Teologia i Moralność, 2012, Tom 11
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Masturbacja w świetle katolickiego spojrzenia na ludzką płciowość(Wydział Teologiczny, UAM, 2012) Bohdanowicz, AndrzejMasturbacja jako zagadnienie naukowe nadal budzi kontrowersje. Autor niniejszego artykułu prezentuje ten temat w szerokim kontekście współczesnej psychologii, pedagogiki i innych dyscyplin wiedzy zajmujących się ludzką egzystencją. Moralny wymiar masturbacji musi być rozpatrywany świetle problematyki ludzkiego bycia, ponieważ tylko w takiej perspektywie można stworzyć uzasadnioną opinię o tej delikatnej kwestii.Item Po rewolucji seksualnej – czas na małżeństwo. Rozważania w świetle "Familiaris consortio"(Wydział Teologiczny, UAM, 2012) Waluś, MonikaCelem niniejszego artykułu jest ukazanie przejawów kryzysu dotykającego współczesne małżeństwa, będącego skutkiem rewolucji seksualnej, emancypacji kobiet i zanegowania obowiązujących dotychczas wartości. Refleksje inspirowane obserwacjami zachodzących obecnie zmian w postrzeganiu duchowości małżeńskiej zaprezentowano w świetle "Familiaris consortio".Item Ideologia gender realnym zagrożeniem dla małżeństwa i rodziny(Wydział Teologiczny, UAM, 2012) Pawłowicz, Jacek JanGender jest jedną z tych niebezpiecznych i szeroko dziś lansowanych ideologii, która walczy z tradycyjną rodziną i macierzyństwem. Macierzyństwo i wychowywanie dzieci są według niej formą ucisku kobiety. Dlatego antykoncepcja, aborcja na żądanie, rozpasanie seksualne są warunkami niezbędnymi do „wyzwolenia” kobiet. Ideologia ta zakłada, że człowiek nie rodzi się ani kobietą, ani mężczyzną w sensie kulturowym. To dana kultura konstruuje określenia „kobieta” i „mężczyzna” i w ten sposób determinuje człowieka. Wiele cech „kobiecych” i „męskich” pochodzących z różnic biologicznych teoria gender uważa za mity społeczne. Polaryzacja społeczności na kobiety i mężczyzn prowadzi według niej do szowinizmu i mizoginii. Gender, która przejęła idee i założenia ruchu feministycznego, oddzieliła seksualność od prokreacji, a to w konsekwencji doprowadziło do oddzielenia prokreacji od małżeństwa. Jeżeli zostają odseparowane te dwie sfery, to staje otworem prosta droga do uznania „praw” osób homoseksualnych do małżeństwa i posiadania dzieci (np. przez adopcję lub sztuczne zapłodnienie) oraz do tworzenia tzw. „wolnych związków” bez żadnych zobowiązań i odpowiedzialności. To wszystko stanowi realne zagrożenie dla tradycyjnie pojmowanego małżeństwa i rodziny.Item O (nad)używaniu przedrostka „post” w czasach (po)nowoczesnych(Wydział Teologiczny, UAM, 2012) Stachewicz, KrzysztofArtykuł podejmuje problem współczesnego nadużywania przedrostka „post” w dyskursie z zakresu nauk społecznych i humanistycznych oraz w języku publicznym i potocznym. Zdaje się, że sytuacja człowieka epoki (po)nowoczesnej jest sytuacją postczłowieka, żyjącego w postrzeczywistości. Opisywane w artykule klimaty nie mogą nie wpływać na rozumienie, ale i przeżywanie rzeczywistości małżeństwa i rodziny. W każdym razie warto przyglądać się implikacjom płynącym z nadreprezentacji prefiksu „post” we współczesnych narracjach.Item Ewolucja pieczy zastępczej przez pryzmat nowych regulacji prawnych(Wydział Teologiczny, UAM, 2012) Andrzejewski, MarekArtykuł dotyczy ewolucji pieczy zastępczej, w tym zwłaszcza prawnego jej aspektu. Autor wskazuje na ideę ochrony praw człowieka i zasadę pomocniczości jako filozoficzny fundament jej funkcjonowania. Piecza zastępcza może mieć formę rodzinną (rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka) oraz instytucjonalną (różnego typu placówki instytucjonalne). Prawo preferuje formy rodzinne, jednak autor podkreśla, że najlepszą formą jest ta, która w konkretnej sytuacji daje największe szanse powrotu dziecka do rodziny. Uchwalona 9 czerwca 2011 r. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej jest dowodem na kontynuację funkcjonowania pieczy zastępczej jako przede wszystkim formy wspierania rodziny.Item Systemowe rozumienie uzależnienia w rodzinie(Wydział Teologiczny, UAM, 2012) Peć, BogdanUzależnienie jest chorobą wielowymiarową. Osoba zażywająca substancje psychoaktywne przeżywa wiele trudności intrapsychicznych, które motywują ją do podjęcia terapii odwykowej. Jednak w powstawaniu uzależnienia ważną rolę odgrywają relacje wewnątrzrodzinne. Analizując wiele przypadków pacjentów leczących się w Katolickim Ośrodku „Dom Nadziei” w Bytomiu, można określić swoisty model rodziny osoby uzależnionej. Terapia rodzin jest próbą analizy tego „patologicznego modelu”, a zarazem stwarza nową perspektywę, nową narrację funkcjonowania rodziny.Item Wykluczenie społeczne wyzwaniem dla współczesnego świata(Wydział Teologiczny, UAM, 2012) Młyński, JózefSpołeczeństwo, w którym egzystuje współczesny człowiek, jest nie tyle trudne, ile bardzo złożone. Dlatego też wielu ludzi nie radzi sobie z różnymi problemami natury osobistej i społecznej. Wielu z nich doświadcza wykluczenia społecznego definiowanego jako efekt różnego rodzaju upośledzeń społecznych, wobec czego jednostka lub grupa nie może w pełni uczestniczyć w życiu gospodarczym, społecznym, ekonomicznym i politycznym społeczeństwa, do którego należy. Podmiotem wykluczenia społecznego jest przede wszystkim jednostka, która na drodze realizacji własnego humanitas została wykluczona w sposób przez siebie zawiniony lub doznała wykluczenia z powodu niewłaściwej polityki państwa. Do najważniejszych problemów lokujących się w obrębie wykluczenia autor zalicza: niepełnosprawność, bezrobocie, bezdomność, uzależnienia, samotność i ubóstwo. Scharakteryzowano przywołane powyżej obszary wykluczenia oraz podjęto próbę wskazania sposobów pomocy jednostkom, które stały się ofiarami wykluczenia. Podstawową instytucją pomagającą tym osobom jest pomoc społeczna, której pierwszym i podstawowym celem jest ulepszanie życia społecznego. Ważne miejsce zajmują w niej pracownicy socjalni, którzy jako jednostki wykształcone i kompetentne mogą wpływać na lepsze życie człowieka. Niestety, współcześnie nie zawsze w wystarczający sposób zaspokajane są podstawowe potrzeby zagubionych osób. Najsilniej dotykają one grupy i jednostki najsłabsze. Wskutek owych braków w polityce społecznej oraz w jej przedmiotowych zakresach: w polityce ludnościowej, rodzinnej, edukacyjnej, mieszkaniowej, polityce podziału dochodu, zabezpieczenia społecznego, zatrudnienia, następuje erozja najsłabszych ogniw systemu społecznego. Konieczne zatem wydaje się otwarcie polityki państwa na różne problemy społeczne, nie zawsze zawinione przez jednostkę, ale przez system, w którym się ona znalazła.Item Przemoc w rodzinie doświadczonej kryzysem(Wydział Teologiczny, UAM, 2012) Oliwa-Ciesielska, MonikaArtykuł analizuje sytuację przemocy w rodzinie i jej wpływ na dysfunkcjonalne role jej członków. Problem osadzony jest w kontekście danych socjologicznych, a także w wybranych aspektach pomocy rodzinie, jakimi są na przykład działania dotyczące interwencji kryzysowej. Obok nich w artykule wymienione są wskazania dotyczące podstawowych wymogów skutecznej pomocy w sytuacji dysfunkcji rodziny. Analiza skupiona jest również na roli dziecka w rodzinie doświadczającego przemocy bezpośredniej i pośredniej, odgrywającego rolę obserwatora cierpień bliskich. Ważnym wątkiem rozważań jest także wskazanie na zaburzenie rozwoju dziecka doświadczającego traumatycznych przeżyć i konsekwencji z tym związanych. Obok traumatycznych przeżyć lokowane są także problemy dziecka w roli świadka relacjonującego o sytuacji w rodzinie w celu uruchomienia profesjonalnej pomocy. W związku z tym treść artykułu odnosi się także do wymogów profesjonalnego prowadzenia wywiadów mających służyć badaniu sytuacji w rodzinie, a także do konieczności oddziaływania terapeutycznego na dzieci będące ofiarami przemocy.Item Komplementarność działań rodziny i społeczeństwa w wychowaniu(Wydział Teologiczny, UAM, 2012) Urbaniak, AndrzejWychowanie nie jest prostą sumą działań rodziny i instytucji społecznych. Zarówno szkoła, jak i różne organizacje społeczne (w szczególności młodzieżowe) oraz instytucje kościelne podejmujące działania wychowawcze zobowiązane są do respektowania zapisów Karty Praw Rodziny uznającej rodzinę za pierwszą i w pewnym sensie nadrzędną wspólnotę wychowującą. Właściwe efekty wychowawcze można uzyskać tylko w sytuacji spełnienia określonych reguł współpracy wszystkich podmiotów wychowujących. Warto się pochylić nad tymi regułami i poszukiwać nowych sposobów realizacji ich treści.Item Dobro rodziny kryterium zasady pomocniczości(Wydział Teologiczny, UAM, 2012) Bortkiewicz, PawełArtykuł podejmuje zagadnienie zasady pomocniczości w odniesieniu do rodziny. Zasada pomocniczości sformułowana została w encyklice Quadragesimo anno w 1931 r., znana jest też jako zasada subsydiarności, uznaje się ją także w kręgach pozakościelnych w przestrzeni regulacji życia społecznego. Określa ona właściwe relacje społecznych struktur mniejszych (rodziny) wobec większych (państwa). Rodzina ze względu na swoją specyfikę – strukturę oraz role społeczne (zwłaszcza wychowawcze) stanowi ze swej istoty społeczność apelującą o realizację solidarności i pomocniczości ze strony państwa. Szczególnym obszarem realizacji tej zasady wydają się działania wspierające rodzinę w jej dzietności, w polityce zatrudnienia i mieszkaniowej oraz w zakresie wychowania. Nie podejmując szczegółowej analizy tych płaszczyzn w warunkach polskich, można bez trudu zauważyć rozbieżność postulowanych zasad z aktualną polityką społeczną.Item Rodzina podstawową instytucją i wspólnotą życia społecznego(Wydział Teologiczny, UAM, 2012) Pryba, AndrzejRodzina to wspólnota osób i instytucja społeczna. Jej podstawą jest związek małżeński mężczyzny i kobiety oparty na ich wzajemnej miłości i wolnym wyborze. To instytucja prawa naturalnego, którego twórcą jest sam Bóg. Małżeństwo i rodzina to głęboka wspólnota życia i miłości oraz komunia osób. Ta specyficzna wspólnota odpowiada wzajemnie za siebie, rodzi i wychowuje następne pokolenie, humanizując społeczeństwo. Rodzina jest dobrem społecznym, którego potrzebuje społeczeństwo.