Przegląd Strategiczny, 2012, nr 1
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Przegląd Strategiczny, 2012, nr 1 by Title
Now showing 1 - 18 of 18
Results Per Page
Sort Options
Item 1. Spis treści(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012)Item Cenniejsze niż złoto? Metale ziem rzadkich w światowej strategii gospodarczej(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Klupa, AnnaObecnie dla rozwoju gospodarczego istotne znaczenie, obok ropy i gazu ziemnego, zyskują metale ziem rzadkich. Bez ich zastosowania wiele z wynalazków nowoczesnych technologii wyglądałoby zupełnie inaczej a inne wcale by nie istniały. Metale ziem rzadkich są bowiem kluczowym komponentem zaawansowanych urządzeń wojskowych i cywilnych a także kluczowym elementem w stosowaniu zielonych technologii takich jak turbiny wiatrowe czy samochody hybrydowe. Do grupy metali ziem rzadkich należy 17 pierwiastków, które w umiarkowanych ilościach znajdują się w skorupie ziemskiej. Pomimo swojej nazwy, zasoby niektórych z nich są większe niż miedzi, ołowiu, złota czy platyny. Niestety nie występują w dużych skupiskach, co znacznie utrudnia i podraża ich eksploatację. 97 procent metali ziem rzadkich produkowane jest obecnie w ChRL. Jednakże rosnące światowe zapotrzebowanie, jak i chińskie ograniczenia eksportowe w ciągu ostatnich sześciu lat rodzą obawy międzynarodowych koncernów co do utrzymania ciągłości dostaw. Sytuację dodatkowo utrudnia wzrastający popyt wewnętrzny ChRL. Nawet te państwa, które w znacznym stopniu zaspokajały zapotrzebowanie na metale rzadkie z własnych zasobów, w ciągu ostatniej dekady uzależniły się od zaopatrzenia chińskiego. Sytuacja taka wywołuje niepokój, co do wykorzystania przez ChRL monopolu do realizacji celów politycznych. Biorąc pod uwagę wstrzymywanie dostaw do Japonii, obawy te nie wydają się nieuzasadnione. Poniższe opracowanie ma na celu ukazanie potencjału gospodarczego metali ziem rzadkich, sposobów ich wykorzystania i znaczenia dla współczesnej gospodarki. Wskazuje także możliwe drogi stawienia czoła chińskiemu monopolowi przez inne państwa.Item Cultural Studies : nowa perspektywa dla nauki o stosunkach międzynarodowych?(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Jaworski, PrzemysławGłówny cel niniejszego artykułu polega na ukazaniu, w jaki sposób podstawowe tezy tzw. studiów kulturowych mogą w sposób istotny przyczynić się do wzbogacenia perspektyw eksplanacyjnych teorii stosunkach międzynarodowych. Jako że dyscyplina ta koncentruje się na społeczno-kulturowych mechanizmach wytwarzania i reprodukowania władzy, otwiera przed badaczami systemu globalnego nowy wymiar analizy, lokowany dotychczas raczej poza głównym nurtem ich zainteresowań. Teoretycy studiów kulturowych dążą do ukazania, w jaki sposób kompleksowe i spójne struktury wiedzy, zwane formacjami dyskursywnymi determinują określony kształt rzeczywistości społecznej, w którym pewne grupy uzyskują pozycje uprzywilejowaną względem pozostałych. Kwestia ta została odniesiona do problematyki stosunków międzynarodowych na kartach Orientalizmu , głośnej pracy Edwarda Saida, łączącej fundamentalne założenia cultural studies z analizą kolonializmu i postkolonializmu. Stąd też dekonstrukcja zachodniego dyskursu orientalistycznego stanowi kluczowy element niniejszego artykułu. Aby jednak spostrzeżenia E. Saida mogły zostać przedstawione wystarczająco czytelnie, muszą one zostać poprzedzone ogólną refleksją na temat samej istoty studiów kulturowych oraz relacji wiążących je konstruktywizmem poznawczym oraz szeroko pojmowanym postmodernizmem. Refleksji tej poświęcono pierwszą część artykułu. Część druga (środkowa) zawiera główne tezy teorii dyskursu sformułowane przez Jacquesa Derridê i Michela Foucaulta. Bez przybliżenia kategorii dyskursu nie sposób bowiem w pełni zrozumieć właściwej studiom kulturowym koncepcji władzy przez narzucenie i uprawomocnienie określonego opisu rzeczywistości. Ukazanie istoty owej kategorii jest również niezbędne do wyjaśnienia.Item Jedność nauki 'versus' wielość nauk(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Menkes, JerzyWarunkiem wyodrębnienia każdej dyscypliny naukowej od czasów średniowiecza do współczesności i przejście od jedynej nauki- wiedzy prawdziwej, czyli teologii do stanu obecne go było zwalczenie przekonania o szczególnej wartości jedności w nauce. Wyrażali je wszyscy przeciwnicy wyodrębniania nowych dyscyplin z istniejących, podejście ich jest oparte na mani- chejskiej wizji rzeczywistości-nauki. Weryfikując to przekonanie przywołano różne, a zarazem zbieżne doświadczenia z zakończonej niepowodzeniem obrony jedności prawa międzynarodowego przed jego fragmentacją oraz z wyników rozszczepiania kolejno prawa, a następnie prawa międzynarodowego dla jedności prawa (i miejsca w nim prawa międzynarodowego) i spójności prawnej regulacji obrotu międzynarodowego – z drogi od prawa ku prawu międzynarodowemu i krajowemu, od prawa międzynarodowego ku europejskiemu i od europejskiego do jednolitego prawa w przestrzeni europejskiej. Zanalizowano procesy obejmujące prawo i jego naukę nie przeprowadzając ostrego rozróżnienia między nimi, gdyż procesy te wzajemnie oddziałują. Stwierdzono, że prawo międzynarodowe i nauka prawa międzynarodowego podlega fragmentacji. Jej Źródłem jest zmieniająca się rzeczywistość społeczna wytwarzająca adekwatne do niej regulacje prawne oraz zmiany regulacji prawnych zmieniające rzeczywistość. Zbadano drogę, jaką przebywają społeczne instytucje publiczne przestrzeni transatlantyckiej w zakresie stanowienia i implementacji wartości – zasad. Analizie poddano nie tylko powinności (sollen), ale i obowiązywanie (sein) dążąc do rekonstrukcji normy podstawowej, konstatując, że w przestrzeni prawnej EU obowiązuje jedno prawo mające różne źródła jednak wzajemnie się uzupełniające, dopełniające i przenikające. Również w przestrzeni międzynarodowej zmniejsza się rozziew pomiędzy prawem europejskim a prawem międzynarodowym i to w wyniku konwergencji – zbliżenia do wartości euroatlantyckich. Wnioski potwierdzają, że zarówno w prawie (międzynarodowym) i w nauce o nim jesteśmy konfrontowani ze sprzecznymi prądami, cyklicznej dekonstrukcji i rekonstrukcji, drogi w układzie nieliniowym od jedności ku wielości i od wielości ku jedności.Item Kultura strategiczna czyli o kulturowych uwarunkowaniach polityki zagranicznej i bezpieczeństwa(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Wiśniewski, RafałRefleksja nad kulturowymi uwarunkowaniami polityki zagranicznej i bezpieczeństwa ma długą i bogatą tradycję. Jej współczesnym wyrazem jest nurt badań nad kulturą strategiczną, który od ponad trzech dekad zaznacza swą obecność w nauce o stosunkach międzynarodowych. W tym czasie przeszedł on znaczną ewolucję i bez wątpienia wzbogacił instrumentarium analizy stosunków międzypaństwowych. Celem tego artykułu jest ukazanie historii rozważań nad relacjami między kulturą a polityką zagraniczną, prześledzenie ewolucji koncepcji kultury strategicznej w nauce o stosunkach międzynarodowych oraz prezentacja wybranych zagadnień, które stanowią obiecujące pole dalszych badań w ramach tego nurtu.Item Kultury, przestrzenie i technologie jako transdyscyplinarne elementy nauki o stosunkach międzynarodowych(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Stępień, TomaszObecnie głównym fenomenem w wymiarze międzynarodowym jest fakt ukonstytuowania globalnego systemu nauki i badań naukowych. W konsekwencji polityka edukacyjna i naukowo-badawcza w ramach szkolnictwa wyższego oraz rozwój technologii ukazują się jako główne czynniki w nauce o stosunkach międzynarodowych. Przedstawione rozważania ogniskują się wokół poszczególnych motywów jako wyraz nowej orientacji teoretycznej w nauce o stosunkach międzynarodowych, którymi są m.in. tzw. zwroty (kulturowy, technologiczny i przestrzenny), sama przestrzeń jako paradygmat nauki o stosunkach międzynarodowych, w końcu zmiany i wyzwania w systemie szkolnictwa wyższego na przykładzie transformacji edukacji i nauki w Polsce po roku 1989.Item Nauki społeczne w programie badań Dalekiej Północy(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Czarny, Ryszard M.Daleka Północ podlega gwałtownym przeobrażeniom. Zmiana klimatu ma wpływ na środowisko, co powoduje reperkusje dotyczące życia mieszkańców tych rejonów, poczynając od transportu, aż po codzienną aktywność skupiającą się na potrzebie przeżycia. Zmiany powyższe rodzą szereg trudnych pytań o aktualne i przyszłe wyzwania oraz granice możliwego ryzyka. Trudno się temu dziwić, jeśli stajemy oto wobec zderzeń, mogących powodować polityczne, społeczne, ekonomiczne i kulturowe zakłócenia dla ludzi i całych społeczności zamieszkujących te obszary. Z myślą o zminimalizowaniu możliwych i nieodwracalnych strat oraz rodzącego się na różnych polach zarzewia możliwych konfliktów, istotnym jest by królujące tam dotychczas badania z zakresu szeroko rozumianych nauk przyrodniczych zostały możliwie szybko uzupełnione przez nauki społeczne. Chodzi o to by przyrodnicze i społeczne trajektorie zmian na Północy były poddane programowi zintegrowanych badań naukowych.Item Nowa dyplomacja publiczna – perspektywa teorii stosunków międzynarodowych i komunikowania politycznego(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Ociepka, BeataCelem tekstu jest wskazanie na nową dyplomacją publiczną jako na obszar badawczy, który wymaga podejścia interdyscyplinarnego. Na obecnym etapie rozwoju tej dyscypliny dominują podejścia badawcze i narzędzia zaczerpnięte z nauki o stosunkach międzynarodowych. Autorka postuluje włączenie podstawowych paradygmatów badań nad komunikacją polityczną do analizy nowej dyplomacji publicznej. Na razie jednak nie można wskazać takiego podejścia badawczego, które wychodziłoby poza prostą sumę metod stosowanych w nauce o stosunkach międzynarodowych i badaniach nad komunikacja polityczną. Na potrzeby artykułu dyplomacja publiczna została zdefiniowana jako symetryczna forma międzynarodowej komunikacji politycznej, której celem jest wspieranie osiągnięcia celów państwa za granicą poprzez wpływanie na opinię publiczną. Współcześnie dyplomację publiczna określa się jako „nową”, aby odróżnić ją od dyplomacji publicznej Stanów Zjednoczonych, uprawianą przed 1999 r. oraz wskazać na dostosowanie tej formy komunikacji politycznej do procesów globalizacji, w tym do rosnącego znaczenia aktorów niepaństwowych w stosunkach międzynarodowych. W tym ujęciu dyplomacja publiczna nie jest tożsama z propagandą.Item Prakseologiczna teoria stosunków międzynarodowych(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Sułek, MirosławStosunki międzynarodowe są postacią działania ludzi, dlatego powinny stać się obiektem zainteresowania prakseologii jako nauki nastawionej na sprawność działania. Dotychczasowe rozumienie sprawności musi być jednak odmienne od tradycyjnego. Zgodnie z propozycją zawartą w artykule, ludzkie działanie dzieli się na trzy działy – współpracę, walkę oraz rywalizację , którym odpowiadają trzy rodzaje teorii. Charakterystyczne jest to, że współpraca jest grą o sumie dodatniej, walka – grą o sumie ujemnej, natomiast rywalizacja – grą o sumie zerowej. Teoria stosunków międzynarodowych powinna skupiać się na teorii rywalizacji, rozpostartej pomiędzy współpracą a walką. Oznacza to, że teoria stosunków międzynarodowych powinna opierać się na zasadach współpracy i zasadach walki, a teoria polityki międzynarodowej państwa powinna być teorią sterowania w systemie gry o sumie zerowej.Item Rola prawa międzynarodowego w rozwoju nauki o stosunkach międzynarodowych(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Parzymies, Stanisław; Symonides, JanuszStosunki międzynarodowe jako samodzielna dyscyplina naukowa zrodziły się z prawa międzynarodowego. W teorii stosunków międzynarodowych słusznie zwracano uwagę, że normy prawne nie są w stanie całkowicie określać postępowania państw, że wpływa na nie wiele innych czynników: siła, interesy, wartości... Jednak krytyka ta idzie zbyt daleko, prowadz¹c do niedoceniania czy wręcz kwestionowania znaczenia prawa międzynarodowego dla stosunków międzynarodowych. Żaden bowiem porządek międzynarodowy nie może istnieć bez norm prawa międzynarodowego. Koniec zimnej wojny stworzył nową jakościowo sytuację dla jego umacniania. Dochodzi do istotnej ewolucji i rozwoju prawa międzynarodowego. Jesteśmy świadkami postępującego upodmiotowienia jednostki. Ewolucji podlega pojęcie suwerenności. Zasada nieinterwencji ustępuje miejsca odpowiedzialności państwa za ochronę jego ludności. Sprawcy zbrodni międzynarodowych w wyniku rozwoju sądownictwa międzynarodowego pociągani są do odpowiedzialności karnej. Kończy się era bezkarności za naruszanie norm prawa międzynarodowego. Pojęcie społeczności i podmiotowość wymaga jednak w XXI wieku redefinicji. Mimo ogromnego wzrostu liczby i znaczenia aktorów niepaństwowych w stosunkach międzynarodowych, zasadniczym ich elementem pozostają nadal państwa. System Narodów Zjednoczonych powinien być zreformowany. Narody Zjednoczone, organizacje regionalne i integracyjne wymagają niezbędnych inicjatyw, by człowiek i jego potrzeby stanęły w centrum ich działalności. Znaczenie prawa międzynarodowego nie tylko nie maleje, lecz wzrasta.Item Specyfika zmilitaryzowanego aktora niepaństwowego we współczesnych stosunkach międzynarodowych. Przypadek Hezbollahu(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Ożarowski, RafałW artykule podjęto się próby zdefiniowania i sklasyfikowania „zmilitaryzowanego aktora niepaństwowego” wskazując przy tym, że termin ten obejmuje szeroka grupę podmiotów niepaństwowych takich jak: partie polityczne ze swoim skrzydłem zbrojnym, międzynarodowe grupy przestępcze, organizacje terrorystyczne, prywatne firmy wojskowe czy ruchy narodowo- wyzwoleńcze. Dyskusyjna pozostaje obecność w tej grupie kontyngentów wojskowych rządowych organizacji międzynarodowych. Posługując się przykładem libańskiego Hezbollahu, który od początku swojego istnienia dysponuje własnymi siłami zbrojnymi i wykazuje dużą aktywność w stosunkach międzynarodowych, dokonano próby charakterystyki zmilitaryzowanego aktora niepaństwowego. Okazało się, że tego typu aktorzy jak Hezbollah dobrze adaptują się do nowych zjawisk i procesów międzynarodowych ; stanowią spore wyzwanie dla państw, które dysponują zaawansowanymi siłami zbrojnymi oraz jednocześnie są wykorzystywani przez inne państwa do realizacji swoich celów. Zatem rola takiego uczestnika we współczesnych stosunkach międzynarodowych ma charakter złożony.Item Słowo wstępne(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Wojciechowski, SebastianItem Teoria sekurytyzacji i konstruowanie bezpieczeństwa(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Fijałkowski, ŁukaszTeoria sekurytyzacji stanowi współcześnie jedno z ważniejszych podejść w studiach nad bezpieczeństwem międzynarodowym. Jest ona wykorzystywana zarówno w debacie teoretycznej na temat bezpieczeństwa, jak i analizy praktyki międzynarodowej w tym zakresie. W przypadku teorii sekurytyzacji, ukształtowanej w ramach tzw. szkoły kopenhaskiej, można mówić o nowym podejściu do bezpieczeństwa, starającym się jednak równocześnie utrzymać jego analityczną użyteczność. Obiektem analizy jest nie tyle stan, ale przede wszystkim proces konstruowania „bezpieczeństwa”. Teoria ta koncentruje się na intersubiektywnym procesie włączania/wyłączania niektórych zagadnień do sfery bezpieczeństwa. Teoria sekurytyzacji stara się skupiać na praktyce sekurytyzacji, odpowiadając na pytania kto „sekurytyzuje”, w jakich kwestiach, w imieniu kogo/czego, dlaczego, z jakim skutkiem , i w jakich okolicznościach.Item Teorie stosunków międzynarodowych w strukturze wiedzy humanistycznej o systemie światowym (cywilizacji światowej)(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Klementewicz, TadeuszW artykule rozważany jest problem integracji wiedzy humanistycznej, koniecznej do opisu struktury i funkcjonowania współczesnej cywilizacji. Wiedza ta gromadzona jest w instytucjonalnych ramach różnych dyscyplin nauk społecznych. Paradoksalnie stosunkowo mało eksponowane miejsce w podziale pracy badawczej zajmuje nauka o stosunkach międzynarodowych. Jej domeną w dotychczasowym kształcie – jest bowiem aspekt relacji między państwami, rozumianymi jako suwerenne jednostki geopolityczne. Większe inspiracje i walory heurystyczne zawiera dorobek world history (W. McNeill, J. Goody, K. Pomerantz), makrohistorycznej socjologii (P. Burke, M. Mann, Ch. Tilly) czy teorii systemów-światów F. Braudela czy I. Wallersteina. W artykule przedstawiona jest w zarysie transdyscyplinowa strategia badania cywilizacji światowej.Item Turcja w Unii Europejskiej? Bilans korzyści i kosztów(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Szkudlarek, MagdalenaZasadnicza zmiana, jaka dokonała się w ciągu ostatniej dekady w podejściu do procesu integracji Turcji z Unią Europejską po obu jego stronach, skłania do refleksji nad samym sensem jego trwania, nad tym także, co każda ze stron zyska i straci w przypadku jego powodzenia oraz scenariuszami, jakie mogą dokonać w razie powodzenia lub fiaska negocjacji. Głównym celem pierwszej części tej analizy jest więc ukazanie korzyści i strat, jakie pełne członkostwo Turcji w Unii Europejskiej przyniesie obydwu tym podmiotom, od ekonomicznych poczynając, poprzez polityczne, na społeczno-kulturowych, a więc najtrudniejszych do przewidzenia, kończąc. W kolejnych częściach artykułu przeprowadzona zostanie próba przewidzenia konsekwencji, jakie staną się udziałem każdej ze stron procesu akcesyjnego, w przypadku realizacji jednego z dwóch możliwych scenariuszy – powodzenia negocjacji, którego następstwem będzie przyjęcie Turcji w poczet członków UE bądź też coraz bardziej prawdopodobnego w opinii autorki fiaska negocjacji. Jednocześnie dokonane w poniższej analizie zestawienie kosztów i strat wskazuje, że coraz bardziej możliwy w realizacji staje się trzeci scenariusz, którego rząd premiera Recepa Tayyipa Erdoğana oficjalnie nie bierze w ogóle pod uwagę – pozostanie przy tak chętnie proponowanej przez kanclerz Republiki Federalnej Niemiec Angelę Merkel „jakiejś formie uprzywilejowanego partnerstwa”. To zaś oznaczało by dla Turcji sromotną porażkę, która może zaowocować przeorientowaniem jej polityki zagranicznej na muzułmańskich sąsiadów, w tym Iran i Syrię. Taki scenariusz oznaczałby z kolei fiasko tych koncepcji unijnej polityki zagranicznej, które zakładają odgrywanie przez UE roli wykraczającej swym zasięgiem poza geograficzne granice kontynentu europejskiego.Item Ustrój prawny samorządu rolniczego w Polsce i RFN. Studium porównawcze(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, 2012) Balcerek, MartaTwo models of farmers’ institutions have developed in Europe: a) the French model, resulting from the decentralization of public administration and taking the form of agricultural chambers, or corporations under public law, administratively imposing obligatory membership, and b) the Anglo-Saxon model of voluntary agricultural associations with no administrative power. The purpose of this paper is to compare the first model, using the example of the North Rhine-Westphalia Chamber of Agriculture and the Wielkopolska Chamber of Agriculture. The differences are presented in terms of their respective legal structures and the tasks each chamber performs in the state administration of FRG and Poland.Item Zmiany polityczne w świecie arabskim Anno Domini 2011. Próba oceny z perspektywy strategicznego bezpieczeństwa Izraela(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Nowiak, WojciechCelem niniejszego artykułu jest dokonanie oceny wydarzeń w Afryce Północnej, określanych mianem „Arabskiej wiosny ludów”, z perspektywy strategicznych interesów Izraela. Trudno rozpatrywać jakiekolwiek zmiany na Bliskim Wschodzie bez uwzględnienia specyficznego miejsca i roli tego państwa. To, co ważne dla regionu i całego świata, dla Izraela oznacza konieczność oceny z perspektywy jego bezpieczeństwa, dotychczasowego układu sił, korzyści i strat związanych ze zmianami, prognoz dotyczących procesów politycznych i społecznych w kontekście zagrożeń, prognoz długoterminowych bez charakterystycznego entuzjazmu dla zmian samych w sobie. Euforia medialna czy entuzjazm polityczny, charakterystyczny dla ocen przemian demokratycznych w państwach północnej Afryki przez państwa spoza regionu (również USA i państw UE), dla Izraela oznacza alert, konieczność przewartościowania dotychczasowych ustaleń. Istnienie dotychczasowych reżimów, które nie dopuszczały do ekspansji radykalnego islamu, było korzystne dla izraelskich władz. „Arabska wiosna” jest odbierana w Izraelu, a także przez analityków z nim związanych, jako początek „ery niepewności”. Zwycięstwo islamistów we wszystkich niedawnych wyborach – w Egipcie, Tunezji, Maroku, zarysowuje tendencję odchodzenia od świeckich autokratycznych reżimów na Bliskim Wschodzie na rzecz reżimów islamskich o różnym stopniu radykalizacji. Sytuację może jeszcze bardziej zaostrzyć podobny proces w Libii oraz Syrii. To wszystko zwiększa stan napięcia i prawdopodobieństwo radykalizacji nastawienia wobec Izraela, jej narzędziem może być Hamas w Autonomii czy Hezbollah w Libanie. Z punktu widzenia Izraela, istnieją poważne obawy, iż ostateczne wyniki wyborów w Egipcie otworzą drogę do rychłej wojny egipsko-izraelskiej. Egipscy islamiści mogą chcieć zniszczyć swojego głównego politycznego konkurenta – armię, poprzez wojnę z jakimkolwiek silnym przeciwnikiem, a tym jest jedynie Izrael.Item Związki polityki i ekonomii w badaniu stosunków międzynarodowych(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012) Matera, PaulinaArtykuł dotyczy międzynarodowej ekonomii politycznej (MEP) jako subdyscypliny stosunków międzynarodowych, badającej wp³yw decyzji politycznych na gospodarkę oraz sytuacji ekonomicznej na dzia³ania polityczne. Opisana jest geneza wyodrębnienia się MEP w latach 70. XX w., kiedy z powodu zasadniczych zmian w gospodarce światowej zaczęto zauważać w większym stopniu wpływ tych zjawisk na relacje międzynarodowe i politykę poszczególnych państw. Powstawały wtedy pionierskie prace nie tylko teoretyczne, ale również opisujące stosunki między państwami z nowej perspektywy. Zaprezentowane zostały równie¿ obszary badawcze MEP oraz metodologia. W kolejnej części przedstawione są pierwsze teorie MEP: merkantylizm (definiowany także jako neomerkantylizm lub nacjonalizm gospodarczy), liberalizm i strukturalizm, a także nowe teorie, zwi¹zane z podejściem ekologicznym, krytyką feministyczną czy nurtem postmodernistycznym. Zostały również zanalizowane koncepcje dotyczące uwarunkowań ekonomicznych polityki zagranicznej i wewnętrznej państw narodowych.