Głosy nieważne w elekcjach samorządowych
Loading...
Date
2012
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM
Title alternative
Abstract
Głosy nieważne w elekcjach samorządowych, zwłaszcza na szczeblu regionalnym, to jeden z istotniejszych problemów rywalizacji wyborczej do organów samorządu terytorialnego w Polsce. Skala zjawiska powoduje nawet, że wykorzystywane jest do bieżącej rywalizacji politycznej podczas której formułowane są zarzuty o fałszowaniu wyborów. Trudno jednak zgodzić się z takimi opiniami, skoro ponad 70% głosów nieważnych do sejmików wynika z niepostawienia znaku „x” przy żadnym kandydacie (a nie dopisanie kolejnego znaku „x”).
Analiza zjawiska wskazuje jednak, że przyczyn tak wysokiego odsetka głosów nieważnych należy szukać przede wszystkim w niektórych elementach systemu wyborczego. Duże – obejmujące nawet po 12 powiatów – okręgi wyborcze do sejmików województw powodują, że partie polityczne konstruując listy wyborcze, jak i prowadząc kampanię wyborczą, marginalizują najmniejsze jednostki (gminy wiejskie i miejsko–wiejskie). Z obszarów wiejskich bardzo rzadko pochodzą kandydaci umieszczani na listach wyborczych do sejmików, co nie sprzyja zainteresowaniu się mieszkańców tych obszarów wyborami na tym szczebli władzy samorządowej. W efekcie to w gminach wiejskich i miejsko–wiejskich odsetek głosów nieważnych do sejmiku jest najwyższy i wynosi on odpowiednio – 17,13% oraz 14,50%. W jednostkach, z których jest największa liczba kandydatów, czyli z gmin miejskich, odsetek głosów nieważnych jest na poziomie 7,19% (niskiemu odsetkowi sprzyja również fakt, że w miastach na prawach powiatu nie przeprowadza się wyborów do rad powiatów – funkcję tego szczebla władzy pełnią rady miast).
Elementy systemu wyborczego to nie jedyne przyczyny występowania zjawiska głosów nieważnych. Sprzyja temu również niska świadomość obywatelska Polaków oraz brak wiedzy o podstawowych mechanizmach funkcjonowania demokracji, włącznie z zasadami prawa wyborczego.
Summary
Invalid votes in local government elections in Poland, in particular at the regional level,are among the most pressing problems of the electoral process. The number of invalid votes is so large that it serves political conflict in which accusations of election fraud are formulated.
These are scarcely justified, though, since over 70% of invalid votes in local parliament elections lack an “x” next to the name of any candidate (rather than the addition of another “x” on the ballot).
The analysis of this issue indicates that the reason for such a high percentage of invalid votes can be found in some elements of the electoral system. Large constituencies, sometimes of up to a dozen districts, mean political parties marginalize the smallest units (i.e. rural and urban-rural communities) when drawing up electoral lists and running election campaigns.
The candidates on electoral lists for local parliaments very rarely come from rural regions, which does not stimulate the interest of their citizens in elections at this level. Consequently, it is the rural and urban-rural communities that have the largest proportion of invalid votes, accounting for 17.13% and 14.50% respectively. The number of invalid votes in the units which submit the largest number of candidates, that is in urban communities, amounts to 7.19% (such a low percentage results from the fact that no elections are run for county councils in towns with county status as city councils operate at this level of authority).
These elements of the electoral system are not the only reasons for the phenomenon of invalid votes. It is also encouraged by Poles’ low civic consciousness and their ignorance of fundamental democratic mechanisms, including the principles of electoral law.
Description
Sponsor
Keywords
wybory samorządowe, głosy nieważne, sejmik wojewódzki
Citation
Przegląd Politologiczny, nr 4, 2012, s. 57-69