Sienkiewicz, Barbara.Warkocki, Błażej. PromotorSzymanowska, Eliza2019-09-122019-09-122019http://hdl.handle.net/10593/24946Wydział Filologii Polskiej i KlasycznejCelem dysertacji jest zbadanie, w jaki sposób reportaże ,,Gazety Wyborczej” przedstawiają sytuację młodego pokolenia Polaków po przełomie ustrojowym w 1989 roku. Analizuję prawie pięćdziesiąt tekstów, jakie w latach 1990-2010 zamieszczono na łamach „Gazety” lub które ukazały się w osobnych zbiorach autorskich. Rozdział pierwszy podejmuje temat swoistości reportażu oraz powiązań tego gatunku. Szkicuję również tło teoretyczne do późniejszych analiz technik oddziaływania zastosowanych w tekstach „Gazety”. Skupiam się na realizowaniu funkcji perswazyjnej przy użyciu dostępnych dziennikarstwu technik retorycznych. W drugim rozdziale perypetie życia codziennego bohaterów przybliżam na tle społeczno-kulturowym. Losy postaci przedstawiam z użyciem klucza psychologicznego. Charakteryzuję ponadto rzeczywistość transformacyjną. Oceniam nowo powstały system państwa oraz skutki jego oddziaływania na życie jednostkowe obywateli i zbiorową egzystencję pokolenia młodych Polaków. Rozdział trzeci traktuje o (nie)etycznych zachowaniach i postawach części generacji młodzieży. Opisowi i charakterystyce poddaję style życia i wartości preferowane przez to pokolenie. W znalezieniu uniwersalnych sensów, na które przekładam opisy jednostkowych doświadczeń, pomaga mi uwzględnienie kontekstów: psychologicznego, społecznego i kulturowego. Ustalam, że przeanalizowane teksty dostarczają materiału do dalszych badań nad gatunkiem. Sprawdzają się w roli małych narracji i budzą ogólną refleksję socjologiczno-kulturową. Są też klasycznym już przykładem publicystyki prasowej.The aim of the dissertation was to examine methods of presenting the situation of young Poles after the political transformation in 1989 used in reportages published in “Gazeta Wyborcza”. The author analyses fifty texts printed in „Gazeta Wyborcza” in the period of 1990-2010 or in separate authors’ collections. The first chapter is devoted to the specificity of reportages and relations of this genre. The author also created theoretical background for further analyses of influence techniques used in the texts of “Gazeta Wyborcza”. The emphasis was placed on implementing a persuasion function with the use of rhetoric techniques available to journalist. In the second chapter the author described heroes’ daily adventures on the socio-cultural background. A psychological key was used to show heroes’ fate. Transformational reality was characterised. A newly established political system and results of its influence on individual citizens’ lives and collective existence of young Poles were assessed. The third chapter concerns (un)ethical behaviour and attitude of a part of the young generation. Lifestyle and values preferred by this generation were described and characterised. Including psychological, social and cultural contexts helped the author to identify universal meanings and descriptions of individuals’ experiences derived from them. The texts that were analysed are sources of material for further research into the genre. I confirm that they are good examples of short narratives and they provoke sociological and cultural reflection. The texts are also classic examples of press commentary.polinfo:eu-repo/semantics/openAccessreportaż społecznystories with a social meaningprzełom ustrojowytransformation breakthroughkryzys egzystencjalnykryzys adolescencyjnykategorie etyczneexistencial crisisadolescent crisisnarzędzia retoryczneethical categoriesrhetorical toolsDysertacja