Wartość kulturowego braku. Syndrom kolonialny w twórczości Mickiewicza
Loading...
Date
2008
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo-Drukarnia Bonami/Pracownia Komparatystyki Literackiej IFP UAM
Title alternative
The Value of Cultural Deficiency. The Colonial Syndrome of Mickiewicz’s Work
Abstract
W artykule zostaje ukazane i zinterpretowane w kontekście (post)kolonialnym dokonujące się w latach 30. w myśleniu poety o kulturze specyficzne odwrócenie, prowadzące do pozytywnej waloryzacji kulturowego braku i krytyki nowoczesnej kultury. Mickiewicz rozczarowany nią (traktując ją jako kulturę kolonizującą, a także jako kulturę legitymizującą poczynania Rosji) rozpoczyna konstruowanie wizji kultury opartej na wartościach duchowych i moralnych, wspartej resentymentem (apogeum takiej praktyki stają się prelekcje paryskie). W ten sposób kreowana jest przez twórcę także wizja tożsamości Słowianina i Polaka (wypada zauważyć niekonsekwentna, gdyż z jednej strony jako Innego Europy, z drugiej jednak jako wpisującego się w jej model kultury; to kolejny antykolonialny wątek Mickiewiczowskiej opowieści o Słowianach: próba przywrócenia ich dorobku europejskiej historiografii). Eksponowanie braków kulturowych Słowian prowadzi u Mickiewicza również do odwrócenia argumentu kolonizacyjnego – brak kulturowy jest bowiem zaletą, a nie czymś, co powinno zostać nadrobione. Poeta przekształca ponadto dawny język tożsamościowy I RP w język mesjanizmu (oparty na kategorii ofiarnego cierpienia), będący odpowiedzią na sytuację skolonizowania.
The article presents and interprets within the postcolonial context the specific reversal that takes place in the poet’s thoughts on culture in the 30s that lead to a positive qualification of the cultural lack and the critique of the modern culture. Mickiewicz disappointed with it (treating it as a colonization culture and a culture that legalizes the doings of Russia) begins to build a vision of culture based on spiritual and moral values, supported by ressentiment (the climax of this approach is rendered in Paris lectures). Thus a vision of the identity of a Slav and Pole is created by the poet (its inconsistency should be noticed because on the one hand it is a vision of the Other in Europe, and on the other hand, this vision is within the cultural model of Europe). This is another anticolonial motif of Mickiewcz’s story about the Slavs: an attempt to reintroduce their literary output to the European historiography. Exposing the Slavic cultural deficiency by Mickiewicz leads to a reversal of the colonial argument – the cultural deficiency is an advantage and not something that should be made up for. The poet transforms the old identity language of Ith Res Publica into a language of messianism (based on the category of sacrificial suffering) that is an answer to the situation of colonization.
The article presents and interprets within the postcolonial context the specific reversal that takes place in the poet’s thoughts on culture in the 30s that lead to a positive qualification of the cultural lack and the critique of the modern culture. Mickiewicz disappointed with it (treating it as a colonization culture and a culture that legalizes the doings of Russia) begins to build a vision of culture based on spiritual and moral values, supported by ressentiment (the climax of this approach is rendered in Paris lectures). Thus a vision of the identity of a Slav and Pole is created by the poet (its inconsistency should be noticed because on the one hand it is a vision of the Other in Europe, and on the other hand, this vision is within the cultural model of Europe). This is another anticolonial motif of Mickiewcz’s story about the Slavs: an attempt to reintroduce their literary output to the European historiography. Exposing the Slavic cultural deficiency by Mickiewicz leads to a reversal of the colonial argument – the cultural deficiency is an advantage and not something that should be made up for. The poet transforms the old identity language of Ith Res Publica into a language of messianism (based on the category of sacrificial suffering) that is an answer to the situation of colonization.
Description
Sponsor
Keywords
Lekcje paryskie, Paris lectures, Słowiańszczyzna, Slavia, Rosja, Russia, Europa Wschodnia, Eastern Europe, Mickiewicz
Citation
PORÓWNANIA. Czasopismo poświęcone zagadnieniom komparatystyki literackiej oraz studiom interdyscyplinarnym. nr 5, 2008, s. 43-54.