Książki/rozdziały (WNS)
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Książki/rozdziały (WNS) by Title
Now showing 1 - 20 of 315
Results Per Page
Sort Options
Item A.W., Nowak, K.Abriszewski, M.Wróblewski, Czyje lęki? Czyja nauka? Struktury wiedzy wobec kontrowersji naukowo-społecznych, Poznań 2016, s.233.(Wydawnictwo Naukowe UAM, 2016) Nowak, Andrzej W.; Abriszewski, Krzysztof; Wróblewski, MichałNauka – niegdyś będąca źródłem pewności – dziś nie pełni tej roli w sposób nieproblematyczny. Postęp technologiczny oprócz nadziei, generuje leki i niepokoje. Patrząc wstecz, nauka przyczyniła się do niewątpliwych sukcesów, ale jednocześnie stworzyła nieznane wcześniej i nie dające się w pełni kontrolować zagrożenia. Ta dwuznaczność prowokuje dwie możliwe reakcje. Pierwsze z nich opiera się na antyracjonalnej krytyce nauki. Druga to przyjęcie pozytywistycznej i scjentystycznej wizji nauki jako nieproblematycznego dobra. Prezentowana książka jest próbą nakreślenia trzeciej drogi,. Śledzi różnego rodzaju kontrowersje, obecne również w kontekście polskim (ruch antyszczepionkowy, ADHD, gender) i stara się uchwycić dynamikę tych sporów w perspektywie półperyferyjnej i wskazanie to jaki kształt omawiane kontrowersje przyjmują gdy znajdą się na naszym rodzimym gruncie. Punktem wyjściem są rozwijane studia nad nauka i techniką (science and technology studies – STS), zrywające z uproszczonymi sposobami przedstawiani tworzenia wiedzy. Nurt STS, jak i proponowana książka, postulują, aby o nauce myśleć jako o wytwarzaniu, majsterkowaniu i zmaganiu się z niepewnością materii. Taki „obniżony” sposób mówienia o nauce, pozwala zmniejszyć lęki powodowane przez innowacje naukowe. Bez tego nie będziemy w stanie konkurować z „handlarzami” strachu, niepewności i irracjonalizmu.Item Academic Entrepreneurialism and Private Higher Education in Europe (Chapter 6)(2013) Kwiek, MarekIn this chapter we will focus on basic ideas and key concepts functioning in research on academic entrepreneurialism. The reference point here will be public institutions (the original focus of reflection both in Europe and the USA) and private institutions (under-researched from this particular analytical perspective both in Europe and in the USA). Apart from the discussion of the individual core elements of the “entrepreneurial university”, there will be discussions intended to see the difference in the sense of the term of academic entrepreneurialism related to the public and private sectors across Europe. An extended analysis will be devoted to differences in how academic entrepreneurialism operates in both sectors in practice. This chapter is structured as follows: following this introduction, part two discusses the phenomenon of increasing diversification of the financial base and new sources of revenues of entrepreneurial universities, focusing on the fact that over the past two decades in OECD countries, increases in funding for higher education and research occurred in all sources other than the core, traditional and guaranteed government support (whose role has been decreasing gradually for several years). Therefore, the principle of competition plays a key role in entrepreneurial educational institutions: even state funding is becoming more competitive than ever before but, most importantly, all other revenue sources are becoming almost fully competition-based. The third part examines the role of Burton Clark's “strengthened steering core” in entrepreneurial private institutions, and in the fourth part another feature of the entrepreneurial university is addressed, that is the “expanded developmental periphery” (i.e. new scientific and administrative units that attract to universities an increasing proportion of external funding). The fifth part on the “stimulated academic heartland” shows that academic entrepreneurialism can be found across all academic disciplines, while the sixth part discusses the critical role of emergent, institution-wide culture of entrepreneurialism. Finally, findings on the entrepreneurial nature of private institutions in the comparative context of public institutions to which the category has been traditionally referred are presented: paradoxically, the private sector in Europe (based on empirical research on Portuguese, Polish, Spanish and Italian private institutions) turns out to be far less entrepreneurial than could be expected. Conclusions are less paradoxical in the case of Central and Eastern Europe: small islands of academic entrepreneurialism – viewed by Burton Clark, Michael Shattock and Gareth Williams as institutions (or their parts) taking academic and financial risk in their research, in search of prestige and external funding – can be found almost exclusively in the public sector. The private sector, focused on teaching rather than research in an overwhelming number of institutions, funded in 90-95 percent by tuition fees paid by students, is not a sector where academic entrepreneurialism in a sense adopted so far in the research literature can be found. While traditional (research-based) academic entrepreneurialism is found across Western European systems, private institutions in Central and Eastern Europe tends to exhibit entrepreneurial features only in teaching-oriented activities.Item Academic vs. biological age in research on academic careers: a large-scale study with implications for scientifically developing systems(2022-04) Kwiek, Marek; Roszka, WojciechBiological age is an important sociodemographic factor in studies on academic careers (research productivity, scholarly impact, and collaboration patterns). It is assumed that the academic age, or the time elapsed from the first publication, is a good proxy for biological age. In this study, we analyze the limitations of the proxy in academic career studies, using as an example the entire population of Polish academic scientists and scholars visible in the last decade in global science and holding at least a PhD (N = 20,569). The proxy works well for science, technology, engineering, mathematics, and medicine (STEMM) disciplines; however, for non-STEMM disciplines (particularly for humanities and social sciences), it has a dramatically worse performance. This negative conclusion is particularly important for systems that have only recently visible in global academic journals. The micro-level data suggest a delayed participation of social scientists and humanists in global science networks, with practical implications for predicting biological age from academic age. We calculate correlation coefficients, present contingency analysis of academic career stages with academic positions and age groups, and create a linear multivariate regression model. Our research suggests that in scientifically developing countries, academic age as a proxy for biological age should be used more cautiously than in advanced countries: ideally, it should be used only for STEMM disciplines.Item Aktywność społeczeństwa obywatelskiego w procesie przemian społeczno-kulturowych(Wydawnictwo Politechniki Opolskiej, 2018) Durzewska, MałgorzataAbstrakt: Rozważając perspektywy zmian zachodzących we współczesnych społeczeństwach kultury Zachodu, należy wskazać na pewne ustalenia pojęciowe dotyczące omawianego zjawiska. Przywołane w rozdziale pojęcia obrazują współczesne spojrzenie na temat społeczeństwa w ogóle oraz społeczeństwa obywatelskiego w szczególe, a także na perspektywę i rodzaje zmian jakie zachodzą w ramach tego, co nazywamy zmianą społeczną oraz kulturową. Zachodzące zmiany oraz ich skutki są powiązane ze sobą, zaś kolejne zmiany oraz konsekwencje tych zmian wywierają wpływ na rolę społeczeństwa obywatelskiego, jak i na rodzaje jego aktywności. Słowa kluczowe: Aktywność, społeczeństwo obywatelskie, zmiany społeczne, przemiany kulturowe ACTIVITY OF THE CIVIL SOCIETY IN THE PROCESS OF SOCIAL AND CULTURAL TRANSFORMATIONS Abstract: While considering the perspectives of changes occurring in contemporary Western societies, certain notions concerning the phenomenon in question should be indicated. The notions quoted in the article present a contemporary view on the society in general and, specifically, the civil society, as well as the perspective and kinds of changes occurring within a social and cultural change, as we call it. The changes and the results thereof are related with one another, and the subsequent changes and the consequences thereof influence the role of the civil society and the kinds of activities of the said society. Key words: Activity, civil society, social changes, cultural transformationsItem An Abundance of Doctoral Students But a Scarcity of Doctorates(2020) Kwiek, MarekThe massification of doctoral studies in Poland has not led to an equivalent increase in doctoral degrees. While the number of doctoral students increased steadily through the 1990s and 2000s, the number of doctorates awarded did not follow suit. Many students entered doctoral programs, but only a minority were ever awarded the degree, as most either dropped out or completed the program but did not defend their dissertation. This disparity between entrants and doctoral degrees awarded is central to understanding the emergent tensions around doctoral education in the Polish context. Based on international comparative statistics, the current intake of 43,000 doctoral students combines overproduction of doctoral students and a scarcity of doctorates. In the Polish context, only one in four doctoral students are ultimately awarded a doctoral degree. It follows that the processes affecting the distribution of doctoral education differ from those that determine the distribution of doctorates. The emergent tensions reveal the fundamental difference between the changing higher education system in terms of teaching (where the Bologna Process places doctoral education) and research (where doctorates awarded belong). In Poland, there is the further difference of national statistics, as fields of study used to report doctoral student numbers differ from those used to report doctorates awarded. What has changed fundamentally during this time, however, is the gender composition of doctorate holders, with a gradually increasing share of female doctorates. While 31% of doctorates in 1990 were awarded to females, the percentage rose after a decade of change—to 42% in 2000, and to 53% by 2010. From a gender perspective, the turning point was 2008 when, for the first time in the history of Polish science, the number of female doctorates exceeded the number of male doctorates. Currently, reforms are accelerating and the expectation is that public funding for both higher education and for academic research will be higher. In the center of the reform package there is a concept of competition: between research teams, academic units and institutions, with a new model of academic research assessment to be applied in 2021. The concept includes also new doctoral schools competing for public subsidies and top minds.Item Anatomia spiskowych teorii dziejów. Próba rekonstrukcji metodologicznej(Instytut Pamięci Narodowej, 2021-05-11) Brzechczyn, KrzysztofCelem artykułu jest analiza spiskowego (konspiracyjnego) myślenia o rzeczywistości społecznej. W rozdziale pierwszym analizuję poglądy Poppera na spiskową (konspiracyjną) teorię społeczeństwa, w drugim przedstawiam przegląd definicji spisku (konspiracji) i teorii spiskowych, by w trzecim zaprezentować rozważania nad epistemologiczną specyfiką teorii spiskowych, funkcjami społecznymi i społeczno-politycznych warunków, w jakich ten typ myślenia się rozpowszechnia. Rozdział czwarty ilustruję analizą książki Anatolija Golicyna "Nowe kłamstwa w miejsce starych". W podsumowaniu zastanawiam się nad empiryczną wiarygodnością przewidywań Golicyna i przyczynami popularności jego poglądów w Polsce na przełomie 1989 i 1990 r. w radykalnym nurcie opozycji.Item Animacja społeczności lokalnych a budowanie społeczeństwa obywatelskiego(Wydawnictwo SGGW w Warszawie, 2018) Durzewska, MałgorzataAnimacja społeczności lokalnych a budowanie społeczeństwa obywatelskiego Animacja kultur lokalnych, czyli praca w środowisku lokalnym na zasobach i potencjale środowiska, aktywizuje społeczność lokalną: do organizowania własnej przestrzeni, do samopomocy i kreatywności. Stanowi ona jeden z najistotniejszych elementów tworzenia i pobudzania „ducha samorządności”, który wspiera i inicjuje budowę społeczeństwa obywatelskiego. Bowiem społeczeństwo obywatelskie jest właśnie taką sferą solidarności, współdziałania i współdecydowania o losach swoich, najbliższych sąsiadów i współobywateli, którzy są pobudzani do aktywności i działalności na rzecz swej „małej ojczyzny” - wspólnoty lokalnej. A to przekłada się na konkretne postawy i działania, poprawiające życie i samopoczucie członków wspólnoty lokalnej oraz szerszych kręgów, które zdoła zarazić swym zapałem i optymizmem, a dając dobry przykład, jest źródłem rozwiazywania wielu lokalnych problemów czy też sensem współegzystowania członków wspólnoty, ale i różnych środowisk. Animation of local communities and building the civil society Animation of local cultures, that is the work in the local community, with the use of resources and potential of the community, activates the local community to organise its space, to self-support and be creative. It constitutes one of the most significant elements of developing and stimulating “the spirit of self-governance” which supports and initiates the building of the civil society. It is the civil society which is the sphere of solidarity, cooperation and co-decision-making concerning oneself, nearest neighbours and fellow citizens who are stimulated to be active and act to the benefit of their “little homeland” – the local community. And this translates into specific attitudes and actions which improve life and wellbeing of the members of the local community and of other people whom it manages to inspire with enthusiasm and optimism, and while setting a good example, is a source of solving many local problems or the reason for coexistence of the members of the community and various circles.Item Anti-Platonism of Rorty’s thought(1996) Kwiek, MarekFrom the perspective of subsequent books and texts by Richard Rorty it can be clearly seen that to have a look at his anti-Platonism and anti-essentialism, it is not enough to read either only Philosophy and the Mirror of Nature, or only Contingency, Irony, and Solidarity, Consequences of Pragmatism and both volumes of Philosophical Papers. For me it turns out that the impression given by various readings of Philosophy and the Mirror of Nature in Reading Rorty - the first serious collected volume devoted to the American pragmatist - is totally misleading, or at least extremely one-sided. The book, it is claimed there, is merely criticism of traditional epistemology carried out on the grounds of American analytic philosophy not too interesting to a wider public (and, possibly, a loose project of philosophy as "conversation", some of them add). And yet it can only be seen retrospectively that the book provides most interesting philosophical "foundations" to later, often more metaphilosophical, literary and cultural ideas. To put it in a nutshell: one can find there the idea of solidarity and self-creation, there is the fundamental question about the place of philosophy in culture rather than merely that about the place of epistemology in philosophy; as well as there is a question about the future of the philosopher in culture, about mechanisms of production and collapse of his self-image, there is also the germ of the project of the "post-Kantian culture", "philosophy without mirrors" and criticism of merely cognitive - and derived from Plato - paradigm of human activity (and from there there is only a step towards discussions of suffering, pain, novels, redescriptions, recontextualization, private/public etc. - as a matter of fact, the whole "turn" seems to me to be a change of rhetoric to the one culturally better understood).Item Antropologiczne studium przypadku Czerwonego Kapturka(Wydawnictwo Naukowe UAM, 2015) Kandulski, StanisławItem Aparycje współczesności(Oficyna Naukowa, 2015) Golka, MarianKsiążka zawiera opisy i rozważania dotyczące kultury współczesnej, jej przejawów oraz zagrożeń.Item Appendix: Polskie szkolnictwo wyższe a transformacje uniwersytetów w Europie(Wydawnictwo Naukowe UAM, 2010) Kwiek, MarekPolskie szkolnictwo wyższe, o ile powiodą się planowane reformy, w 2020 roku będzie w pełni zintegrowane ze szkolnictwem europejskim. Dlatego jego cele i zadania w Polsce nie mogą ignorować tych celów i zadań europejskich systemów edukacyjnych, które wyłaniały się stopniowo w ostatniej dekadzie i które w skali całej Europy stają się coraz bardziej zbieżne. Najważniejsze systemy europejskie już mówią wspólnym głosem, a najbardziej słyszalny dzisiaj w Europie głos Komisji Europejskiej jest de facto głosem właśnie tych najważniejszych systemów. Idee zmian nie rodzą się w izolacji, ale wynikają z doświadczeń transformacji uczelni w najważniejszych gospodarkach Europy z ostatniej dekady (a w przypadku Wielkiej Brytanii – z ostatnich dwóch dekad). Nigdy przedtem w historii powojennej integracji europejskiej polityka edukacyjna państw Unii Europejskiej nie stawiała sobie tak zbliżonych celów, państwa te nie posługiwały się w swoich dokumentach tak bliskimi – i zarazem tak nowymi w porównaniu z poprzednimi dekadami – kategoriami (jak choćby zatrudnialność absolwentów, rozliczalność uczelni, mobilność kadry akademickiej czy samodzielność finansowa uczelni). Nigdy przedtem nie toczyła się również tak szeroka dyskusja z udziałem wszystkich państw UE na temat przyszłości szkolnictwa wyższego (a zwłaszcza uniwersytetów badawczych, research-intensive universities) na forum międzyrządowym i unijnym.Item Are book publications disappearing from scholarly communication in the social sciences and humanities?(2018) Engels, Tim C.E.; Istenič Starčič, Andreja; Kulczycki, Emanuel; Pölönen, Janne; Sivertsen, GunnarIn the social sciences and humanities book publishing takes a prominent role, both in terms of communicating with international peers and with a broader intelligentsia (Hicks, 2004; Verleysen & Engels, 2014). Empirical evidence regarding the evolution of the share of scholarly book publications in the total volume of scholarly publications in a given country is rare. In this study we intend to fill this gap with an analysis of the comprehensive coverage data on the share of peer reviewed book publications (book chapters, edited volumes and monographs) that are available from Flanders and Slovenia for the period 2004 to 2015. We supplement these data with data on peer reviewed book chapters and monographs from Norway for the period 2005-2015 as well as data on all types of peer reviewed book publishing for the period 2009 to 2014 for Poland and 2011 to 2015 for Finland.Item Are female scientists less inclined to publish alone? The gender solo research gap(2022) Kwiek, Marek; Roszka, WojciechIn solo research, scientists compete individually for prestige, sending clear signals about their research ability, avoiding problems in credit allocation, and reducing conflicts about authorship. We examine to what extent male and female scientists differ in their use of solo publishing across various dimensions. This research is the first to comprehensively study the “gender solo research gap” among all internationally visible scientists within a whole national higher education system. We examine the gap through mean “individual solo publishing rates” found in “individual publication portfolios” constructed for each Polish university professor. We use the practical significance/statistical significance difference (based on the effect-size r coefficient) and our analyses indicate that while some gender differences are statistically significant, they have no practical significance. Using a partial effects of fractional logistic regression approach, we estimate the probability of conducting solo research. In none of the models does gender explain the variability of the individual solo publishing rate. The strongest predictor of individual solo publishing rate is the average team size, publishing in STEM fields negatively affects the rate, publishing in male-dominated disciplines positively affects it, and the influence of international collaboration is negative. The gender solo research gap in Poland is much weaker than expected: within a more general trend toward team research and international research, gender differences in solo research are much weaker and less relevant than initially assumed. We use our unique biographical, administrative, publication, and citation database (“Polish Science Observatory”) with metadata on all Polish scientists present in Scopus (N = 25,463) and their 158,743 Scopus-indexed articles published in 2009–2018, including 18,900 solo articles.Item Argumentowanie i zmiana postaw(Wydawnictwo Rys Poznań, 2004) Paluchowski, Władysław Jacek; Piskorz, JoannaItem Aspects of Semantics and Pragmatics of Dialogue. SemDial 2010, 14th Workshop on the Semantics and Pragmatics of Dialogue(Polish Society for Cognitive Science, 2010) Paweł, Łupkowski; Matthew, PurverThe papers collected in this book cover a range of topics in semantics and pragmatics of dialogue. All these papers were presented at SemDial 2010, the 14th Workshop on the Semantics and Pragmatics of Dialogue. This 14th edition in the SemDial series, also known as PozDial, took place in Poznań (Poland) in June 2010, and was organized by the Chair of Logic and Cognitive Science (Institute of Psychology, Adam Mickiewicz University). From over 30 submissions overall, 14 were accepted as full papers for plenary presentation at the workshop, and all are included in this book. In addition, 10 were accepted as posters, and are included here as 2-4 page short papers. Finally, we also include abstracts from our keynote speakers. We hope that the ideas gathered in this book will be a valuable source of up-to-date achievements in the field, and will become a valuable inspiration for new ones. We would like to express our thanks to all those who submitted to and participated in SemDial 2010, especially the invited speakers: Dale Barr (University of Glasgow), Jonathan Ginzburg (King's College London), Jeroen Groenendijk (University of Amsterdam) and Henry Prakken (Utrecht University, The University of Groningen). Last but not least, we would like to thank everybody engaged in the workshop organization -- the chairs, the local organizing committee for their hard work in Poznań, and the programme committee members for their thorough and helpful reviews.Item Aspekty definicyjne i adaptacyjne wolności we współczesnych demokracjach zachodnich(Kulturoznawcze Studia Germanistów i Przyjaciół, Wyd. RYS, 2017) Durzewska, MałgorzataDefinicja wolności w amerykańskiej tradycji demokratycznej określa dwa światopoglądy i polityki rządzenia państwem (liberalny oraz republikański), które stanowią wzór dla wielu państw rozwijających się i są adaptowane przez młode demokracje jako wzory kulturowe, często odmienne od lokalnie reprezentowanych. W zależności od wybranego kierunku myśli politycznej związanej z jednym bądź drugim światopoglądem powstają inne wzory wolności i sposoby korzystania z niej. W niniejszym artykule mam nadzieję przybliżyć ten aspekt ujęty z perspektywy kulturoznawczej.Item Batesonowskie pojęcie „metakomunikacji” w komunikologii historycznej(Fundacja na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi, 2016) Kulczycki, Emanuel; Jaworska-Witkowska, Monika; Witkowski, LechCelem niniejszego tekstu jest pokazanie, w jaki sposób Batesonowskie pojęcie „metakomunikacji” jest użytecznym punktem wyjścia do analiz prowadzonych nad sposobem uprawiania komunikologii historycznej . Podejmując się analiz z zakresu historii idei komunikacji oraz filozofii komunikacji, natrafiamy na istotny problem badawczy: w jaki sposób można analizować przeszłe sposoby myślenia i komunikowania o komunikacji, jeśli komunikacja jest nieustannym procesem odnoszącym się do samego siebie. Okazuje się, że metodologiczne wyzwanie stojące przed badaczami, którzy piszą historię komunikacji w ramach dyscypliny określanej mianem komunikologii historycznej, może być wsparte rozważaniami Gregorego Batesona na temat procesu metakomunikacji. Dlatego w dalszej części niniejszego tekstu pokazuję, w jaki sposób, korzystając z ustaleń Batesona, rozwijam pojęcie metakomunikacji i aplikuję na gruncie komunikologii historycznej. Myśl Batesona jest niezwykle użyteczna do rozważań metodologicznych i może stanowić punkt wyjścia do budowania nowych narzędzi filozoficznych służących analizowaniu zmian społecznych.Item Between Limited Democratisation and Limited Autocratisation. Political Development of the Ukrainian Society(Wydawnictwo Naukowe UAM, 2007) Brzechczyn, KrzysztofThe aim of this paper is to present political development of the Ukrainian society in years 1991-2004 in the light of conceptual apparatus of non-Marxian historical materialism.Item Between Modernization and Enslavement: The Historiosophical Implications of Two Approaches to the Social Divisions in Real Socialism(Peter Lang, 2019-03-11) Brzechczyn, KrzysztofThe purpose of this chapter is to review and discuss conceptualizations of social divisions in real socialism. Namely, I will compare a neo-Marxist approach to social stratifi-cation with a neo-Weberian ones. The examples of the works made in Marxist tradition are concepts of Milovan Djilas and Michael Voslenski, whereas Leszek Nowak's non-Marxian historical materialism can be interpreted as continuation of neo-Weberian tradition. This comparison will be made according to the following criteria: the position of party apparatus, the manner of explication, the status of political sphere and the vision of historical process. The compared concepts lead to different historiosophical and theoretical implications present in the empirical works which silently assumed a given approach. In the neo-Marxist approach, the very coming into existence of real socialism is discussed in terms of modernization processes, that is, the necessity to 'catch up with' the historical delay of Central and Eastern Europe. In the version of neo-Weberian approach presented here, it is assumed that the basic interest of the political authorities is to gain domination over the rest of a society and that real socialism occurs as a result of the dominance of power over property in the societies of Eastern Europe.Item Blog naukowy oraz inne narzędzia promocji nauki i naukowca w sieci(Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu (CITTRU), 2013) Kulczycki, EmanuelNauka jest naszą pracą i pasją. Planujemy eksperymenty, wykonujemy badania, prowadzimy analizy i piszemy publikacje. Czemu o tym nie opowiedzieć innym? Możemy w ten sposób pokazać, dlaczego nasza praca jest nie tylko interesująca, ale i ważna. To naprawdę przyniesie nam korzyści.