Doktoraty (WNGiG)

Permanent URI for this collection

https://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/771

Browse

Now showing 1 - 20 of 109

Adaptacja kamieniołomów dla potrzeb turystyki na przykładzie Kopalni Wapienia „Tarnów Opolski”
(2011-05-10T07:42:00Z) Marciniak, Adam; Skoczylas, Janusz. Promotor
Wykorzystanie wyrobiska po okresie eksploatacji skał nie jest problemem nowym zarówno w Polsce jak i na świecie. Powiązane z tym działania koncentrują się główne na minimalizowaniu skutków eksploatacji surowców skalnych i próbie przywrócenia wyrobiska środowisku. Należy jednak mieć na uwadze, że liczba kamieniołomów wciąż się zwiększa, a corocznie wydawane są nowe pozwolenia na eksploatację. W efekcie powoduje to powstanie nowych terenów poeksploatacyjnych, których efektywną adaptację utrudnia brak uniwersalnych scenariuszy postępowania. Z tego też powodu w niniejszej dysertacji podjęto próbę opracowania schematu postępowania, uwzględniającego istniejące zasoby kamieniołomu, oraz zapotrzebowanie społeczne na adaptację w celu umożliwienia płynnego przejścia z fazy eksploatacji surowca do zagospodarowania obiektu. Zakres badawczy pracy koncentruje się na: - określeniu zapotrzebowania społecznego na kierunki adaptacji kamieniołomu, - weryfikację metody AHP (Analytic Hierarchy Process) oraz AHP/BOCR w przypadku wyboru kierunku adaptacji wyrobiska, - weryfikację scenariusza adaptacji wyrobiska. Aplikacja zaproponowanego scenariusza została przeprowadzona na przykładzie czynnego kamieniołomu w Tarnowie Opolskim. Wynikiem przeprowadzonych prac jest powstanie scenariusza postępowania w przypadku adaptacji obiektów po eksploatacji surowców skalnych na cele turystyczne umożliwiającego: - przewidywanie i planowanie możliwości adaptacji wyrobiska w zależności od momentu zakończenia eksploatacji, - wyznaczenie głównego kierunku adaptacji kamieniołomu, bazując na aktualnych lub perspektywicznych zasobach kamieniołomu, - wyznaczenie szczegółowych kierunków adaptacji kamieniołomu zgodnie z zapotrzebowaniem społecznym, - ocenę zaproponowanego sposobu adaptacji pod kątem korzyści, jakie może ono przynieść, a także kosztów, jakich będzie wymagała realizowana inwestycja. Zaprezentowany w pracy scenariusz, stwarza możliwości kompleksowego podejścia do problemu adaptacji kamieniołomu na cele turystyczne i może znaleźć szerokie grono odbiorców zarówno wśród samorządów lokalnych jak i zakładów górniczych.
Aktualny stan lodowca Sven (Svalbard) oraz zmiany jego cech fizycznych po zakończeniu Małej Epoki Lodowej
(2013-09-13) Małecki, Jakub; Kostrzewski, Andrzej. Promotor
Topniejące lodowce Svalbardu są wczesnym wskaźnikiem zmian klimatycznych. Celem niniejszej rozprawy jest rozpoznanie stanu aktualnego małego lodowca dolinnego Ziemi Dicksona, lodowca Sven (Svenbreen), Petuniabukta (rejon Pyramiden), na tle zmian jego cech fizycznych po Małej Epoce Lodowej. Analiza danych topograficznych dla kilku lodowców Ziemi Dicksona wskazuje na wyraźny ubytek ich masy w średnim tempie -61 ± 15 cm a-1 w latach 1960-2009 z powodu ocieplenia klimatu w regionie. Lodowiec Sven wykazał najbardziej powolne zmiany geometrii (-43 ± 13 cm a-1). Lokalne czynniki środowiskowe ograniczające negatywne zmiany w jego obrębie poddane zostały szczegółowym badaniom i pokrywały glacjo-meteorologię, warunki bilansu energii i strukturę bilansu masy lodowca. Specyficzne warunki na powierzchni lodowca przekładają się na jego wyjątkową strukturę termiczną i hydrologię. Wyniki badań pozwalają stwierdzić, że quasi-kontynentalny klimat środkowego Svalbardu, modyfikowany przez czynniki lokalne, wyraźnie wpływa na funkcjonowanie lodowca Sven, oraz że niektóre małe lodowce Svalbardu mogą być znacząco mniej wrażliwe na zmiany klimatu niż się powszechnie sądzi. Dalsze badania powinny zweryfikować reprezentatywność badanego lodowca na potrzeby ekstrapolacji wyników na większy obszar.
Analiza czasowo-przestrzenna ilości odpadów komunalnych powstających w Poznaniu
(2019) Przewoźna, Patrycja; Stach, Alfred. Promotor
Człowiek od wieków wywierał wpływ na środowisko, jednak w ostatnich latach obserwujemy znaczne nasilenie się negatywnych oddziaływań, a jednym z najbardziej widocznych na co dzień problemów jest wzrastająca ilość generowanych przez nas odpadów. Zjawisko to najtrudniej jest analizować i prognozować w dużych miastach, ze względu na złożoną strukturę społeczną i ekonomiczną ich mieszkańców, jak i skomplikowany układ urbanistyczny. Mimo to nie badano go dotychczas w ujęciu czaso-przestrzennym. Literatura poświęca też mało miejsca monitoringowi objętości odpadów komunalnych. Prezentowane badania są odpowiedzią na oba wyzwania. Praca koncentruje się na dwóch celach badawczych: 1) wyjaśnienie relacji między objętością odpadów komunalnych a typem zabudowy, w którym są generowane (w ujęciu czasowo-przestrzennym), 2) wypracowanie metod i narzędzi przydatnych do monitoringu odpadów komunalnych, włączając do niego narzędzia uwzględniające lokalizację przestrzenną i wykorzystujące techniki stosowane w geoinformacji. Dzięki otrzymanym wynikom uzyskano najbardziej szczegółową jak dotąd informację odnośnie zmienności czasowo-przestrzennej odpadów powstających w Poznaniu. Na ich podstawie powstał szereg wskazań, które mają pozwolić na prowadzenie dalszych badań w tym zakresie. Mogą też znaleźć zastosowanie w procesie planowania gospodarki odpadami.
Analiza geoinformacyjna jakości życia mieszkańców Poznania a układ strukturalny zieleni miejskiej
(2017) Czepkiewicz, Michał; Zwoliński, Zbigniew. Promotor; Jankowski, Piotr. Promotor
Rozprawa zawiera badanie zależności między układem strukturalnym zieleni w Poznaniu, a ocenami jakości życia mieszkańców miasta. Pierwszym celem badawczym było rozpoznanie aktywności korzystnych dla jakości życia wykonywanych w obrębie terenów zieleni. Najczęściej podawanym przez respondentów sposobem spędzania wolnego czasu i docierania do terenów zieleni było spacerowanie. Duże parki i lasy wspierają aktywność fizyczną, głównie ze względu na ich rozmiar i infrastrukturę. Mniejsze parki i skwery są wykorzystywane głównie do biernego wypoczynku i spotkań towarzyskich. Mieszkańcy Poznania wysoce cenią bliskość lasów, gruntów rolnych i prywatnych ogrodów. Drugim celem było wykrycie zależności pomiędzy układem strukturalnym zieleni miejskiej a ocenami jakości życia mieszkańców. Modele regresji pokazały, że cechy środowiska geograficznego odgrywają rolę w kształtowaniu samooceny stanu zdrowia i poczucia szczęścia mieszkańców Poznania, jednak nie jest to rola bardzo silna. Trzecim celem był rozwój metod geoinformacyjnych. Do pozyskania danych pierwotnych wykorzystano ankietę papierową i geoankietę internetową, co pozwoliło na wzbogacenie danych o współrzędne geograficzne. Za pomocą miar geoinformacyjnych opisano cechy środowiska geograficznego w otoczeniu miejsc zamieszkania respondentów i oceniono jakość zastosowanych miar porównując je z subiektywnymi ocenami jakości środowiska geograficznego.
Analiza ilościowa degradacji szlaków turystycznych na przykładzie Gorczańskiego Parku Narodowego i Popradzkiego Parku Krajobrazowego
(2011-06-20T12:32:10Z) Tomczyk, Aleksandra; Kasprzak, Leszek. Promotor
Negatywny wpływ turystyki na środowisko przyrodnicze jest widoczny w wielu górskich obszarach chronionych. Antropopresja jest najbardziej widoczna w miejscach dużej koncentracji odwiedzających: na szlakach turystycznych, obozowiskach itp. Główne cele pracy to: (1) Rozpoznanie obecnego stanu szlaków turystycznych oraz krótkookresowej dynamiki ich przekształceń oraz (2) Opracowanie modelu statystycznego, który tłumaczyłby przynajmniej część zależności pomiędzy stopniem degradacji szlaków turystycznych, a wybranymi elementami środowiska przyrodniczego. Badaniami objęto 55 km szlaków w Gorczańskim Parku Narodowym (GPN) oraz 43 km szlaków w Popradzkim Parku Krajobrazowym (PPK). Wskaźniki degradacji (szerokość szlaku, głębokość rozcięcia, liczba ścieżek, miejsca podmokłe) rejestrowane były z wykorzystaniem PDA i GPS. Ponadto, przeprowadzono precyzyjne pomiary wysokościowe w obrębie pól testowych (5 x 4 m) przy wykorzystaniu tachimetru elektronicznego. Odjęcie Cyfrowych Modeli Wysokościowych (DEM) z kolejnych okresów (DEMs of Difference – DoDs) pozwoliło na precyzyjne określenie ilości materiału, który był przemieszczany w obrębie każdego pola testowego. Dalsze analizy przeprowadzono w wykorzystaniem Systemów Informacji Geograficznej (GIS), drzew regresyjnych oraz regresji wielorakiej. Aplikacyjny wymiar pracy pokazano poprzez zaplanowanie przebiegu szlaków, uwzględniające odporność środowiska na presję ze strony turystów.
Analiza możliwości wykorzystania modelu geologiczno-inżynierskiego do oceny tempa erozji dna koryta rzeki nizinnej, na przykładzie Warty poniżej zbiornika Jeziorsko
(2017) Smaga, Agnieszka; Wierzbicki, Jędrzej. Promotor
W pracy opisano proces intensywnej erozji dna koryta rzeki występujący poniżej zbiorników retencyjnych, powodujący istotne zagrożenia dla stabilności obiektów budowlanych. W celu skonstruowania modelu tempa erozji, obok analiz hydrologicznych, przeprowadzono również szczegółowe badania geotechniczne w obrębie doliny rzeki Warty poniżej zbiornika retencyjnego Jeziorsko. Założono, bowiem, że na tempo erozji, poza warunkami hydraulicznymi oraz hydrologicznymi, wpływ ma również rodzaj oraz właściwości geologiczno-inżynierskie podłoża gruntowego. Wykorzystano geotechniczne testy terenowe in situ (CPTU, DPL). Uzyskane wyniki poddano następnie analizie z wykorzystaniem różnych technik geostatystycznych, umożliwiającej określenie trójwymiarowego, geotechnicznego modelu podłoża. Krytyczna analiza wyników modelowania pozwoliła na wybranie optymalnego obrazu podłoża gruntowego. Równolegle przeprowadzono analizę tempa erozji z wykorzystaniem archiwalnych danych hydraulicznych z 5 lat funkcjonowania zbiornika. W efekcie powstał fizyczny model tempa erozji dna koryta rzeki wykorzystujący wyniki punktowych pomiarów z badań geotechnicznych. Zestawiając obydwa modele, fizyczny tempa erozji oraz geostatystyczny geologiczno-inżynierski, uzyskano łączony model tempa erozji dennej.
Analiza numeryczna anatomii szkieletów wybranych dewońskich stromatoporoidów
(2010-05-17T09:54:50Z) Wolniewicz, Paweł; Fedorowski, Jerzy. Promotor
Celem pracy jest zastosowanie metod biometrycznych i komputerowych w badaniu systematyki wymarłych grup organizmów o nieustalonej przynależności taksonomicznej, na przykładzie gromady Stromatoporoidea. Zweryfikowana została przydatność cech morfometrycznych tradycyjnie stosowanych w systematyce stromatoporoidów. Cechy te w większości wykazują niewielki związek z czynnikami genetycznymi oraz wynikającymi z warunków środowiskowych. Zaproponowany został zatem nowy zestaw parametrów mających znaczenie w systematyce oraz badaniach paleoekologii stromatoporoidów. Zastosowano metody komputerowej analizy obrazu, stereologiczne oraz analizy tekstur, wykorzystywane do tej pory w paleobiologii w niewielkim stopniu. Badania objęły również kwestię wpływu postrzegania przez ludzkie oko obrazów teksturalnych na decyzje taksonomiczne podejmowane przez badaczy.Analizy numeryczne i statystyczne zostały wykonane na podstawie okazów z kolekcji własnej autora, pochodzących z dewonu Gór Świętokrzyskich oraz Wyżyny Krakowskiej. Poza tym wykorzystane zostały zbiory muzealne z dewonu Ardenów (Belgia i Francja). Łącznie przeanalizowano 2120 preparatów ze stromatoporoidów, z których wykonano ponad 1,8 miliona pomiarów morfometrycznych.
Analiza struktury przestrzennej i czasoprzestrzennej maksymalnych opadów dobowych w Polsce w latach 1956-1980
(Wydawnictwo Naukowe UAM w Poznaniu, 2009) Stach, Alfred
Jednym z wyników prognoz wykonywanych z zastosowaniem globalnych i regionalnych modeli klimatycznych jest odkrycie wysokiego prawdopodobieństwa wzrostu częstości oraz natężenia ekstremalnych opadów. Poznanie prawidłowości ich powtarzalności i zasięgu przestrzennego ma oczywiście bardzo duże znaczenie gospodarcze i społeczne. Dlatego, niezależnie od wprowadzania nowych technik pomiarowych należy dokonywać analizy i reinterpretacji archiwalnych danych, korzystając z możliwości stwarzanych przez rozwój GIS. Głównym celem opracowania jest analiza prawidłowości przestrzennej i czasowej zmienności miesięcznych oraz rocznych maksymalnych dobowych sum opadów (MSDO) z lat 1956-1980, z obszaru Polski. W pracy wykorzystano nowe w geografii polskiej metody geostatystyczne. Do publikacji dołączono dysk DVD ze źródłową bazą danych i najważniejszymi wynikami w postaci numerycznej i kartograficznej.
Asymilacja obcokrajowców w Poznaniu
(2015-10-13) Gajda, Hanna; Kotus, Jacek. Promotor
Głównym celem pracy doktorskiej jest identyfikacja zjawiska asymilacji obcokrajowców w Poznaniu w społecznym, jak i przestrzennym aspekcie, a także określenie przyczyn, dynamiki i konsekwencji pobytu obcokrajowców w dużym polskim mieście jakim jest Poznań. W ramach celu głównego podjęto się również realizacji kilku celów szczegółowych: (1) zidentyfikowanie barier napotykanych przez imigrantów w Poznaniu na płaszczyźnie instytucjonalnej, informacyjnej oraz społeczno-kulturowej; (2) określenie wzajemnych relacji „przyjeżdżający-przyjmujący” w przestrzeni lokalnej oraz ogólnomiejskiej Poznania; (3) określenie optymalnego modelu relacji gospodarz-gość oraz mechanizmu asymilacji obcokrajowców. Praktyczny wymiar pracy doktorskiej związany jest z określeniem możliwych scenariuszy rozwoju (na podstawie analizy studium przypadku Poznania) prowokujących/inspirujących władze do działań w zakresie asymilacji obcokrajowców. Zaproponowane scenariusze rozwoju wynikające przede wszystkim z badań własnych mają na celu udoskonalenie istniejących praktyk w obsłudze obcokrajowców i ich funkcjonowaniu w społeczeństwie przyjmującym, w dużym mieście.
Badania użyteczności internetowego partycypacyjnego systemu informacji geograficznej wspierającego proces planowania przestrzennego
(2024) Młodkowski, Marek; Jankowski, Piotr. Promotor
W niniejszej rozprawie doktorskiej zaprezentowano wyniki badań użyteczności Geodyskusji aplikacji internetowego partycypacyjnego systemu informacji geograficznej wspierającego proces planowania przestrzennego. Aplikacja ta została zaprojektowana w ramach prowadzonych badań nad metodami PPGIS, a następnie zastosowana w procesie konsultacji społecznych nad Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego pt. “Park Kasprowicza” w Poznaniu. W procesie tworzenia Geodyskusji wykorzystano podejście zorientowane na użytkownika oraz metodykę zwinnego programowania skupiające się na jak najszybszym dostarczeniu odbiorcy gotowych do przetestowania funkcji. Na tym etapie badań skoncentrowano się na potrzebach potencjalnych użytkowników Geodyskusji. Na dalszym etapie prac badawczych skupiono się na użyteczności panelu administracyjnego Geodyskusji. Badania zostały skoncentrowane na panelu administracyjnym, ponieważ to dzięki niemu osoby organizujące konsultacje będą mogły tworzyć i zarządzać procesami konsultacji przy użyciu Geodyskusji. Finalnym etapem prac badawczych było zbadanie użyteczności i efektywności wyników konsultacji społecznych przeprowadzonych za pomocą Geodyskusji dla projektantów MPZP oraz organizatorów konsultacji społecznych. This doctoral dissertation presents the results of research on the usability of Geodiscussion, an online application of participatory geographic information system (PPGIS) which supports the spatial planning process. The Geodyskusja application was designed as part of the conducted research and was subsequently used in the public consultation process for the Local Spatial Development Plan (MPZP) titled "Kasprowicz Park” in Poznań. The development of Geodiscussion employed a user-centered design approach and agile programming methodologies focusing on delivering ready-to-test features to users as quickly as possible. At this stage of the research, attention was focused on the needs of potential Geodiscussion users. Among all stakeholder groups, the emphasis was placed on those interested in providing feedback on urban space management, with less attention given to those who receive this feedback. In the next stage of the research, the focus was on the usability of the Geodiscussion administrative panel. The research concentrated on the administrative panel because it enables those organizing consultations to create and manage consultation processes using Geodiscussion. The final research stage involved assessing the usability and effectiveness of the results of public consultations conducted via Geodiscussion for the designers of MPZP and the organizers of public consultations.
Charakterystyka występowania burz oraz trąb powietrznych na obszarze Polski
(2016) Taszarek, Mateusz; Kolendowicz, Leszek. Promotor
Celem pracy było określenie czasowej oraz przestrzennej charakterystyki występowania trąb powietrznych oraz burz na terenie Polski. Autor analizuje również mechanizmy odpowiedzialne za powstawanie trąb powietrznych i omawia możliwości ich prognozowania. W pracy zostały użyte m.in. raporty trąb powietrznych z ostatnich 200 lat, dane z systemu detekcji wyładowań atmosferycznych PERUN, naziemne pomiary meteorologiczne, sondowania atmosferyczne oraz numeryczne modele pogody. Polska podatna jest na występowanie ekstremalnych zjawisk burzowych, w tym trąb powietrznych dochodzących do siły F4 w skali Fujity. Zjawiska te występowały w Polsce regularnie na przestrzeni ostatnich 200 lat. Statystycznie w każdej dekadzie raportowanych było od 1 do 2 trąb powietrznych powodujących 5 ofiar śmiertelnych. Obecnie każdego roku notuje się około 10 trąb powietrznych oraz 150 dni z burzami. Występują one najliczniej od maja do sierpnia ze szczytem swojej aktywności przypadającej na lipiec, najczęściej w późnych godzinach popołudniowych. Pas ciągnący się od Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, aż do Niziny Mazowieckiej jest najbardziej podatny na występowanie silnych burz oraz trąb powietrznych. Przy użyciu numerycznych modeli pogody możliwe jest prognozowanie warunków atmosferycznych sprzyjających powstawaniu trąb powietrznych oraz informowanie społeczeństwa o możliwości ich wystąpienia z kilkunastogodzinnym wyprzedzeniem.
Cyrkulacja wód w polimiktycznych jeziorach przepływowych na przykładzie Jezior Swarzędzkiego i Wolsztyńskiego
(2022) Tritt, Remigiusz; Młynarczyk, Zygmunt. Promotor; Sobczyński, Tadeusz. Promotor
Praca dotyczy funkcjonowania jezior w kontekście dynamiki ruchów wody wywołanych wiatrem oraz przepływem rzeki. Omawiane jeziora są płytkimi zbiornikami polimiktycznymi, które są szczególnie podatne na działanie wiatru. Są to także jeziora przepływowe, narażone są na negatywny wpływ rzeki. W ostatnim czasie dużo uwagi poświęca się rekultywacji jezior eutroficznych, w celu przywrócenia im funkcji rekreacyjnych i gospodarczych. Rozpoznanie dynamiki wód może być pomocne przy planowaniu tego typu zabiegów. Zadania badawcze dotyczą określenia intensywności mieszania wód poprzez wyznaczenie poziomego zasięgu cyrkulacji i pionowego zasięgu falowania. W pracy dokonano ponadto próby korelacji cyrkulacji wód z przestrzennym zróżnicowaniem właściwości fizycznych i chemicznych. Badania wykazały, że działanie wiatru w połączeniu z morfometrią jeziora ma znaczący wpływ na jego funkcjonowanie. Rozbieg fali i niewielka głębokość powodują resuspensję osadów i zwiększenie mętności, a intensywne cyrkulacje poziome powodują rozszerzenie tego zjawiska na cały zbiornik. Wykonane obliczenia dowodzą, że charakter cyrkulacji zależy od występowania nawet niewielkich pionowych różnic temperatury wody. Nie zaobserwowano znaczącego zróżnicowania parametrów fizycznych i stężeń pierwiastków w obrębie jezior, natomiast odnotowano istotne ilości fosforanów dostarczane z wodami cieków w miesiącach jesiennych, związane z funkcjonowaniem stawów rybnych powyżej zbiorników. Przeprowadzone badania potwierdziły ponadto zalety wykorzystania metody akustycznej do pomiarów mętności z dużą rozdzielczością przestrzenną.
Częstość i fazowość występowania zjawisk lodowych na rzekach Przymorza w aspekcie zmian klimatycznych i oddziaływań antropogenicznych w latach 1951-2015
(2024) Łukaszewicz, Jan Tadeusz; Graf, Renata. Promotor
Celem pracy było określenie cech zmieniającego się reżimu termiczno-lodowego rzek Przymorza i analiza tych zmian. Przedmiotem badań była identyfikacja form zjawisk lodowych utrzymujących się na rzekach oraz stopnia ich zróżnicowania w latach 1951-2015. Szczegółowej analizie poddano czas trwania, częstość i fazowość występowania zjawisk lodowych. Zastosowanie analiz statystycznej, geostatystycznej i przestrzennej danych umożliwiło opracowanie modeli opisujących rozkład przestrzenny i czasowy zjawisk lodowych oraz relacje zachodzące między nimi, a czynnikami je warunkującymi, jak również modeli prognostycznych. Określono zmiany struktury zlodzenia rzek spowodowane wyraźnym wzrostem udziału sezonów, w których wskaźnik Oscylacji Północnoatlantyckiej NAO znajdował się w pozytywnej fazie cyklu. Opisano czynniki, które znacznie skróciły czas trwania zjawisk lodowych lub doprowadziły do ich całkowitego zaniku na wybranych odcinkach rzek. Zdefiniowano w jakiej skali i jakie zjawiska występują w obecnych warunkach klimatycznych najczęściej. Na podstawie przeprowadzonej analizy opracowano obszerną bazę danych o zjawiskach lodowych na rzekach Przymorza. The aim of the work was to determine the features of the changing thermal and ice regime of the Coastal rivers and to analyze these changes. The subject of the research was to identify the forms of ice phenomena occurring on rivers and the degree of their diversity in the years 1951-2015. The duration, frequency and phasing of ice phenomena were analyzed in detail. The use of statistical, geostatistical and spatial analyzes of data enabled the development of models describing the spatial and temporal distribution of ice phenomena and the relationships between them and the factors conditioning them, as well as forecast models. Changes in the ice structure of rivers were determined due to a significant increase in the share of seasons in which the NAO North Atlantic Oscillation index was in the positive phase of the cycle. The factors that significantly shortened the duration of ice phenomena or led to their complete disappearance on selected river sections were described. It was defined on what scale and what phenomena occur most often in current climatic conditions. Based on the analysis, an extensive database of ice phenomena on the rivers of the Coast was developed.
Czynniki rozwoju elektronicznej administracji w samorządzie lokalnym w Polsce
(2014-02-12) Perdał, Robert; Churski, Paweł. Promotor
Głównym celem pracy jest analiza czynników poziomu rozwoju e-administracji na szczeblu samorządu lokalnego w Polsce. Analizę tę prowadzi się w układzie dwóch problemów badawczych: (1) konstrukcja modelowego układu czynników rozwoju e-administracji, (2) empiryczna weryfikacja tego układu czynników. Pierwsze zadanie badawcze, o charakterze teoretyczno-metodologicznym, wiąże się z systematyzacją czynników rozwoju e-administracji na szczeblu samorządu lokalnego i określeniu ich znaczenia i wpływu na proces rozwoju e-administracji. Systematyzacja ta została przeprowadzona w świetle literatury przedmiotu i zdiagnozowanych doświadczeń państw wysoko rozwiniętych. Drugie zadanie badawcze, o charakterze empirycznym, wiąże się z odniesieniem teoretycznych założeń dotyczących oddziaływania wyszczególnionych czynników do rzeczywistych układów funkcjonalno-przestrzennych, czyli do jednostek samorządu lokalnego jakimi są gminy. Zadanie to sprowadza się do empirycznej weryfikacji ustrukturyzowanego układu czynników metodami matematyczno-statystycznymi. W pracy podjęto także jeden cel o charakterze empiryczno-diagnostycznym obejmujący analizę poziomu rozwoju e-administracji w Polsce w różnych układach przestrzennych. Realizacja tego celu wyznacza trzecie zadanie badawcze, mające charakter uzupełniający wobec dwóch pierwszych. Wiąże się ono z analizą poziomu rozwoju e-administracji w Polsce na tle innych państw Unii Europejskiej, a także z analizą e-administracji na poziomie centralnym oraz regionalnym (województwa) i lokalnym (powiaty i gminy).
Delimitacja mikroregionów fizycznogeograficznych województwa wielkopolskiego z wykorzystaniem wielokryterialnej analizy środowiska przyrodniczego
(2020) Piniarski, Witold Grzegorz; Macias, Andrzej. Promotor; Bródka, Sylwia. Promotor pomocniczy
Głównym celem pracy jest dokonanie podziału województwa wielkopolskiego na mikroregiony fizycznogeograficzne, a następnie pogrupowanie ich w jednostki regionalne wyższego rzędu rangi mezoregionów fizycznogeograficznych. Aspekt teoretyczny opracowania skupia się na analizie podstaw naukowych i formalnoprawnych regionalizacji przyrodniczych. Wymiar poznawczy pracy obejmuje z kolei wielokryterialną analizę środowiska przyrodniczego województwa wielkopolskiego, na podstawie której wyznaczono regiony fizycznogeograficzne na badanym obszarze. Najważniejszym krokiem metodycznym w przeprowadzonej analizie jest opracowanie warstwy danych dla mapy gęstości nałożeń, obrazującej miejsca i liczbę nakładających się granic wydzieleń przestrzennych dla wybranych cech środowiska przyrodniczego stanowiących kryteria delimitacji jednostek regionalnych. W badaniach uwzględniono: budowę geologiczną, genezę rzeźby terenu oraz jej cechy morfometryczne, a także wody, gleby i szatę roślinną. Na obszarze województwa wielkopolskiego wyznaczono 228 mikroregionów, dla których określono szczegółową charakterystykę przyrodniczą i wskazano ich dominujące cechy. Były one podstawą do wyznaczenia 48 mezoregionów fizycznogeograficznych. Przyjęte w pracy rozwiązania metodyczne są zgodne z wytycznymi zaproponowanymi w połowie lat 70-tych XX wieku przez Kondrackiego (1976). W pracy przetestowano możliwość wykorzystania metod statystycznych i GIS na potrzeby regionalizacji. Podczas badań napotykano na trudności techniczne związane z ograniczoną wydajnością dostępnych rozwiązań obliczeniowych, zwłaszcza w przypadku przetwarzania dużych zbiorów danych przestrzennych (Spatial Big Data). W związku z tym wiele miejsca w pracy poświęcono problemom metodycznym i wyzwaniom technologicznym związanym ze szczegółowymi podziałami przyrodniczymi dla rozległych obszarów. Określenie przebiegu granic jednostek fizycznogeograficznych na podstawie dostępnych materiałów źródłowych okazało się być niezwykle złożonym procesem. Ważną część rozprawy stanowi wypracowanie uniwersalnego schematu postępowania badawczego umożliwiającego wyznaczanie regionów fizycznogeograficznych. Wydzielone mikroregiony znalazły zastosowanie w pracach związanych z audytem krajobrazowym województwa wielkopolskiego.
Dynamika miejskiej wyspy ciepła na obszarze Poznania w świetle wybranych elementów meteorologicznych
(2012-02-24T13:27:39Z) Busiakiewicz, Anna; Kolendowicz, Leszek. Promotor
Problematyka rozprawy dotyczy poznania zjawiska miejskiej wyspy ciepła na obszarze Poznania oraz określenia wpływu wybranych elementów meteorologicznych i sytuacji synoptycznych na jej rozwój. Badania przeprowadzono w oparciu o dane meteorologiczne pochodzące z dziewięciu stacji automatycznych rozmieszczonych w różnych typach użytkowania terenu na obszarze Poznania oraz ze stacji IMGW Poznań-Ławica, którą przyjęto za punkt odniesienia. Przeprowadzone badania pozwoliły stwierdzić, iż wielkość uprzywilejowania termicznego największa jest w zabudowie śródmiejskiej centrum Poznania (średnia roczna intensywność miejskiej wyspy ciepła wynosi 1,0oC, natomiast maksymalne natężenie 7,0oC) oraz w zabudowie wysokiej (odpowiednio 0,4oC i 5,6oC). Wraz ze wzrostem odległości od centrum miasta oraz w miarę zmniejszania się stopnia zainwestowania terenu następuje spadek częstości występowania i intensywności miejskiej wyspy ciepła. Najlepsze warunki sprzyjające powstawaniu znacznych różnic temperatury powietrza pomiędzy centrum a terenem podmiejskim występują w ciągu nocy, w ciepłej połowie roku. Za najmniej korzystne warunki do powstawania badanego zjawiska uważa się sytuacje z wiatrem o prędkości większej lub równej 3 m/s i zachmurzeniu większym lub równym 6/8.
Ekologia i tafonomia heterokorali z femenu z Jebel Bou Ifarherioun (Antyatlas, Maroko)
(2023) Dworczak, Patrycja Genowefa; Berkowski, Błażej. Promotor
Dysertacja przedstawia wyniki badań na temat ekologii i tafonomii fameńskich heterokorali z Jebel Bou Ifarherioun (Antyatlas, Maroko). W proksymalnych częściach kolonii Oligophylloides maroccanus Weyer, 2016 zaobserwowano szkielety epibiontów, które stanowią pierwszą opisaną interakcję syn vivo pomiędzy Heterocorallia a innymi organizmami morskimi. Również po raz pierwszy opisano powierzchnie „regeneracji” świadczące o wstrzymaniu rozwoju i zdolności retrakcji ciała miękkiego u heterokorali. Masywny, pozbawiony ciała miękkiego szkielet stanowił idealne podłoże do osiedlenia się larw epibiontów. Analizom poddano również bioerozje, występujące na powierzchniach szkieletów O. maroccanus. Obserwacje wykazały, że liczne drążenia zostały wykonane przez pąkle z rzędu Acrothoracica. Drążenia te nie wykazują żadnego charakterystycznego ułożenia i orientacji, dlatego zasugerowano, że była to interakcja post mortem. Przeprowadzona rewizja badanych ichnoskamieniałości, podważyła zasadność synonimizacji bioerozji jako ichnorodzaj Rogerella. Ponadto, po raz pierwszy wykonano badania stosunków izotopów stabilnych tlenu i węgla w szkieletach Oligophylloides. Najmniej zmienione diagenetycznie części okazów wykazują ograniczoną zmienność wartości δ13C i δ18O, która jest charakterystyczna dla środowisk głębokomorskich preferowanych przez Heterocorallia. Uzyskane wyniki przypominają typowe, środowiskowe i metaboliczne efekty frakcjonowania zdominowanego przez CO2, charakterystyczne dla koralowców Rugosa, Hydrocorallia i Octocorallia.
Eksperyment w nauczaniu przez naukowe dociekanie (Inquiry Based Science Education) w kształceniu geograficznym
(2023) Sypniewski, Jakub; Piotrowska, Iwona. Promotor; Cichoń, Małgorzata. Promotor
Tematyką podjętych badań w rozprawie doktorskiej jest wpływ metody eksperymentu na efektywność procesu kształcenia geograficznego. Praca szeroko traktuje o eksperymencie, który rozumiany jest zarówno jako metoda prowadzenia badań, jak i metoda kształcenia geograficznego. Eksperyment jest jedną z podstawowych metod badawczych dla geografii jak i innych dziedzin nauk ścisłych i przyrodniczych, a także dla dydaktyk przedmiotowych, które stosują metody typowe dla nauk przyrodniczych i społecznych. W nauczaniu przez naukowe dociekanie, które wyrosło na gruncie nauczania problemowego, stanowi element, który wyróżnia je spośród innych metod problemowych. Badania prowadzone w pracy obejmowały nauczycieli geografii, jak i uczniów klas siódmych szkoły podstawowej. Autor pracy klas siódmych szkoły podstawowej. Autor pracy przeprowadził rozpoznanie częstotliwości stosowania eksperymentów przez nauczycieli geografii i sprawdził znajomość nauczania przez naukowe dociekanie wśród tejże grupy. Z kolei na podstawie badań eksperymentalnych prowadzonych wśród uczniów szkoły podstawowej ustalono w jakim stopniu stosowanie nauczania przez naukowe dociekanie (Inquiry Based Science Education) wpływa na przyrost i trwałość wiedzy uczniów w toku kształcenia geograficznego. The subject of the research undertaken in the doctoral dissertation is the impact of the experimental method on the effectiveness of the geographical education process. The work broadly deals with experiment, which is understood as both a method of conducting research and a method of geographical education. Experiment is one of the basic research methods for geography and other fields of exact and natural sciences, as well as for subject teaching that uses methods typical of natural and social sciences. In teaching through scientific inquiry, which developed on the basis of problem-based teaching, it is an element that distinguishes it from other problem-based methods. The research conducted at work included geography teachers and seventh-grade primary school students. The author of the study examined the frequency of using experiments by geography teachers and checked the knowledge of teaching through scientific inquiry among this group. In turn, based on experimental research conducted among primary school students, it was determined to what extent the use of teaching through inquiry (Inquiry Based Science Education) affects the growth and durability of students' knowledge in the course of geographical education.
Estymacja wpływu pokrycia terenu na rozkład temperatury powierzchni czynnej i powietrza w Poznaniu na podstawie danych satelitarnych Landsat oraz danych pomiarowych
(2018) Majkowska-Juskowiak, Agnieszka; Kolendowicz, Leszek. Promotor
Formy i zakres partycypacji społecznej w procesie planowania przestrzennego w Poznaniu
(2016) Wójcicki, Michał; Kaczmarek, Tomasz. Promotor; Mikuła, Łukasz. Promotor
Głównym celem pracy jest identyfikacja stanu uspołeczniania procesu planowania przestrzennego w Poznaniu oraz wskazanie kierunków jego rozwoju na tle istniejących uwarunkowań prawnych, organizacyjnych, społecznych oraz technologicznych. Realizacja tego celu nastąpiło w oparciu o znajomość podstaw teoretycznych dotyczących zjawiska partycypacji społecznej w procesie planowania i zarządzania na poziomie lokalnym, a z drugiej konieczne było zbadanie uwarunkowań (zewnętrznych: międzynarodowych, krajowych) i wewnętrznych (lokalnych) partycypacyjnego planowania, jego mechanizmów oraz barier i ograniczeń. Realizacja celu głównego pracy następuję w ramach celów szczegółowych, do których zaliczyć należy: 1. Przegląd i adaptacja na użytek pracy istotnych założeń związanych ze współczesnymi teoriami: zarządzania publicznego, społeczeństwa obywatelskiego, komunikacji społecznej oraz konfliktów społecznych w odniesieniu do przestrzeni lokalnej rozumianej jako środowisko zamieszkania; 2. Określenie zakresu pojęciowego i głównych składowych procesu partycypacji: podmiotu i przedmiotu partycypacji, jej form i stosowanych narzędzi, zarówno tradycyjnych jak i nowoczesnych, związanych z rozwojem nowych technologii zbierania informacji i komunikowania się; 3. Przegląd dokumentów międzynarodowych i krajowych oraz stopnia ich implementacji do praktyki zarządzania i planowania przestrzennego na poziomie lokalnym; 4. Identyfikacja uwarunkowań partycypacyjnego planowania na poziomie lokalnym, o charakterze prawnym, politycznym, społecznym, organizacyjno-administracyjnym i technologicznym; 5. Określenie zakresu, uczestników i przebiegu partycypacji społecznej w tworzeniu lokalnych dokumentów planowania przestrzennego; 6. Identyfikacja silnych i słabych stron partycypacyjnego planowania oraz sformułowanie rekomendacji, mających na celu jego usprawnienie, poprawę efektywności i skuteczności. Zakres przestrzenny pracy obejmuje miasto Poznań, w swoich graniach administracyjnych. Głównymi metodami badawczymi wykorzystanymi w celu realizacji założeń pracy są: 1. Wywiad kwestionariuszowy wśród mieszkańców wybranych dzielnic miasta (n=550) 2. Ankieta tradycyjna realizowana podczas 25 spotkań konsultacyjnych w procesie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w Poznaniu (n=350) 3. Obserwacja uczestnicząca 25 spotkań konsultacyjnych w procesie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w Poznaniu 4. Kwerenda w Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w Poznaniu – badania archiwalne nad wnioskami i uwagami do MPZP w Poznaniu (zakres czasowy badań 2006-2015) 5. Ankieta internetowa w wojewódzkich i miejskich pracowniach urbanistycznych w Polsce 6. Ankieta internetowa oparta o system GIS (Geoankieta) oraz 7. Ankieta internetowa oparta o system GIS rozbudowana o narzędzia deliberacyjne Rozprawa doktorska wpisuje się w nurt, niezbyt jeszcze licznych badań nad uczestnictwa społeczności lokalnych w procesie planowania przestrzennego. Założeniem autora niniejszej pracy jest chęć uzupełnienia istniejącego dorobku naukowego, szczególnie w dziedzinie gospodarki przestrzennej, planowania przestrzennego a także socjologii, o kwestie uwarunkowań, zakresu i form partycypacji społecznej w procesie planistycznym. Badania naukowe w obszarze partycypacji społecznej są także niepełne w zakresie identyfikacji uczestników procesu planistycznego. Bogaty dorobek literaturowy dostarcza wiedzę teoretyczną w dziedzinie szeroko rozumianej partycypacji społecznej, jednak nadal występują braki w badaniach empirycznych, potwierdzających. Ogólne założenia na temat partycypacji w planowaniu przestrzennym nie są dostatecznie weryfikowane przez wyniki badań empirycznych. Problem ten związany jest przede wszystkim z brakiem odpowiedniej liczby informacji na temat uczestników procesu partycypacji społecznej, form jakie ona przyjmuje a przede wszystkim oceny na ile proces ten jest efektywny, tak z punktu widzenia społecznego jak i decyzyjnego. Praca dostarcza szczególnie istotnych wyników w zakresie identyfikacji uczestników procesu partycypacji społecznej. Wyniki badań ustawowych i pozaustawowych narzędzi angażowania społeczeństwa w procesy planistyczne wykazują, iż: • Uczestnicy procesy partycypacji społecznej posiadają niski poziom wiedzy na tematy związane z zagospodarowaniem przestrzennym w mieście oraz w miejscu najbliższego zamieszkania, • Zaangażowanie w procesy planistyczne jest bezpośrednio związane z partykularnymi interesami poszczególnych grup uczestników procesu, • Stosowane przez samorząd miasta Poznania formy partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym, należą do jednych z najbardziej zaawansowanych organizacyjnie działań w kraju, • Mimo funkcjonowania w Poznania rozbudowanego modelu partycypacji społecznej w procesie sporządzania planów miejscowych, skala uczestnictwa społecznego jest relacyjnie niska, • Konsultacje społeczne planów miejscowych w Poznaniu mają w przeważającym stopniu lokalny charakter a poziom uczestnictwa społecznego uzależniona jest od tematyki procedowanego planu, lokalizacji w skali miasta, wielkości zamierzeń planistycznych a przede wszystkim funkcji jaką pełni konkretny obszar w skali miasta, • Zwiększenia zaangażowania społecznego w proces partycypacji społecznej możliwe jest poprzez stosowanie innowacyjnych narzędzi partycypacyjnych, wykorzystujących w szczególności Geograficzne Systemy Informacji Przestrzennej. Jak wskazują wyniki badań przeprowadzonych przez autora skala uczestnictwa społecznego w procesie sporządzania planu miejscowego przy wykorzystaniu narzędzi internetowych jest znacząco wyższa. Partycypacyjne narzędzia internetowe są komplementarne w stosunku do tradycyjnych spotkań konsultacyjnych, włączają te grupy społeczne, które nie uczestniczą w spotkaniach tradycyjnych. Poza tym praca dostarcza wiedzy na temat zidentyfikowanych tendencji i kierunków rozwoju partycypacji społecznej w szeroko rozumianej działalności publicznej. Dokonane analizy uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych partycypacji pozwoliły sformułowane rekomendacji, głównie dla organizatorów procesu partycypacji społecznej w Poznaniu.

Browse

Browsing Doktoraty (WNGiG) by Title

Results Per Page

Sort Options