Sobieraj, Tomasz. PromotorKarpov, Marta2013-11-052013-11-052013-11-05http://hdl.handle.net/10593/8126Celem rozprawy jest ukazanie twórczości Aleksandra Michaux (Mirona), warszawskiego poety i dziennikarza, w kontekście dziewiętnastowiecznych tendencji ideowych i artystycznych. Ten zapomniany pisarz, który publikował swoje utwory głównie w latach 60. i 70. XIX wieku, jest autorem oryginalnych, lecz niedocenianych przez historię literatury dzieł. W pracy została podjęta próba zrekonstruowana obrazu Mirona, stworzonego przez krytyków i historyków literatury. Ustalenia dziewiętnastowiecznych publicystów rozpatrzono w kontekście debaty o poezji, toczącej się po powstaniu styczniowym. Część tych opinii przedostała się do historii literatury, co sprawiło, że Miron, chętnie wykorzystujący cytat, aluzję albo parodię, bywa dziś postrzegany jako epigon romantyzmu. Literatura romantyczna, a zwłaszcza ukształtowana w jej ramach koncepcja poety i poezji, jest więc dla badacza analizującego i interpretującego utwory Michaux ważnym punktem odniesienia. W twórczości Mirona dostrzec można także przejawy zmian kulturowych, zachodzących w wieku XIX, na przykład laicyzacji, związanej ze scjentyzmem i z agnostycyzmem. Kontekstem dla rozważań dotyczących utworów poety staje się także dziewiętnastowieczna antynomia między rafaelizmem a malarstwem flamandzkim. Obecność tego ważnego dla krytyki literackiej wątku w dziełach poety jest jednym z powodów, dla których twórczość Mirona objęto metaforą poetyckiego antykwariatu.This PhD thesis attempts to present the output of Aleksander Michaux (Miron), the Warsaw poet and columnist, in the context of the culture of the nineteenth century. This forgotten writer, who mainly published his poems and articles in the 1860s and 1870s, is the author of original yet underestimated pieces. The work deals with the reconstruction of Miron, as portrayed by literary critics and philologists. The views of nineteenth century reviewers have been analysed as part of the dispute over the poetry produced after the January Uprising. Some of these views had been reproduced by scholars, which has contributed to the fact that the poet, who frequently used quotation, allusion and parody, is today regarded as a disciple of Romanticism. The Romanticist legacy, principally the idea of the poet and the poetry formed by Romanticism, has to be an essential point of reference for analysing and interpreting Miron's work. However, signs of nineteenth century cultural changes also appear in his legacy, such as, for example, secularisation, linked with scientism and agnosticism. Moreover, the crucial context of the interpretation of Miron’s poems is nineteenth century culture's antinomy between Rafaelism and Flemish painting. The appearance of this phenomenon in Miron’s pieces is one of the reasons why the poet’s legacy was interpreted as a form of poetic antiquarianism.plMichaux AleksanderPozytywizmPositivismRomantyzmRomanticismPoezjaPoetryXIX wiek19th centuryTwórczość Aleksandra Michaux (Mirona) wobec prądów ideowych i artystycznych XIX wiekuThe output of Aleksander Michaux (Miron) in view of the ideological and artistic trends of the nineteenth centuryDysertacja