń brata lub siostry, co będzie miało wpływ na zdolności adaptacyjne oraz skuteczność podejmowanych działań. Z drugiej strony rodzeństwo musi zmierzyć się z problemami wynikającymi z relacji i ambiwalentnymi emocjami. Relacje podlegają zmianie we wczesnej dorosłości. Pojawiają się nowe obowiązki, kontakt staje się rzadszy, ale świadomość posiadania brata lub siostry pozostaje. Niniejsza rozprawa obejmuje problematykę relacji między rodzeństwem na etapie wczesnej dorosłości, ze szczególnym uwzględnieniem zaprzyjaźnienia. Relacje wewnątrzrodzinne mają wpływ na funkcjonowanie mezo- i makrostruktur społecznych, dlatego podejmowanie ich analizy jest istotne poznawczo. Relacje nie powstają w próżni, lecz w określonej czasoprzestrzeni i kulturowo-społecznym kontekście. Ze względu na to, że rodzeństwo uczestniczy prawie w każdej sferze życia człowieka, relacje te stają się ważnym elementem indywidualnej biografii. Nie tylko rodzice, ale także bracia i siostry wyposażają młodego człowieka w określone postawy i kompetencje. Praca składa się z czterech części: dwóch rozdziałów teoretycznych, metodologicznego, analizy wyników przeprowadzonych badań oraz podsumowania.Item Epistemic justice impossible? Expert perceptions of the participatory monitoring of geo-energy projects in Poland(Elsevier, 2023-06-07) Mączka Krzysztof; Lis-Plesińska Aleksandra; Iwińska KatarzynaAchieving energy democracy requires public engagement and social inclusion in decision-making, but meaningful conversations between different groups are essential. In this study, we explore the possibility for such conversations through participatory monitoring practices around energy technology, using geoengineering projects as an example. Despite being central to the attention of local communities, these projects can be conceptually distant and inaccessible because of their subsurface location. This presents a challenge for engaging experts with non-experts. We elaborate the emerging concept of epistemic justice (defined as fair treatment and equal access to knowledge for all stakeholders) and especially one of its dimensions: hermeneutical justice (that emphasizes the need for institutions to respond to the voices of all stakeholders without any prejudices), as preconditions for democratizing energy production. By applying Q-methodology we analyze the attitudes of 22 experts from Poland toward non-experts' participation in common monitoring activities around geo-engineering projects. We identify three types of narratives: “pro-expert”, “pro-partnership”, and “pro-informative” and argue that experts may be uncertain about their responsibility to engage non-experts in energy projects. Through this study, we encourage experts and knowledge producers to reflect critically on their responsibility to engage non-experts in energy projects and implement democratic procedures more efficiently, including future participatory procedures, thus paving the way for energy democracy to thrive.Item From framework to boundary object? Reviewing gaps and critical trends in global energy justice research(Elsevier, 2021) Iwińska, Katarzyna; Lis, Aleksandra; Mączka, KrzysztofThe concept of energy justice (EJ) has gained importance in discussions about energy transitions, mainly due to a growing number of researchers working on the social implications of greenhouse gas emission reductions. At the moment, EJ is defined as a framework for discussing fairness in energy systems and operates as an umbrella term to signify various concerns related to energy development across diverse groups to enable communication. Thus, we call EJ a boundary object (BO) and discuss its further evolution into a standard, or its dissolution into several locally specific concepts. This study provides a systematic review of the literature that applies the concept of EJ: how its features developed and how it gained popularity in academic publications to mid-2019. We present a bibliometric overview of the number of occurrences of the concept across the literature using the Scopus and WOS databases (N = 182) and, using VOSviewer software, we describe similarities between research topics to which the concept was related. By mapping out its diverse thematic and geographic applications, we review the critical trends and claim that EJ can address real-life challenges. We submit that it will have more practical power once it starts being used more broadly to build cooperation among scholars, policymakers, activists, and grassroots movements.Item Geo-Questionnaire for Environmental Planning: The Case of Ecosystem Services Delivered by Trees in Poland(MDPI, 2021-12) Przewoźna, Patrycja; Inglot, Adam; Mielewczyk, Marcin; Mączka, Krzysztof; Matczak, Piotr; Wężyk, PiotrStudies on society and the environment interface are often based on simple questionnaires that do not allow for an in-depth analysis. Research conducted with geo-questionnaires is an increasingly common method. However, even if data collected via a geo-questionnaire are available, the shared databases provide limited information due to personal data protection. In the article, we present open databases that overcome those limitations. They are the result of the iTre-es project concerning public opinion on the benefits provided by trees and shrubs in four different research areas. The databases provide information on the location of trees that are valuable to the residents, the distances from the respondents’ residence place, their attitude toward tree removal, socio-demographic variables, attachment to the place of life, and environmental attitudes. The presentation of all these aspects was possible thanks to the appropriate aggregation of the results. A method to anonymize the respondents is presented. We discuss the collected data and their possible areas of application. Dataset: The effect of interview location on the perception of Ecosystem Services provided by trees. A Polish case study. DOI: 10.34808/apm8-re13; Attitudes to tree removal on private property in rural and urban Polish municipalities. DOI: 10.34808/ds29-zt75; Attitudes to tree removal on private properties in two Polish cities. DOI: 10.34808/6d3c-qy88.Item Improving methods to calculate the loss of ecosystem services provided by urban trees using LiDAR and aerial orthophotos(Elsevier, 2021-05) Zięba-Kulawik, Karolina; Hawryło, Paweł; Wężyk, Piotr; Matczak, Piotr; Przewoźna, Patrycja; Inglot, Adam; Mączka, KrzysztofIn this paper we propose a methodology for combining remotely sensed data with field measurements to assess selected tree parameters (diameter at breast height (DBH) and tree species) required by the i-Tree Eco model to estimate ecosystem services (ES) provided by urban trees. We determined values of ES provided by trees in 2017 in Racibórz (a city in South Poland) and estimated the loss of ES from January 1, 2017 to March 5, 2017, a period of changing legislation that temporarily allowed removal of trees on private property without any permission from city authorities. We applied Canopy Height Models (CHM; GSD 1.0 m) generated from two sets of ALS LiDAR point clouds (acquisitions on June 11, 2011 and March 5, 2017) and performed tree crown segmentations using the GEOBIA approach. Physical attributes were estimated for each tree using predictive models, developed based on field tree inventory . The reference areas for parameterizing the segmentation algorithm and assessing tree species composition were established in Racibórz, while reference data required for assessment of DBH were obtained from the MONIT-AIR project (from Municipality of Kraków). We found that in 2017, 988.79 ha of Racibórz (13.2 % of city area) was covered by the crowns of 264 471 trees, providing ES structural values worth over 384 mil €. The structural value of ES lost in the first months of 2017 (during which 5 075 trees were removed) was about 3.5 mil €. We concluded that in the face of information on tree crown cover that is often missing from city databases, tree inventories require application of a combination of multi-source and multi-resolution spatial analyses, including: administrative decisions for tree removal with exact location, predictive modelling of selected biometrical tree information, automatic crown segmentation on CHM and interpretation of regularly updated color infrared (CIR) aerial orthophotos.Item Kultura ubóstwa w warunkach kryzysu i gentryfikacji centrum miasta. Przypadek poznańskiego osiedla Święty Łazarz(2021) Jachowska, Julia; Lisiecki, Stanisław. PromotorGentryfikację najprościej można zdefiniować jako proces napływu przedstawicieli klasy średniej do zdegradowanych fizycznie i społecznie obszarów miejskich. Napływ gentryfierów i wnoszone przez nich nowe jakości powodują „uszlachetnienie” przestrzeni, co przekłada się na wzrost cen nieruchomości i wysokość czynszów. W efekcie najsłabsze ekonomicznie kategorie mieszkańców zostają zmuszone do relokacji. W warunkach polskich, w skutek niedoboru mieszkań socjalnych, taka prosta wymiana mieszkańców nie zawsze jest możliwa, przez co polska gentryfikacja często przybiera formę gentryfikacji hamowanej, powodującej koegzystencję w jednej przestrzeni reprezentantów odmiennych kategorii społecznych i tarcia kulturowe. Taka sytuacja ma miejsce m. in. w przestrzeni poznańskiego administracyjnego osiedla Święty Łazarz, która to przestrzeń stała się głównym obszarem analizy zawartej w dysertacji. Sama zaś analiza odwołuje się do (1) opisu problemu koegzystencji przestrzennej przedstawicieli kultury ubóstwa i przedstawicieli kultury dominującej zamieszkujących współcześnie w obrębie osiedla oraz (2) poprzez dokonanie porównań z okresem lat 90-tych służy wskazaniu przyczyn, dla których koegzystencja odmiennych kategorii społecznych przebiega w określony sposób. Dopełnieniem rozważań jest epilog, odwołujący się do sytuacji dzielnicy Centre-Ville-Saint-Denis we Francji, gdzie wobec napływu imigrantów- reprezentantów kultury ubóstwa można zaobserwować analogiczne problemy, które opisane zostały w kontekście poznańskiego osiedla.Item Models of participatory budgeting. Analysis of participatory budgeting procedures in Poland(Polskie Towarzystwo Socjologiczne, 2021-12) Mączka, Krzysztof; Jeran, Agnieszka; Matczak, Piotr; Milewicz, Maciej; Allegretti, GiovanniThis paper presents a study on participatory budgeting in Poland, analyzing participatory budgetingprocedures. We apply the typology of participation models proposed by Sintomer, and based on the previousresearch we investigate which model of participatory budgeting is characteristic for Poland. This study covered49 cases of participatory budgeting implementation in Western Poland, mainly in the Wielkopolska Province andthe neighboring provinces. The results show that none of the municipalities covered by the study had a relativelypure participatory budgeting model, as proposed by Sintomer. The procedures in the analyzed municipalities canbe characterized as the patchwork participatory budgeting model.Item Odbiór społeczny i integracja uchodźców z Ukrainy. Raport badawczy UKREF 1(2022)(2022) Isański, Jakub; Nowak, Marek; Sereda, Victoria; Vakhitova, Hanna; Michalski, Michał A.Badania miały na celu zbadanie trwających zjawisk transgranicznych przesiedleń ludności ukraińskiej w wyniku agresji rosyjskiej, która rozpoczęła się 24 lutego 2022 roku. W pierwszym etapie badań, przedstawionym w niniejszym raporcie, udało się uzyskać opinie ponad 500 uchodźców, skupiające się na ich potrzebach, obawach, planach i oczekiwaniach. Zebrane dane pozwalają także na rekonstrukcję profili społeczno-demograficznych uciekających ukraińskich uchodźców. Wstępne wyniki przedstawiono w raporcie. Wyniki zostaną wykorzystane do opracowania raportu dotyczącego polityki, który pomoże zrozumieć tę nieoczekiwaną sytuację i zaproponować kilka możliwych scenariuszy.Item Okolice poznańskiego jeziora Rusałka w doświadczeniu mieszkańców i użytkowników. Raport z badań studentek i studentów Wydziału Socjologii UAM(Wydział Socjologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2020) Basiński, Bartosz; Bolińska, Paulina; Bordych, Michał; Gąsiorowska, Aleksandra; Gutowska, Joanna; Jackowski, Jędrzej; Kazimierczak, Judyta; Klofik, Jakub; Kowalska, Kamila; Kuleczka, Patrycja; Matelska, Dagmara; Piekarzewicz, Julita; Radomski, Szymon; Ratajczak, Sandra; Rożek, Joanna; Sós, Krzysztof; Szepler, Adrianna; Zając, Anna; Kubera, JacekRaport przedstawia wyniki badań socjologicznych przeprowadzonych w lipcu 2020 r., podczas których podjęto problematykę współczesnych sposobów doświadczania jeziora Rusałka i jego okolic, wchodzących w skład trzech poznańskich osiedli samorządowych: Sołacza (wraz z Golęcinem), Ogrodów i Woli. Inspirację stanowiły zróżnicowane skojarzenia związane z tym miejscem, odwołujące się z jednej strony do wypoczynku i rekreacji, z drugiej do tragicznych wydarzeń z czasów wojny i okupacji. W badaniu wykorzystano metodę pogłębionych wywiadów jakościowych, kwestionariusza ankiety i analizy treści.Item Postawy młodzieży pogranicza wobec rówieśników z zagranicy. Polsko-rosyjskie wymiany szkolne w świetle teorii kontakty Gordona W. Allporta(2023) Dunai, Iuliia; Podemski, Krzysztof. Promotor; Kokociński, Maciej. Promotor pomocniczyGłównym tematem rozprawy są postawy młodzieży polskiej i rosyjskiej oraz ich przemiany będące skutkiem wymian młodzieżowych. Szczególne znaczenie zostało przypisane określeniu wpływu warunków kontaktu zawartych w hipotezie sformułowanej przez Gordona Allporta. Założenie polega na tym, że sposób organizacji wymian ma bezpośredni wpływ na ich uczestników, na chęć nawiązania kontaktów, a także prowadzi do rozwinięcia kompetencji międzykulturowych oraz współwyznacza stopień potencjalnej zmiany postaw w stosunku do przedstawicieli innych krajów. W celu uzyskania rzetelnych wyników w badaniach zastosowano kombinację metod ilościowych i jakościowych. Pytania badawcze zostały podzielone według trzech kryteriów: pierwsze dotyczyło źródeł wiedzy o innym państwie, stereotypów narodowych oraz dystansu społecznego pomiędzy uczestnikami; drugim kryterium analizy było pogranicze, procesy zachodzące na tym terenie i ich wpływ na lokalną społeczność; ostatnie kryterium analizy wiązało się z głównym zagadnieniem niniejszej rozprawy, a mianowicie z tym, jak zastosowanie warunków hipotezy kontaktu wpłynęło na uczestników wymiany oraz jakie dodatkowe elementy oddziaływały na skuteczność realizacji tego wydarzenia. Dzięki przeprowadzonym badaniom udało się udowodnić istotną rolę warunków zaproponowanych przez Gordona Allporta na przebieg wymiany. Ale też ujawniono dodatkowe czynniki mające wpływ na sukces wymiany, takie jak wprowadzenie zajęć integracyjnych, zaangażowanie nauczycieli czy wartość bliskości kulturowej. Wspólnie spędzony czas przyczynił się do zmniejszenia dystansu społecznego w wymiarze mikrostrukturalnym, najważniejszym dla socjalizacji młodzieży i kształtowania postaw. Można stwierdzić, że wymiana wpłynęła na zmianę postaw zarówno w stosunku do uczestników wymiany, jak i do całego społeczeństwa innego kraju. Obecnie zarówno wymiany młodzieżowe pomiędzy Polską a Rosją, jak i opisane wyniki badań mają już wymiar historyczny. Materiały badawcze zbierano i analizowano w innej niż obecna sytuacji politycznej między oboma krajami. Ale przeprowadzone badania nie tracą swojej wartości i nie ma wątpliwości, że wyniki pracy będą przydatne w dalszej perspektywie. Wymiany młodzieżowe i inne podobne przedsięwzięcia mają duże znaczenie dla obszarów pogranicznych. Kiedy nadejdzie czas odbudowywania więzi i poszukiwania wspólnych tematów, wówczas informacje uzyskane w trakcie badań będą pomocne w działaniach na rzecz odnowienia relacji między społecznościami obu państw. The main subject of the dissertation is the attitudes of Polish and Russian youth and their transformations resulting from youth exchanges. Particualar importance has been given to determining the impact of the contact conditions contained in the hypothesis formulated by Gordon Allport. The assumption is that the way the exchanges are organized has a direct impact on their participants, on their willingness to establish contacts, and also leads to the development of intercultural competences and co-determines the degree of potential change in attitudes towards representatives of other countries. In order to obtain reliable results, the research used a combination of quantitative and qualitative methods. The research questions were divided according to three criteria: the first concerned the sources of knowledge about another country, national stereotypes and social distance between the participants; the second criterion of analysis was the borderland, the processes taking place in the area and their impact on the local community; the last criterion of analysis was related to the main issue of this dissertation, namely, how application of the conditions of the contact hypothesis affected the participants of the exchange and what additional elements influenced the effectiveness of the implementation of this event. Through the research conducted, it was possible to prove the important role of the conditions proposed by Gordon Allport on the course of the exchange. But additional factors affecting the success of the exchange were also revealed, such as the introduction of integration activities, the involvement of teachers and the value of cultural proximity. The time spent together contributed to the reduction of social distance in the microstructural dimension, the most important for the socialization of young people and the formation of attitudes. It can be said that the school exchanges have changed attitudes, both towards the exchange participants and towards the whole society in another country. At present, both the youth exchanges between Poland and Russia and the research results described are already historical. The research materials were collected and analyzed in a different political situation between the two countries than the current one. But the research conducted does not lose its value, and there is no doubt that the results of the work will be useful in the future. Youth exchanges and other similar ventures are of great importance for border areas. When the time comes to rebuild ties and seek for common themes, then the information obtained from the research will be helpful in efforts to renew relations between the communities of the two countries.Item Ranking ecosystem services delivered by trees in urban and rural areas(Springer, 2022-03) Przewoźna, Patrycja; Mączka, Krzysztof; Mielewczyk, Marcin; Inglot, Adam; Matczak, PiotrPolicies and strategies for tree management and protection on a national, regional, and local level have not sufficiently considered differences between rural and urban areas. We used expert knowledge to compare rural and urban areas in a case study evaluating the relative importance of ecosystem services (ES) in policy development. The Analytic Hierarchy Process (AHP) and focus group discussions were used to rank 17 ES, representing four classes of services: provisioning, regulating, habitat, and cultural. The results indicated that effective protection strategies, beyond simply increasing general tree cover, should consider specific benefits trees provide to local communities. We discuss the role of objective prioritization of ES delivered by trees in urban and rural areas and their consequences for decision-making processes.Item Religijność i moralność katolików wiejskich. Studium socjologiczne na przykładzie Parafii Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Świerznie.(2021) Jamniak, Bartosz; Baniak, Józef. PromotorRozprawa jest poświęcona religijności i moralności katolików wiejskich. W celu określenia ich obecnego stanu, przeprowadzono ilościowe i jakościowe badania empiryczne. Pierwszą, a zarazem główną metodą był sondaż z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety, w którym pytania skupiły się na kilku wymiarach: deklaracjach wierzeń i praktyk religijnych, wiedzy religijnej, wierzeniach, praktykach, stosunku do Kościoła instytucjonalnego, wspólnoty parafialnej i duchowieństwa, doświadczeniach religijnych i moralności. W kolejnym etapie przeprowadzono wywiady pogłębione, podczas których badani mogli wyjaśnić różne aspekty własnej religijności. Dla dodatkowej weryfikacji prowadzono obserwacje podczas nabożeństw i ważnych wydarzeń religijnych. Ostatnią wykorzystaną metodą była wtórna analiza danych statystycznych pozyskanych z kancelarii parafialnej. Praca zawiera dziesięć rozdziałów. W pierwszym rozdziale zostały omówione założenia teoretyczne i metodologiczne. Pozostałe rozdziały są szczegółowym omówieniem badań empirycznych, każdy z nich jest poświęcony innemu wymiarowi religijności. Wyniki badań wskazują, że religijność badanych katolików pozostaje na wysokim poziomie, ale w niektórych parametrach jest nierówna, przez co nie zawsze spełniają oni wymagania stawiane im przez Kościół. Rozbudowane, wieloletnie badania pozwoliły stworzyć przynajmniej szczątkowy obraz współczesnej religijności i moralności katolików wiejskich.Item "Should I stay or should I go?" Wzorce normatywne migracji i osiadłości wśród migrantów i migrantek wielokrotnych z Polski po 1989 roku(2023) Kluszczyńska, Marta; Podemski, Krzysztof. Promotor; Salamońska, Justyna. Promotor pomocniczyGłównym celem badania była konstruktywistyczna analiza normatywnych wymiarów postrzegania i praktykowania mobilności i osiadłości na przykładzie migrantów i migrantek wielokrotnych z Polski po 1989 roku. Zastosowana metodologia: podłużne badania jakościowe, realizowane w formie trzech fal wywiadów, oparte na istotnym komponencie biograficznym, z siedemdziesięcioma osobami zamieszkującymi najróżniejsze miejsca na świecie, pozwoliły na uzyskanie zróżnicowanego materiału empirycznego. Analiza z wykorzystaniem teorii ugruntowanej umożliwiła przedstawienie materiału empirycznego z dwóch głównych perspektyw. Po pierwsze – z perspektywy klasowej – poprzez zastosowanie koncepcji kapitałów Pierre'a Bourdieu, co umożliwiło analizę zróżnicowania wzorców normatywnych i postaw w zakresie strategii migracyjnych i osiedleńczych, możliwości i warunków różnicujących. Po drugie – odwołując się do koncepcji biegu życia – co pokazało, jak normy migracyjne i osiedleńcze zmieniają się zależnie od wieku i faz cyklu życia. Perspektywa redefinicji normatywnych włączona do koncepcji habitusu pozwoliła przeanalizować i opisać normatywną zmienność i zróżnicowanie mobilności i osiadłego trybu życia, źródła norm, a także zjawisko pracy normatywnej. Praca normatywna ma miejsce, gdy społecznokulturowe wzorce oczekiwań, które określają przebieg indywidualnej biografii, nie odpowiadają indywidualnym potrzebom, postawom, planom i praktykom. Wzorce te stają się bardziej wyraziste, a ich redefinicje wiążą się z przekształcaniem, włączaniem lub (częściowym) odrzucaniem. Funkcjonowanie w świecie charakteryzującym się wielością wzorców normatywnych oznacza, że część pracy normatywnej obejmuje również wybór wzorców i ich wzajemne przeciwstawianie. Ważnym elementem towarzyszącym pracy normatywnej może być poczucie dysonansu normatywnego, gdy realizowane normy nie odpowiadają dyspozycjom wynikającym z habitusu. Praca normatywna może przybierać formę nagłych przewrotów normatywnych, gdy postawy i normy są zmieniane w krótkim czasie, lub powolnych przemian w habitusie. W każdym przypadku można jednak zaobserwować próby dostosowania nowych norm związanych z osiadłością i mobilnością do ważnych wartości i innych współistniejących systemów normatywnych, takich jak role płciowe lub normy związane z wiekiem. The main objective of the research was a constructivist analysis of the normative aspects of contemporary perceptions and practices of mobility and sedentarism on the example of multiple migrants from Poland after 1989. Applied methodology: longitudinal qualitative research, realized through three waves of interviews, based on a significant biographical component, with seventy people residing in the most diverse places of the world, allowed to obtain diverse empirical material. Analysis with the use of grounded theory made it possible to describe the empirical material from two main perspectives. The first – from the class perspective – by applying Pierre Bourdieu's concept of capitals, made it possible to describe the variation in normative patterns and attitudes of migration and settlement strategies, opportunities and differentiating conditions. The second – referring to the concept of the life course – showed how migratory and sedentary norms change in terms of age and life cycle phases. Normative redefinitions incorporated within the concept of habitus made it possible to analyze and describe normative differentiation in mobility and sedentarism, sources of norms, as well as the phenomenon of normative work. Normative work occurs when socio-cultural patterns of expectations that define the course of individual biography do not correspond to individual needs, attitudes, plans and practices' Such patterns become more distinctive and their redefinitions involve transforming, incorporating or (partially) rejecting them. Functioning in a world with multiple normative patterns means that part of normative work also involves selecting patterns and contrasting them with each other. An important element accompanying normative work can be a sense of normative dissonance, when the norms realized do not correspond to the dispositions and I norms derived from the habitus. Normative work can take the form of sudden normative overturns, when attitudes and norms are changed in a short period of time, or slow changes in the habitus. In each case, however, one can see attempts to align new norms related to sedentarism and mobility with important values and other co-existing normative regimes, such as gender roles, norms or age-related norms.Item Social reception and inclusion of refugees from Ukraine. UKREF Research Report 1(2022)(2022) Isański, Jakub; Michalski, Michał A.; Nowak, Marek; Sereda, Victoria; Vakhitova, Hanna