Józef Ignacy Kraszewski jako historyk. Naukowy fundament wykładu dziejów Litwy w monografii Wilna

Thumbnail Image

Date

2012-06-05T07:31:40Z

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Title alternative

Józef Ignacy Kraszewski the historian. The scientific fundament of Lithuanian history in the monograph of Vilnius

Abstract

Celem rozprawy jest zaprezentowanie sylwetki Józefa Ignacego Kraszewskiego jako badacza dziejów Wilna i Litwy. Główny problem badawczy pracy to rozbiór krytyczny czterotomowego dzieła J.I Kraszewskiego Wilno od początków jego do 1750 roku (Wilno 1840-1842). Autor deklaruje w niej wykorzystanie kilkuset pozycji bibliograficznych, wykazano, że oprócz najnowszych dlań monografii, oparł się na rękopiśmiennym materiale archiwalnym (protokołach kapituły wileńskiej, aktach miejskich), nieznanych dziś starodrukach. Część pierwsza stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, skąd miał Kraszewski dane materiały źródłowe, umożliwiające spisanie monografii Wilna. Omówione zostały także jego poszukiwania biblioteczne, kontakt z wydawcą Adamem Zawadzkim, oraz krytyka dzieła przez współczesnych, część ta kończy się omówieniem kompozycji całości Wilna. Kolejna część rozważań dotyczy zadania odszukania i sprawdzenia dzieł i autorów cytowanych przez Kraszewskiego w monografii miasta. Weryfikacja umożliwia dalsze rozpoznanie warsztatu historycznego autora Starej baśni. Wskazane zostały najczęstsze zabiegi, jakich używał autor, już po zebraniu materiału źródłowego, do adaptacji go, interpretacji i stworzenia narracji historycznej. Do pracy dołączone są Aneksy: „Autorów i dzieł cytowanych” – to wykaz utworów wykorzystanych przez Kraszewskiego oraz porównanie jego narracji z Kroniką Macieja Stryjkowskiego i Kroniką Marcina Bielskiego.
The object of this thesis is to present Józef Ignacy Kraszewski as a Vilnius and Lithuanian historian. The main issue focus on the four-volumes work Vilnius from its beginning to 1750 (Vilnius 1840-1842). The author declared using a few hundred bibliographical units in this monograph, and the thesis demonstrate that except for contemporary monographs he also based on archival manuscripts (like the Vilnius Chapter’s protocols and municipal acts) and old prints which are unknown today. The first part of the thesis answers the question where had Kraszewski got the archival materials which allowed him to write Vilnius monograph from. It also broach the topic of his researches in libraries, communication with a publisher Adam Zawadzki, and Vilnius contemporary reviews. This part ends with a debrief of the Vilnius composition. The second part involve the search for works and authors quoted by Kraszewski. The verification allow further recognition of his history workshop. His most frequent methods of collecting, adaptation and interpreting materials has been also indicated here. Included Annexes are as followed: • Quotes of authors and works used by Kraszewski • Comparison of Vilnius with The Chronicle of Maciej Stryjkowski • Comparison of Vilnius with The Chronicle of Marcin Bielski

Description

Wydział Historyczny: Instytut Historii

Sponsor

Keywords

Kraszewski J.I., Wilno, Vilnius, Historiografia Litwy XIX wieku, Lithuanian historiography of the XIX century

Citation

ISBN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego