Księgozbiór kolekcjonera dzieł sztuki. Słów kilka o bibliotece Seweryna hr. Mielżyńskiego z Miłosławia

Abstract

Seweryn hr. Mielżyński należał do grona najwybitniejszych kolekcjonerów dzieł sztuki w XIX-wiecznej Wielkopolsce. W pałacu w Miłosławiu posiadał liczący 5000 tomów księgozbiór, który w zapisie testamentowym przekazał bibliotece Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego. Na podstawie kwerendy i poszukiwań w dziś istniejącym księgozbiorze Biblioteki PTPN udało się odnaleźć 287 tytułów w 368 tomach, pochodzących z biblioteki miłosławskiej Seweryna Mielżyńskiego. Tematyka zachowanych książek wskazuje, że hrabia z Miłosławia oraz jego żona Franciszka zakupywali przede wszystkim współczesną literaturę piękną, a więc książki służące głównie rozrywce, zadumie, przyjemności. Ponadto dużą grupę tematyczną w zachowanym księgozbiorze miłosławskim stanowią prace z zakresu sztuki, architektury i fotografii, obrazujące zainteresowania artystyczne Seweryna Mielżyńskiego i przydatne w jego działalności malarza i fotografa amatora. Osobną grupą były książki z historiografii i historii sztuki, niezbędne w rozwoju kolekcjonerskiej pasji Mielżyńskiego i wykorzystane przez niego w opracowaniu katalogu kolekcji obrazów europejskiego malarstwa dawnego w Miłosławiu.

Count Seweryn Mielżyński belonged to the core group of preeminent art collectors in the nineteenth century Greater Poland. At his Miłosław palace he had his private book collection amounting to 5,000 volumes which, by his last will, he bequeathed to the library of the Poznań Society of Friends of Sciences. Following a query and extensive searches of the present book collection of the library it was possible to identify 287 titles, in 368 volumes, that were originally housed at Miłosław. The subject matter of the surviving books indicates that Mielżyński and his wife Franciszka were mostly interested in purchasing contemporary belles-lettres, therefore books that provided stimuli for entertainment, but also more serious literature with issues to be considered and one that provided food for thought. Additionally, a large group of books in the surviving book collection includes books on the fine arts, architecture and photography, which reflected the artistic interests of Seweryn Mielżyński and must have been useful in his painting and amateur photography endeavors. A separate group includes books that deal with historiography and the history of the arts, necessary for the owner to continue his collector’s quest, and later used by him in developing a catalogue of his Western European paintings held at Miłosław.