Wróbel, Szymon2014-09-182014-09-182011Praktyka Teoretyczna 2011, nr 2, s. 39-502081-8130http://hdl.handle.net/10593/11493Jeśli odrzucimy ideę chronologicznego następstwa systemów liberalno-demokratycznych i totalitarnych na rzecz wizji genealogicznej, szybko zauważymy, że prawdziwa cezura, strukturalny podział, nie przebiega pionowo między totalitaryzmem a demokracją liberalną, lecz poziomo między demokracją i komunizmem (jako paroksyzmem demokratycznego egalitaryzmu) z jednej strony a, z drugiej, biopolityką, na którą składają się dwie antytetyczne, lecz powiązane z sobą formy: nazizm i liberalizm, biopolityka państwowa i biopolityka indywidualna. Jeśli dla nazizmu człowiek jest własnym ciałem, dla liberalizmu, począwszy od Locke’a, człowiek posiada własne ciało, a zatem może go używać, zmieniać je, a nawet wymieniać na inne dobra. W tym sensie nazizm w swoich podstawowych kategoriach odwraca perspektywę liberalną, przyznając posiadanie ciała nie jednostce, lecz państwu, pozostając jednak w granicach tego samego biopolitycznego leksykonu. Twierdzę, że biopolityczny charakter liberalizmu odróżnia go właśnie od demokracji i komunizmu. Esej podejmuje analizę powyższej opozycji tak w wymiarze wertykalnym – liberalizm/nazizm, demokracja/komunizm, jak i horyzontalnym – liberalizm/ demokracja, komunizm/nazizm, w celu uzyskania lepszego wglądu w korzenie systemów totalitarnych oraz zdiagnozowania liberalnych źródeł współczesnych reżymów biopolitycznych.plneoliberalizmpaństwobiopolitykaliberalizmtotalitaryzmdemokracjaArtykuł