Bełka, Zdzisław. PromotorDopieralska, Jolanta. PromotorJakubowicz, Michał2015-06-182015-06-182015-06-18http://hdl.handle.net/10593/13298Wydział Nauk Geograficznych i GeologicznychPrzedstawiona rozprawa podejmuje kwestie paleoekologii, geologii i geochemii środkowodewońskich budowli węglanowych obszaru Hamar Laghdad (Maroko): eifelskiego wysięku metanu ("kopca Hollarda") oraz żyweckiego kopca mułowego o genezie hydrotermalnej. Kopiec Hollarda powstał w wyniku podmorskiego wypływu węglowodorów. Radiogeniczne stosunki izotopowe Nd, a także dodatnie anomalie Eu obecne w diagramach ziem rzadkich wskazują na interakcje pomiędzy przepływającymi fluidami a wulkanoklastykami obecnymi w podłożu kopca. W późnej fazie przepływu metanu, kopiec Hollarda został zasiedlony przez bogate zespoły oportunistycznych koralowców "Amplexus", występujących również w utworach pragu i żywetu. Wszystkie z tych zespołów powstały prawdopodobnie w pobliżu podmorskich źródeł. Wiele z koralowców "Amplexus" obecnych w żyweckim kopca zostało dodatkowo pokrytych mikrobialnymi inkrustacjami z rodzaju Frutexites, które rozwinęły się dzięki obecności twardego dna, substancji odżywczych i jonów Fe2+, a także niskich stężeń tlenu. Wreszcie, aktywność hydrotermalna w obrębie żyweckiego kopca umożliwiła rozwój unikalnego ekosystemu kryptycznego, inkrustującego strop podmorskiej pustki skalnej. Wyniki rozprawy ukazują, że w dewońskich pustkach istniała już intensywna rywalizacja o przestrzeń życiową, nie było jednak jeszcze wyraźnego podziału na kryptyczne i powierzchniowe biocenozy inkrustujące.he present PhD thesis investigates palaeoecology, geology and geochemistry of the Middle Devonian carbonate buildups of the Hamar Laghdad area (Morocco): an Eifelian hydrocarbon seep deposit (the Hollard Mound) and a Givetian, hydrothermal-derived mud mound. The Hollard Mound formed as a result of submarine methane seepage. Relatively radiogenic Nd isotopic ratios, and rare earth element patterns with positive Eu anomalies are indicative of interactions between the seeping fluids and volcaniclastics underlying the seep deposit. In the terminal phase of seepage, the Hollard Mound was colonized by rich assemblages of opportunistic 'Amplexus' corals, which are found also in Pragian and Givetian carbonates. All these associations developed probably in the proximity of submarine springs. Many of the 'Amplexus' corals found within the Givetian mound were encrusted by microbial-derived Frutexites structures that grew owing to the presence of a stable substrate, supply of nutrients and Fe2+ ions, and decreased oxygen contents. Finally, hydrothermal activity within the Givetian mound enabled development of a unique cryptic ecosystem encrusting a roof of a submarine cavity. The results of the thesis indicate that intensive competition for space was already present in Devonian crypts, but there was no strong differentiation between cryptic and open-surface Devonian encrusting faunas.eninfo:eu-repo/semantics/restrictedAccesspodmorskie źródłasubmarine springskopce mułowemud moundscarbonateswęglanydewonDevonianMoroccoMarokoDysertacja