Vorbrich, Ryszard. PromotorSplisgart, Jacek2010-10-212010-10-212010-10-21http://hdl.handle.net/10593/620Wydział Historyczny: Instytut Etnologii i Antropologii KulturowejJako punkt wyjścia w dysertacji przyjąłem w sposób krytyczny założenia zmiany kulturowej, a zwłaszcza klasyczną definicję kultury, która kładzie nacisk na ciągłość kultury. Założenie ciągłości kultury poprzez generacje i stulecia wywołuje pytanie o mechanizmy asymilacji i integracji zmian (a także ich odrzucenia) oraz sposobu przekazu kulturowego. Wybór Japonii do badań nad powyższymi zagadnieniami był podyktowany faktem, iż społeczność japońska w przeciągu zaledwie półwiecza przeszła radykalną transformację kulturową. Celem nadrzędnym jest wskazanie na współistnienie na gruncie japońskim obok siebie obrzędów nawiązujących do sintoizmu, buddyzmu oraz obrzędów zaczerpniętych z kultury zachodniej. W świecie zglobalizowanym, w którym trendy kulturowe przenikają się wzajemnie, również japońska obrzędowość uległa zmianom. Jedną z nich jest włączenie w poczet rodzimych obrzędów, zwyczajów nowych, wywodzących się z kręgów zachodnich. Japońska kultura zawsze cechowała się wyjątkową otwartością na nowe elementy, które czerpała z zewnątrz. Do lat 70-tych, za obrzędowość związaną z życiem codziennym odpowiedzialne było shinto. Od narodzin aż do ślubu ludzie związani byli z sintoizmem. Shinto zapewniało pomyślność bóstw w życiu codziennym. Natomiast śmierć stała się domeną buddyzmu. Jednakże od lat 80-tych coraz większą popularnością zaczął się cieszyć ślub w stylu Zachodnim (chrześcijańskim). Łatwość, z jaką protestancki model ślubu zdobył popularność w Japonii, należy łączyć z otwartym charakterem japońskiego postrzegania religii.As a point of departure for dissertation I have chosen principles of cultural change, especially the classic definition of culture which puts emphasis on continuity of culture. The assumption of culture’s continuity through generations and centuries rises a question about mechanisms of assimilation and integration of changes (as well as their rejection) and ways of cultural communication. The choice of Japan for the following researches is based on a fact that Japanese community within barely half a century have gone through radical cultural transformation. The main purpose is to point out the co-existence of rituals referred to Shinto and Buddhism and the rituals taken from western culture. In a modern globalised world where the cultural trends interpenetrate the Japanese rites have changed as well. One of the changes is the incorporation of new habits taken from western culture into the native rituals. The Japanese culture has always been very open to new elements taken from the outside. Until seventies the Shinto was responsible for the daily rituals. From the very birth till the marriage people were connected with Shinto. Shinto guaranteed auspiciousness of deities in a daily life. The death, on the other hand, became Buddhism domain. However since the eighties the western (Christian) marriage was getting more and more popular. The Protestant marriage has gained popularity so easily mostly due to Japanese open way of perceiving religion.plJaponiaJapanobrzędowośćritesobrzędy przejściarites of the passagekulturacultureDysertacja