Nawrot, Robert. PromotorWarowicka, Alicja. Promotor pomocniczyMusidlak, Oskar2021-07-302021-07-302021https://hdl.handle.net/10593/26372Wydział BiologiiChelidonium majus L., zwany również glistnikiem jaskółcze ziele, to szeroko rozpowszechniona w Europie i Azji bylina, która od stuleci wykorzystywana jest w tradycyjnej medycynie ludowej. Roślina ta wytwarza żółto-pomarańczowy lateks, zwany również sokiem mlecznym, który wypływa po przecięciu rośliny lub na skutek urazu. W medycynie tradycyjnej lateks C. majus stosowany był jako środek leczniczy przeciwko różnego rodzaju brodawkom i kłykcinom kończystym, powstającym na skutek zakażenia ludzkim wirusem brodawczaka (HPV). Lecznicze działanie lateksu C. majus względem wirusa HPV jest powszechnie znane, jednak molekularny mechanizm jego aktywności wciąż nie jest do końca zrozumiały. Obserwowane przeciwwirusowe i przeciwnowotworowe właściwości lateksu C. majus często przypisywane są zawartym w nim alkaloidom, jednak najnowsze badania wskazują, że białka lateksu również mogą odgrywać ważną rolę w jego aktywności biologicznej i farmakologicznej. Dlatego celem badań było sprawdzenie wpływu surowego lateksu C. majus oraz pozyskanych z niego frakcji: alkaloidowej i białkowej, na wirusa HPV oraz na różne etapy jego cyklu replikacyjnego. Otrzymane wyniki badań wskazują, że właściwości przeciwwirusowe lateksu z C. majus są wynikiem współdziałania jego składników, takich jak alkaloidy, m.in. z grupy protoberberynowych, oraz białka, na różne etapy wirusowego cyklu replikacyjnego. Uzyskane wyniki otwierają drogę do badań nad oddziaływaniami synergistycznymi zachodzącymi pomiędzy alkaloidami i białkami lateksu glistnika.Chelidonium majus L., also known as the Greater Celandine, is a perennial, widely spread across Europe and Asia, which for centuries has been used in traditional folk medicine. The plant produces yellow or orange latex, also called milky sap, which exudes after cutting the plant or as a result of an injury. C. majus latex was used as a therapeutic agent against various types of warts and condylomas, the visible symptoms of human papillomavirus (HPV) infections. The therapeutic effect of C. majus latex against HPV is widely known, however the molecular mechanism of this activity is still not fully understood. The observed antiviral and antitumor properties of C. majus latex are often attributed to alkaloids, but recent studies indicate that latex proteins may also play an important role in its biological and pharmacological activities. Therefore, the aim of the study was to investigate the effect of the crude C. majus latex and obtained alkaloid and protein fractions of the latex on HPV and on various stages of its replication cycle. The results of the study indicate that the antiviral properties of C. majus latex result from the joint action of latex components, including protoberberine alkaloids and proteins, on different stages of viral replication cycle. The obtained results pave the way for the research on the synergistic interactions between alkaloids and proteins of C. majus latex.polinfo:eu-repo/semantics/restrictedAccesslateksalkaloidyroślinne białka obronneludzki wirus brodawczaka (HPV)aktywność przeciwwirusowacrude latexalkaloidsplant defense-related proteinshuman papillomavirus (HPV)antiviral activityDysertacja