Doktoraty 2010-2024 /dostęp otwarty/

Permanent URI for this collection

https://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/357

Browse

Now showing 1 - 20 of 931

(A)seksualni w kulturze. Obrazy seksualności ludzi starych w polskiej prozie XXI w.
(2018) Szurgot-Prus, Ewelina; Gajewska, Grażyna. Promotor
Celem dysertacji jest przedstawienie seksualności starych ludzi w literaturze polskiej po 2000 roku. Uważam, że analiza tych utworów pozwala odsłonić, w jaki sposób przedstawiany jest za pośrednictwem literatury tak zwany wiek kulturowy oraz przejawy seksualności w późnych latach ludzkiego życia. W pracy stawiam tezę, że w polskich powieściach wydanych po 2000 roku obraz starości jest konwencjonalny. W każdej z powieści podkreślane są cechy uważane szablonowo za przymioty starości. Osoby stare zazwyczaj opisuje się jako zrzędliwe, schorowane, wścibskie, samotne, pozbawione seksualnej atrakcyjności. W literaturze analizowanego okresu często powielane są stereotypy dotyczące zachowań, potrzeb, marzeń, oczekiwań w intymnym związku, w relacjach rodzinnych, czy szerzej pojmowanej społeczności. Jednocześnie eksponowanie, a czasami wręcz przerysowanie cech, poglądów i zachowań bohaterów analizowanych utworów służy temu, by odsłonić ową stereotypowość zburzyć wyobrażenie o starości jako o biernym oczekiwaniu na śmierć. W rozprawie przeanalizowane zostały utwory takie jak: "Berek" Marcina Szczygielskiego, "Miłość. Reaktywacja" Hanny Samson, "Starsza Pani wnika" Anny Fryczkowskiej, "Lala" Jacka Dehnela, "Spotkamy się w Honolulu" Jerzego Sosnowskiego, "Stary człowiek i morze" Jacka Burrego, "Małe wieczności" Ryszarda Botwiny, "Zuza albo czas oddalenia" Jerzego Plicha.
Abelian varieties over p-adic fields
(2020) Garnek, Jędrzej; Gajda, Wojciech Jerzy. Promotor; Naskręcki, Bartosz. Promotor
Celem tej pracy jest przedstawienie wyników dotyczących trzech problemów związanych z rozmaitościami abelowymi nad ciałami p-adycznymi. W pierwszej części rozprawy badamy arytmetyczną złożoność p-torsji rozmaitości abelowej nad ciałem liczb p-adycznych. Jest to związane z otwartym problemem, postawionym przez David i Westona w 2008 r. W pracy wskazujemy na związek tego problemu z pojęciem kanonicznego podniesienia rozmaitości abelowej. Próbujemy również zweryfikować hipotezę David i Westona dla krzywych eliptycznych z mnożeniem zespolonym, co prowadzi do poszukiwania liczb pierwszych w ciągach zadanych rekurencyjnie. W następnej części pracy badamy ekwiwariantne zachowanie ciągu Hodge'a-de Rhama dla krzywej z działaniem grupy skończonej w dodatniej charakterystyce. Pokazujemy między innymi, że jeżeli ciąg Hodge'a-de Rhama tej krzywej rozszczepia się, to działanie to musi być słabo rozgałęzione. Omawiamy również twierdzenia odwrotne oraz wskazujemy na powiązanie tego problemu z podnoszeniem nakryć do pierścienia wektorów Witta długości 2. Pozwala nam to na wskazanie nowych przykładów rozmaitości abelowych bez kanonicznych podniesień. W ostatniej części pracy dowodzimy dolnego oszacowania na liczbę klas ciała podziału. Oszacowanie to zależy od rangi grupy Mordella-Weila rozmaitości abelowej oraz redukcji punktów p-torsyjnych.
Adaptacja wielkopolskich gmin do ekstremalnych zdarzeń pogodowych w świetle koncepcji elastyczności (resilience)
(2019) Choryński, Adam; Matczak, Piotr. Promotor; Jeran, Agnieszka. Promotor
Praca, wpisując się w nurt socjologii katastrof, polskim (max 1400 znaków) skupia się na zjawisku ekstremalnych zdarzeń pogodowych, przyglądając się sposobom, w jaki lokalne systemy społeczno-ekologiczne - gminy - radzą sobie z zagrożeniem, jak i konsekwencjami wystąpienia tychże ekstremów. Gminy stanowią przestrzeń najbardziej narażoną na skutki zdarzeń, ale też najbardziej zaangażowaną w związane z ekstremami działania. Badanie koncentruje się zarówno na pewnych procedurach i działaniach w związku z zagrożeniem intensywnymi zjawiskami meteorologicznymi, ale też eksploatując koncepcję elastyczności (resilience), zwraca uwagę na funkcjonalny kontekst zdarzeń meteorologicznych, dzięki którym systemy społeczne modyfikują swój potencjał do działania w związku z konsekwencjami ekstremalnych zjawiskpogodowych. Cel, jaki jest stawiany 't' niniejszej pracy, to analiza sposobów funkcjonowania wybranych gmin w Wielkopolsce w obszarze zarządzania ryzykiem związanym z ekstremalnymi zdarzeniami pogodowymi, wskazanie typów elastyczności lokalnych systemów i określenie, jakie układy typów elastyczności dają się stwierdzić w tych gminach. W badaniu wykorzystano dane statystyczne dotyczące interwencji PSP w Wielkopolsce w latach 2010-2016, dane meteorologiczne, a także zrealizowano 40 wywiadów pogłębionych z przedstawicielami lokalnych systemów zarządzania ryzykiem związanym z ekstremalnymi zdarzeniami pogodowymi w ośmiu wielkopolskich gminach.
Aktorstwo studyjne: poszukiwania, kształcenie, postawa
(2017) Pietkiewicz, Agnieszka; Ziółkowski, Grzegorz. Promotor
Celem mojego doktoratu zatytułowanego „Aktorstwo studyjne: poszukiwania, kształcenie, postawa” jest refleksja nad jedną z ważnych odmian sztuki aktorskiej, realizowaną współcześnie w teatrach, które przynależą do tradycji studyjno-laboratoryjnej. Nieopisany dotąd należycie model aktorstwa zakorzeniony jest w praktyce i badaniach nad naturą tej sztuki, przeprowadzonych przez polskiego reżysera teatralnego Jerzego Grotowskiego, a także twórców takich, jak Eugenio Barba (Odin Teatret) czy Włodzimierz Staniewski (Europejski Ośrodek Praktyk Teatralnych „Gardzienice”), w pewnym stopniu inspirujących się jego dorobkiem artystycznym i/lub twórczo odnoszącym się do niego. W pracy wprowadziłam rozróżnienie na tradycję bezpośrednią i pośrednią, ilustrując ją przykładami zespołów polskich i włoskich. Do linii tradycji bezpośredniej należą zespoły, których liderzy pracowali osobiście z Grotowskim, inspirują się jego wizją aktorstwa i próbują rozwijać niektóre aspekty jego twórczości (m.in. Piotr Borowski – Studium Teatralne, Warszawa; Thomas Richards, Mario Biagini – Workcenter of Jerzy Grotowski and Thomas Richards, Pontedera; Domenico Castaldo – Laboratorio Permanente di Ricerca sull’Arte dell’Attore di Domenico Castaldo, Turyn). Linię pośrednią wyznaczają artyści, którzy nawiązują do pracy Grotowskiego poprzez pracę jego współpracowników, takich jak Barba i Staniewski. Są to m.in. Teatr Pieśń Kozła, Wrocław; Teatr Zar, Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Wrocław; Teatr Węgajty i Schola Teatru Węgajty, Węgajty; Regula contra Regulam, Mediolan; Teatro Potlach, Sara Fabina; Teatro dell’Albero, Mediolan.
Aktualizacja legendy. Życie, posag i problem Halszki z Ostroga
(2011-06-09T07:49:11Z) Zagórska, Sylwia; Lapis, Bohdan. Promotor
Aktualizacja legendy Halszki z Ostroga, czyli Elżbiety Ostrogskiej to zjawisko niezwykle ciekawe, gdyż dotyczy postaci należącej do niewielkiego grona kobiet staropolskich, o których wiemy więcej, niż tylko czyimi były córkami, żonami i matkami. Ostrogska stała się jedną z pierwszych, polskich emancypantek, sławną bohaterką obyczajowego skandalu, tajemniczą Czarną Księżniczką o wielkiej sile artystycznej inspiracji. Genezą legendy o Halszce był konflikt o jej rękę i posag wywołany przez pierwszych panów w Polsce i na Litwie, ale również – i to niezwykłe – pragnienie wyjścia dziedziczki ogromnej fortuny poza role przeznaczone dla renesansowej kobiety, związane wyłącznie z płcią. Burzliwe życie księżniczki w centrum ważnych wydarzeń politycznych i przemian społecznych, jej niezrozumiałe decyzje otwierające pole dla wyobraźni doprowadziły do rozgłosu problemu Elżbiety Ostrogskiej na terenie jagiellońskiej monarchii jeszcze za jej życia i niedługo po śmierci, co znalazło odzwierciedlenie w sprzecznych ze sobą przekazach historycznych. Owa niejednoznaczność dała Halszce drugie, legendarne życie, które nie stanowi konstrukcji niezmiennej. Ulega aktualizacji zgodnie z potrzebami swego czasu i pragnieniami ludzi. Kolejne wersje i modulacje legendy Czarnej Księżniczki stanowią cenne źródło wiedzy dla historyka próbującego poznać wyobrażenia i poszukiwane wartości przez ludzi żyjących w różnych epokach. Zjawisko adaptacji tejże legendy w nowych warunkach i do nowych celów pozwala włączyć się w dyskurs na temat związku między tradycją a historią, co od wieków stanowi interesujący przedmiot badawczy.
Aktualny stan lodowca Sven (Svalbard) oraz zmiany jego cech fizycznych po zakończeniu Małej Epoki Lodowej
(2013-09-13) Małecki, Jakub; Kostrzewski, Andrzej. Promotor
Topniejące lodowce Svalbardu są wczesnym wskaźnikiem zmian klimatycznych. Celem niniejszej rozprawy jest rozpoznanie stanu aktualnego małego lodowca dolinnego Ziemi Dicksona, lodowca Sven (Svenbreen), Petuniabukta (rejon Pyramiden), na tle zmian jego cech fizycznych po Małej Epoce Lodowej. Analiza danych topograficznych dla kilku lodowców Ziemi Dicksona wskazuje na wyraźny ubytek ich masy w średnim tempie -61 ± 15 cm a-1 w latach 1960-2009 z powodu ocieplenia klimatu w regionie. Lodowiec Sven wykazał najbardziej powolne zmiany geometrii (-43 ± 13 cm a-1). Lokalne czynniki środowiskowe ograniczające negatywne zmiany w jego obrębie poddane zostały szczegółowym badaniom i pokrywały glacjo-meteorologię, warunki bilansu energii i strukturę bilansu masy lodowca. Specyficzne warunki na powierzchni lodowca przekładają się na jego wyjątkową strukturę termiczną i hydrologię. Wyniki badań pozwalają stwierdzić, że quasi-kontynentalny klimat środkowego Svalbardu, modyfikowany przez czynniki lokalne, wyraźnie wpływa na funkcjonowanie lodowca Sven, oraz że niektóre małe lodowce Svalbardu mogą być znacząco mniej wrażliwe na zmiany klimatu niż się powszechnie sądzi. Dalsze badania powinny zweryfikować reprezentatywność badanego lodowca na potrzeby ekstrapolacji wyników na większy obszar.
Aktywność opiekuńcza chloroplastowej proteazy AtDeg2
(2019) Jagodzik, Przemysław; Jackowski, Grzegorz. Promotor
Na podstawie analiz in vitro potwierdzono pojedyncze doniesienie, pochodzące z innego laboratorium, że chloroplastowe białko AtDeg2 oprócz aktywności proteazy dysponuje także aktywnością białka opiekuńczego typu holdazy. Dowiedziono, ponadto, że AtDeg2 wykazuje in vitro także aktywność opiekuńczą dezagregazy. Za aktywność opiekuńczą holdazy i dezagregazy AtDeg2 in vitro w głównej mierze odpowiedzialne są domeny PDZ1 i PDZ2 oraz częściowo domena proteazowa. Wykazano, że in vivo, w warunkach ekspozycji roślin na światło o wysokim natężeniu AtDeg2 dysponuje aktywnością holdazy, dla której substratem jest podjednostka γ1 chloroplastowej syntazy ATP. Aktywność ta wyraża się zahamowaniem homoagregacji zmienionych oksydacyjnie cząsteczek podjednostki γ1 syntazy ATP poprzez niedopuszczenie do powstania mostków dwusiarczkowych między tymi cząsteczkami. W odniesieniu do cech fenotypowych dowiedziono, że w warunkach bezstresowych AtDeg2 przez swoją aktywność opiekuńczą bierze udział w regulacji szerokości nasion, a przez swoją aktywność opiekuńczą i proteolityczną jednocześnie uczestniczy w regulacji momentu rozprostowania się liścieni, liczby węzłów na pędzie kwiatostanowym i jego rozgałęzieniach oraz długości nasion.
Aktywność poznawcza dziecka w przestrzeni edukacyjnej środowiska
(2010-06-21T11:47:47Z) Basińska, Anna; Sowińska, Halina. Promotor
W pracy została dokonana charakterystyka aktywności poznawczej, jaką podejmuje dziecko w okresie późnego dzieciństwa w kontakcie ze środowiskiem. Obraz aktywności dziecka nie byłby jednak pełen, gdyby nie uwzględniał specyfiki środowiska, w którym dziecko żyje i rozwija się. Dlatego drugim celem, który określał charakter badań było znalezienie odpowiedzi na pytanie, w jakim środowisku dziecko podejmuje aktywność poznawczą: jakie są jego cechy, jakie tkwią w nim możliwości. Najbliższymi dziecku w okresie późnego dzieciństwa strukturami środowiska są: rodzina, szkoła i otaczająca je lokalna przestrzeń. W każdym z nich poszukiwano czynników, które determinują aktywność poznawczą dziecka w środowisku. Zawarty w temacie pracy konstrukt przestrzeń edukacyjna środowiska oznacza, że końcowe analizy zawarte w pracy prowadzą do ustalenia, na ile rodzina i szkoła oraz podmioty środowiska lokalnego kreują wspólną przestrzeń dla poznawczych działań dziecka w środowisku.
Aktywność, zachowania społeczne i ocena zagrożeń populacji wyraka filipińskiego (Tarsius [Carlito] syrichta) w Bilar, Bohol
(2021) Wojciechowski, Filip Jaromir; Kaszycka, Katarzyna A. Promotor
Wyrak filipiński (Tarsius [=Carlito] syrichta) jest odżywiającym się dietą pochodzenia białkowego nocnym naczelnym, endemicznym na kilku filipińskich wyspach. Ponieważ wyrak filipiński jest trudny do obserwacji, nie ma wiele danych na temat tego gatunku. Nigdzie na świecie nie istnieje również populacja tego gatunku w niewoli, co uniemożliwia prowadzenie badań ex-situ. Gatunek ten jest też zagrożony wyginięciem z powodu utraty siedlisk i kłusownictwa. Moja praca doktorska koncentruje się na zachowaniach i ochronie wyraka filipińskiego. Obserwacje zachowań gatunku były przeprowadzone w „Subayon Conservation Centre for the Philippine tarsier” w Bilar na wyspie Bohol na Filipinach. Dane na temat wzorców aktywności zostały zebrane w 2015 r. podczas 384 godzin obserwacji na samcu i samicy pozyskanych na wolności, natomiast dane na temat interakcji społecznych między nimi zostały zebrane w ciągu dwóch kolejnych sezonów godowych w 2015 i 2016 r. (468 godzin obserwacji). Skupiłem się też na ochronie wyraka filipińskiego przy pomocy wywiadów z 325 mieszkańcami z pięciu wiosek w Bilar. Przedstawiłem pierwsze dane ilościowe dotyczące zachowań wyraka filipińskiego, które mogą przysłużyć się do wytyczenia strategii hodowlanych dla gatunku. Wyniki badania etnoprymatologicznego ukazały stan wiedzy i stosunek Filipińczyków wobec tego naczelnego oraz zagrożenia jego populacji w Bilar. Wykazano, że gatunek ten ma potencjał, aby być skutecznym „gatunkiem flagowym”, co wraz z pozostałymi informacjami uzyskanymi od miejscowej ludności, pomoże w wytyczeniu strategii konserwatorskiej w tym rejonie wyspy Bohol.
Akulturacja migrantów? Autorzy z zapleczem migracyjnym pomiędzy doświadczeniem totalitaryzmu w ojczyźnie a oczekiwaniem wolności na obczyźnie
(2017) Grunt-Göbbels, Alicja; Kałążny, Jerzy. Promotor
W niniejszej rozprawie zajmuję się tematem akulturacji. Co to jest akulturacja? Na ile mamy z nią do czynienia na terenie Niemiec? W jaki sposób i w jakim stopniu problem ten dotyczy autorów z zapleczem migracyjnym i jak się oni z nim mierzą w swoich utworach opierając się na doświadczeniach totalitaryzmu? Pierwszy rozdział jest zasadniczo wprowadzeniem do teorii literatury migracyjnej; wyjaśnione w nim zostały takie pojęcia, jak akulturacja, dyskurs postkolonialny, trascendencja, transkulturalna asymilacja i integracja. Przewodnie pojęcie „akulturacji“ obejmuje zjawiska, które są rezultatem bliskiego kontaktu poszczególnych osób lub grup kulturowych o różnym pochodzeniu, w wyniku którego następują zmiany w kulturowych zachowaniach jednej lub obu grup. Procesy akulturacji to selekcja cech kulturowych, ich stabilizacja oraz wpisanie we wzorzec przyjmowanej kultury. Wynikiem akulturacji są akceptacja, adaptacja i reakcja. W kolejnych podrozdziałach pojawiają się główne założenia i trendy literatury migracyjnej, literatury tworzonej przez autorki i autorów z migracją w biografii oraz krótki zarys historyczny migracji po 1945 z uwzględnieniem aktualnego stanu procesów integracyjnych w Niemczech. Aż do lat trzydziestych XX wieku najmowano i wręcz zapraszano obcokrajowców do pracy. Ta polityka została wznowiona w latach sześćdziesiątych. W latach osiemdziesiątych migranci zarobkowi stali się imigrantami, nie tracąc jednak statusu obcego, ponieważ państwa europejskie nigdy nie uważały się za docelowe kraje migracji, przywiązując dużą wagę do zachowania własnej tożsamości jako państwo i społeczeństwo. W rozdziale 2 zajmuję się tekstami autorek i autorów z zapleczem migracyjnym na przykładzie wybranych utworów twórców z krajów Europy Wschodniej i Południowo-Wschodniej. W centrum mojego zainteresowania znalazły się kraje, które łączy wspólna przeszłość historyczna, szczególnie przynależność do tak zwanego bloku wschodniego i które odczuły brzemię systemu komunistycznego. W czterech podrozdziałach dokonałam porównania dobranych w pary twórców reprezentujących różne pokolenia. Uwzględniłam kraje, które oprócz wspólnej historii mają także wspólną granicę, a więc Polskę i Rosję oraz Rumunię i Węgry. Twórczość autorek i autorów ze wymienionych krajów skupia się na tej samej tematyce. Groźby i strach, pozbawienie wolności i cenzura były dla większości autorów z krajów tzw. bloku wschodniego powodem do opuszczenia kraju ojczystego i niejako wspólnym mianownikiem ich twórczości. Pisarki i pisarze tacy jak Herta Müller i Carmen-Francesca Banciu z Rumunii, Leda Forgo i György Dalos z Węgier, Janusz Rudnicki i Artur Becker z Polski oraz reprezentujący w mojej rozprawie Rosję Natascha Wodin i Aleksander Reiser, wnoszą do literatury niemieckiej część swojej narodowej spuścizny, która w wielu wypadkach determinuje ich działania i częściowo też ich twórczość literacką. Twórcy, którzy posługują się kilkoma językami, należą do najciekawszych przedstawicieli współczesnej literatury. Ich dzieła wypełnia doświadczenie migracji, wojny, wygnania i utraty ojczyzny. Jest w nich również mowa o zdobywaniu nowej ojczyzny, tworzeniu w początkowo obcym języku oraz życiu w odmiennych kulturach. Również tematyka utworów poszerza nasze dotychczasowe horyzonty. Osobiste doświadczenia w zetknięciu z obcą kulturą oraz historyczna świadomość, znajdują odzwierciedlenie w tekstach literackich i czynią je bardziej autentycznymi. Właśnie ci autorzy, których biografie naznaczone są prześladowaniem, ucieczką i zaczynaniem od nowa, budują mosty i przekazują nam autentyczny obraz doświadczeń w wielokulturowym, nowoczesnym i globalnym społeczeństwie. Podwójna tożsamość, przynależność narodowa oraz tożsamość kulturowa migrantów znajduje odzwierciedlenie w utworach omawianych pisarzy. Wynika z tego pozytywne oddziaływanie wielokulturowości na życie w Niemczech. Objawia się ono w poszerzeniu świadomości, wzbogaceniu jakości życia na różnych płaszczyznach, wymianie kulturowej oraz językowych innowacjach. Autorzy ci wyróżniają się mobilnością, znajomością wielu języków i rozległymi kompetencjami kulturowymi, dzięki czemu mogą sprostać wymaganiom globalizacji. Te procesy mają też swoje ciemne strony; nie brakuje konfliktów mających źródło w zetknięciu z obcą kulturą. W tym kontekście należy wymienić problemy z przystosowaniem się i akceptacją oraz następująca po nich izolacja, wykorzenienie i strach przed utratą własnej kultury. Mimo iż w przypadku wielu autorek i autorów można mówić o udanej akulturacji, nadal określani są oni jako twórcy z zapleczem migracyjnym, bądź klasyfikowani według innych kryteriów niż rodowici Niemcy. Urodzeni w innym kraju, wychowani w innym języku i innej kulturze, żyją na pograniczu literatury niemieckiej, chociaż publikują w języku niemieckim, zdobywając za swą twórczość wiele nagród. W rozdziale trzecim nasuwa się pytanie, co ostatecznie oznaczają procesy integracyjne i czy akulturacja powinna stanowić pożądany cel. W dwóch podrozdziałach przedstawione zostały zarówno różnorodne uwarunkowania systemu i ich wpływ na świadomość narodową pisarek i pisarzy w historycznie powiązanych i sąsiadujących krajach (Polsce i Rosji oraz Rumunii i na Węgrzech). Akulturacja przedstawia się jako więzienie na wolności, gdyż autorzy, którym ciężko pogodzić się z utratą ojczyzny, żyją rozdarci w poszukiwaniu swojej prawdziwej tożsamości. Ci, którzy zmuszeni byli do opuszczenia kraju ojczystego, mają trudności z dostosowaniem dawnej tożsamości do nowej. W czasach globalizacji zadanie to łatwiej przychodzi młodszej generacji autorów z zapleczem migracyjnym.
Akumulacja, mobilność i biodostępność radioizotopów oraz ich wpływ na wybrane elementy ekosystemu supraglacjalnego
(2024) Buda, Jakub; Zawierucha, Krzysztof. Promotor; Łokas, Edyta. Promotor
Antropogeniczny wpływ na ekosystemy znacznie wzrósł od II wojny światowej. Nawet odległe regiony górskie i polarne nie są już wolne od zanieczyszczeń. Szczególnym zagrożeniem powstałym w wyniku działań wojskowych i energetycznych są radioizotopy. Biogeniczny osad na powierzchni lodowców (kriokonit) gromadzi atmosferyczne zanieczyszczenia, w tym radioizotopy. Kriokonit jest istotnym komponentem funkcjonowania lodowców, natomiast stężenie radioizotopów w kriokonicie są wyższe niż w otaczających siedliskach. Głównym celem jest zrozumienie, czy podwyższone stężenia radioizotopów mogą zagrażać organizmom zamieszkującym lodowce i otaczające ekosystemy. Uzyskane wyniki zapewniają kompleksowy przegląd rozmieszczenia przestrzennego, bioakumulacji, mobilności i zagrożeń promieniowania jonizującego na organizmy lodowcowe w Alpach. Badania te są jednymi z niewielu, które odpowiadają na pytanie, czy antropogeniczna radioaktywność wpływa na organizmy poza miejscami katastrof i miejscami testowania broni jądrowej. Ponadto, teza zawiera pierwsze dowody na to, że wysokie stężenia radioizotopów na lodowcach są efektem bioakumulacji co może zagrażać bioróżnorodności i funkcjonowaniu tego ekosystemu. Jest to ważne, ponieważ małe alpejskie lodowce znikną w ciągu 50 lat, uwalniając radioizotopy stanowiąc intensywną presję abiotyczną na ekosystemy związane z lodowcami. Anthropogenic pressure on ecosystems have increased significantly since World War II. Even remote mountain and polar regions are no longer free from pollution. Radioisotopes pose a particular threat resulting from military and energy activities. Biogenic sediment on the surface of glaciers (cryoconite) accumulates atmospheric pollutants, including radioisotopes. Cryoconite is an essential component of glacier functioning, and the concentrations of radioisotopes in cryoconite are higher than in the surrounding habitats. The main goal is understanding whether elevated radioisotope concentrations may threaten organisms inhabiting glaciers and surrounding ecosystems. The results provide a comprehensive overview of the spatial distribution, bioaccumulation, mobility and risks of ionising radiation to glacial organisms in the Alps. This research is one of the few that answers the question of whether anthropogenic radioactivity affects organisms outside disaster sites and nuclear weapons testing sites. Moreover, the thesis contains the first evidence that high radioisotope concentrations on glaciers result from bioaccumulation, which may threaten biodiversity and the functioning of this ecosystem. This is important because small alpine glaciers will disappear within 50 years, releasing radioisotopes and intensifying abiotic pressure on glacier-related ecosystems.
Akwaporyny ślimaka winniczka Helix pomatia L. – identyfikacja, charakterystyka i znaczenie w procesie zapadania w stan estywacji
(2018) Kosicka, Ewa; Lesicki, Andrzej. Promotor
Akwaporyny to białka tworzące kanały odpowiedzialne za transport wody i małych cząsteczek pozbawionych ładunku w poprzek błon biologicznych. Pomimo badań potwierdzających ich obecność i znaczenie u organizmów prokariotycznych, jak i eukariotycznych wiedza na temat tych białek u mięczaków jest bardzo ograniczona. Stąd, jako obiekt badań wybrano akwaporyny ślimaka winniczka Helix pomatia L., który jest organizmem modelowym w badaniach fizjologii ślimaków lądowych. Wykonano sekwencjonowanie transkryptomów nogi i nerki tego ślimaka metodą sekwencjonowania nowej generacji (NGS, ang. Next Generation Sequencing), które pozwoliło zidentyfikować sześć sekwencji wykazujących podobieństwo do sekwencji kodujących akwaporyny. Ponadto, przeprowadzono analizę bioinformatyczną otrzymanych danych, jak i oszacowano poziom ekspresji zidentyfikowanych transkryptów, w tym z wykorzystaniem metody qPCR, dla osobników aktywnych i wchodzących w stan estywacji. Eksperyment ten wykazał, że zapadanie w stan estywacji jest procesem dynamicznym, a raz obrany kierunek zmian w poziomie ekspresji genów, nie jest utrzymywany przez cały czas trwania tego procesu. Dodatkowo, przeprowadzono test komplementacji w komórkach mutanta drożdży Saccharomyces cerevisiae pozbawionego funkcjonalnych akwaporyn, który potwierdził, że zidentyfikowane białka transportują wodę.
Algebra operatorów gładkich
(2014-06-16) Ciaś, Tomasz; Domański, Paweł. Promotor
Celem rozprawy jest zbadanie własności nieprzemiennej algebry Frécheta z inwolucją, zwanej algebrą operatorów gładkich. Algebra ta jest izomorficzna jako przestrzeń Frécheta z przemienną algebrą s ciągów szybko malejących do zera (izomorficzną także z dobrze znaną przestrzenią Schwartza gładkich funkcji szybko malejących) i w ten sposób jest pewnego rodzaju nieprzemiennym odpowiednikiem algebry s. Znaczna część rozprawy jest poświęcona opisie i klasyfikacji domkniętych przemiennych *-podalgebr algebry operatorów gładkich. Na przykład, pokazujemy, że taka podalgebra jest izomorficzna z domkniętą *-podalgebrą algebry s wtedy, i tylko wtedy, gdy jest izomorficzna (jako przestrzeń Frécheta) z pewną dopełnialną podprzestrzenią s. Ponadto znajdujemy algebrę multiplikatorów algebry operatorów gładkich, dowodzimy twierdzeń o reprezentacji spektralnej i reprezentacji Schmidta elementów tej algebry oraz pokazujemy, że istnieje hölderowsko ciągły rachunek funkcyjny dla gładkich operatorów normalnych. Większość dowodów jest oparta na teorii ograniczonych i nieograniczonych operatorów na przestrzeni Hilberta oraz teorii nuklearnych przestrzeni Frécheta.
Algorytmy dopasowania wyrazów metodami statystycznymi z wykorzystaniem wielowątkowości i symetryzacji obliczeń
(2013-03-20) Szał, Arkadiusz; Jassem, Krzysztof. Promotor
Praca opisuje istotną modyfikację algorytmu dopasowywania wyrazów stosowanego w narzędziu Giza++. Dopasowywanie wyrazów to proces polegający na powiązaniu odpowiadających sobie wyrazów między parą zdań, które stanowią wzajemne tłumaczenia. Proces ten stosowany jest zazwyczaj jako faza inicjująca (ucząca) w systemach tłumaczenia automatycznego metodami statystycznymi. Dla danego dwujęzycznego korpusu tekstów dopasowywanie odbywa się w obu kierunkach tłumaczenia, dając w wyniku macierze dopasowania dla każdego kierunku. W celu poprawienia jakości dopasowania wykorzystuje się symetryzację macierzy dopasowania. Proces ten polega na powiązaniu macierzy dopasowani wyrazów z obu kierunków obliczeń. W dotychczasowych algorytmach, stosowanych m.in., w narzędziach Giza++ (i jej pochodnych: MGiza++, PGiza++) obliczenia dokonywane są zgodnie z kolejnymi modelami statystycznymi IBM (modele 1 – 6 oraz model HMM), a symetryzacja wykonywana jest na końcu procesu obliczeń. W podejściu prezentowanym w tej pracy, symetryzacja wykonywana jest w trakcie procesu statystycznego dopasowywania wyrazów, a mianowicie po każdej iteracji obliczeń, zgodnej z danym modelem statystycznym. Pozwala to uzyskać więcej informacji o powiązaniach pomiędzy wyrazami już w trakcie obliczeń. Dzięki temu kolejne modele statystyczne mogą z większym prawdopodobieństwem i mniejszym współczynnikiem błędów dopasowywać wyrazy. Przeprowadzone testy potwierdziły znaczącą poprawę trafności dopasowania wyrazów, jak i jakości tłumaczenia wykorzystującego wygenerowane macierze dopasowania. Opracowane algorytmy zostały zaimplementowane i udostępnione publicznie w postaci narzędzia o nazwie SymGiza++.
Algorytmy multikolorowania grafów w modelu rozproszonym
(2010-06-11T09:02:26Z) Witkowski, Rafał; Karoński, Michał. Promotor
Praca traktuje o problemie multikolorowania grafów, motywacji do rozpatrywania tego zagadnienia oraz jego zastosowaniach w metodach przydziału częstotliwości w sieciach komórkowych. Powstała na podstawie kilku prac, w których zostały przedstawione nowe algorytmy multikolorowania grafów lub lepsze oszacowania liczby multichromatycznej.Pierwszy rozdział zawiera genezę problemu. Zostały w nim opisane motywacje do rozpatrywania problemu multikolorowania grafów oraz to, jak algorytmy rozwiązujące ten problem znalazły zastosowanie w zagadnieniu przydziału częstotliwości w sieciach komórkowych, bardzo silnie rozwijającym się na przełomie tysiącleci. Drugi rozdział zawiera definicję modelu obliczeń dla algorytmów wykorzystywanych w przydziale częstotliwości w sieciach komórkowych, a więc także multikolorowania grafów heksagonalnych. Przedstawione są w nim algorytmy multikolorowania we wszystkich możliwych modelach k-lokalnych.Trzeci rozdział zawiera algorytmy multikolorowania grafów heksagonalnych bez trójkątów. Przedstawione są w nim algorytmy liniowego multikolorowania takich grafów oraz częściowe rozwiązanie najważniejszego problemu otwartego w dziedzinie multikolorowania grafów heksagonalnych, hipotezy McDiarmida-Reeda.
Algorytmy przeszukiwania i przetwarzania pamięci tłumaczeń
(2013-05-24) Jaworski, Rafał; Jassem, Krzysztof. Promotor
Problematyka niniejszej pracy dotyczy zagadnień przetwarzania języka naturalnego, wyszukiwania przybliżonego oraz analizy skupień. Celem pracy jest opracowanie wydajnych algorytmów do wspomagania pracy osoby tłumaczącej teksty z jednego języka naturalnego na inny. W niniejszej pracy opisane są dwa autorskie algorytmy operujące na pamięci tłumaczeń. Pierwszym z nich jest algorytm jej przeszukiwania. W obliczu faktu, iż tworzone są pamięci o coraz większej objętości, konieczne jest opracowane wydajnych technik ich przeszukiwania. Opracowany przez autora algorytm opiera się na osiągnięciach w dziedzinie wyszukiwania przybliżonego oraz przetwarzania języka naturalnego. Pożądane cechy algorytmu są zagwarantowane dzięki użyciu zaproponowanej przez autora funkcji odległości zdań, zachowującej dobre własności matematyczne. Algorytm charakteryzuje się niską złożonością obliczeniową czasową oraz pamięciową. Drugi algorytm przedstawiony w niniejszej pracy służy do przetwarzania pamięci tłumaczeń, w celu utworzenia nowej, specjalistycznej pamięci, zawierającej tłumaczenia szczególnie przydatne tłumaczowi. Algorytm jest oparty na zdobyczach teorii analizy skupień. Jego niska złożoność obliczeniowa pozwala na przetwarzanie pamięci tłumaczeń znacznej wielkości.
Alokacja zasobów rośliny wieloletniej Ophioglossum vulgatum L. (Psilotopsida) w zróżnicowanych warunkach środowiska
(2023) Jędrzejczak, Natalia; Celka, Zbigniew. Promotor
Teoria alokacji zasobów ukazuje jak osobniki pod wpływem ograniczeń i kompromisów dysponują ograniczoną ilością energii i czasu na procesy życiowe. Praca doktorska jest eksperymentalną próbą sprawdzenia, jak kształtuje się alokacja zasobów u paproci (Ophioglossum vulgatum) pod wpływem czynników abiotycznych (warunki glebowe i świetlne) oraz biotycznych (wpływ konkurentów i roślinożerców) i jak czynniki te wpływają na rozkład zasobów na dwa istotne procesy, tj. wzrost części asymilacyjnej i rozmnażanie za pomocą zarodników. W ramach eksperymentu założono powierzchnię badawczą w kompleksie łąk i torfowisk w okolicach Gniezna, na której wykonywano zabiegi z udziałem ramet nasięźrzała (ucinane ramet bez koszenia roślin towarzyszących, koszenie roślin towarzyszących bez ucinania ramet, brak koszenia i ucinania, koszenie i ucinanie wszystkich). Wykonano także badania glebowe, warunków świetlnych oraz 7 parametrów biometrycznych nasięźrzała. Stwierdzono liczne zależności, m.in. pomiędzy wilgotnością, światłem i presją roślinożerców (imitowaną zabiegami ucinania ramet), a wielkością blaszki liściowej i liczbą zarodni; występowaniem dominujących bylin (m.in. Carex acutiformis, Cirsium arvense i Phalaris arundinacea), a parametrami części trofofilowej lub sporofilowej nasięźrzała. Wykonane badania dostarczyły ważnych wyników do poznania ekologii ginącego gatunku ukazując kondycję jego populacji w zmieniających się warunkach środowiska. The resource allocation theory indicates how individuals allocate the limited energy and time resources into life processes under the influence of limitations and compromises. The PhD thesis is an experimental attempt to determine how the available resources are allocated in a fern (Ophioglossum vulgatum) under the influence of abiotic factors (soil and light conditions) as well as biotic ones (impact of plant competitors and herbivores) and how these factors affect resource allocation between 2 key processes, i.e. growth of the photosynthetic part and reproduction by means of spores. The experiment was conducted in 10 transects located in a complex of meadows and peatlands near Gniezno (NW Poland). Effects of 4 treatments were compared: (1) cutting the fern ramets without cutting the accompanying plants; (2) cutting the accompanying plants without cutting the ramets; (3) no cutting; and (4) cutting of all plants. The study included also measurements of soil parameters, light conditions, and 7 biometric parameters of the fern. Many correlations were detected, e.g. between soil moisture content, light intensity, or grazing by herbivores (simulated by cutting the ramets) and leaf blade size or number of sporangia; and between the presence of dominant perennials (e.g. Carex acutiformis, Cirsium arvense or Phalaris arundinacea) and parameters of the trophophore or sporophore. The research has provided important results, enriching our knowledge of ecology of a threatened species, showing its condition in varied environmental conditions.
Älvdalskan – mellan språkdöd och revitalisering
(2011-06-03T11:18:01Z) Melerska, Dorota; Maciejewski, Witold. Promotor
Doktorsavhandling „Älvdalskan – mellan språkdöd och revitalisering” är en språksociologisk analys av älvdalskans aktuella ställning. Älvdalskan, som talas av ca 2 5000 människor i Dalarna, i Älvdalens kommun, har idag status av en svensk dialekt. Det råder dock oenighet bland språkforskare och talarna själva om den bör betraktas som en dialekt eller ett språk. Under de senaste åren har det pågått ett aktivt arbete kring älvdalskans erkännande som minoritetsspråk enligt Europarådets stadga om landsdels- eller minoritetsspråk. Förutom språkpolitiska ämnen berör Melerska problem med det minskande antalet talare och älvdalskans användingsdomäner. Hon diskuterar revitaliseringsförsök som hittills har genomförts samt ger förslag på möjliga framtida lösningar.Analysen baseras på en enkätundersökning och intervjuer som Melerska genomförde i Älvdalens kommun. Hon jämför sina resultat med Hultgrens undersökning från mitten av 1970-talet. Graden till vilken älvdalskan anses vara hotad analyseras med hjälp av Fishmans skala GIDS, vilken modiferas med ett verktyg, nämligen nya teknologier Internet och media. Ett annat ämne som tas upp i avhandlingen är älvdalingarnas identitet och älvdalskans roll i identitetsskapande processer.
Amerykański modernizm w świetle recepcji prac Georgii O’Keeffe
(2019) Rosiejka, Karolina Anna; Jakubowska, Agata. Promotor
Przedmiotem niniejszej pracy jest dyskurs o amerykańskim modernizmie, funkcjonujący w obrębie krytycznej recepcji prac amerykańskiej abstrakcjonistki Georgii O’Keeffe w latach dwudziestych XX wieku. Jej celem jest refleksja nad wpływem rozumienia sztuki O’Keeffe, jako nietypowej kobiecej uczestniczki ówczesnej zmaskulinizowanej rzeczywistości, na formułowanie przez krytykę artystyczną poglądów o nowoczesności Stanów Zjednoczonych. Zamierzeniem tej pracy jest także rewizja poglądów na temat funkcjonowania malarki w rzeczywistości artystycznej i miejsca w niej jej prac. W pracy wykorzystywana jest teorię działania komunikacyjnego Jürgena Habermasa oraz model analizy tekstów Ruth Wodak. Przeprowadzone analizy, pokazują że wątek płci żywo wpływał na formowanie się dyskursu o amerykańskiej nowoczesności. Był on rozwijany na płaszczyźnie dyskursywnej, za sprawą namysłu nad źródłami nowoczesnej amerykańskiej tożsamości i dyskusji o sposobach oddziaływania nowej sztuki. Zjawisko amerykańskiego modernizmu kształtowały także fenomeny pozadyskursywne: imigracja do Stanów Zjednoczonych, fascynacja psychoanalizą i polityczne równouprawnienie kobiet. Obraz kobiecości, wyłaniający się z przeprowadzonych analiz jest obrazem zanurzonym w stereotypach. Fetyszyzowana była zdolność kobiet do wydawania na świat potomstwa, delikatność, subtelność czy umiejętność łączenia elementów o przeciwstawnej naturze. Kobiecość O’Keeffe traktowana była przez piszących pozytywnie, co przeczy ustaleniom badaczek zajmujących się recepcją prac O’Keeffe. Żeńskość służy wskazaniu pozytywnych walorów sztuki kobiety i obaleniu zastanych przez piszących negatywnych konotacji wobec tego co kobiece.
Analiza czasowo-przestrzenna ilości odpadów komunalnych powstających w Poznaniu
(2019) Przewoźna, Patrycja; Stach, Alfred. Promotor
Człowiek od wieków wywierał wpływ na środowisko, jednak w ostatnich latach obserwujemy znaczne nasilenie się negatywnych oddziaływań, a jednym z najbardziej widocznych na co dzień problemów jest wzrastająca ilość generowanych przez nas odpadów. Zjawisko to najtrudniej jest analizować i prognozować w dużych miastach, ze względu na złożoną strukturę społeczną i ekonomiczną ich mieszkańców, jak i skomplikowany układ urbanistyczny. Mimo to nie badano go dotychczas w ujęciu czaso-przestrzennym. Literatura poświęca też mało miejsca monitoringowi objętości odpadów komunalnych. Prezentowane badania są odpowiedzią na oba wyzwania. Praca koncentruje się na dwóch celach badawczych: 1) wyjaśnienie relacji między objętością odpadów komunalnych a typem zabudowy, w którym są generowane (w ujęciu czasowo-przestrzennym), 2) wypracowanie metod i narzędzi przydatnych do monitoringu odpadów komunalnych, włączając do niego narzędzia uwzględniające lokalizację przestrzenną i wykorzystujące techniki stosowane w geoinformacji. Dzięki otrzymanym wynikom uzyskano najbardziej szczegółową jak dotąd informację odnośnie zmienności czasowo-przestrzennej odpadów powstających w Poznaniu. Na ich podstawie powstał szereg wskazań, które mają pozwolić na prowadzenie dalszych badań w tym zakresie. Mogą też znaleźć zastosowanie w procesie planowania gospodarki odpadami.

Browse

Browsing Doktoraty 2010-2024 /dostęp otwarty/ by Title

Results Per Page

Sort Options