Drzazgowska, Ewa2011-12-092011-12-092011Lingua ac Communitas, 2010, vol. 21, s. 53-78.1230-3143http://hdl.handle.net/10593/1561Historia ludzkiej myśli nie zna gwałtownych zwrotów. Wypowiadane wreszcie prawdy dojrzewają powoli i pojawiają się w różnych uwikłaniach, co czyni niepewną ocenę, czy faktycznie zaszła zmiana. Dotyczy to także zwrotu w dziejach refleksji nad językiem: dokonanego przez Wilhelma von Humboldta (1767–1835) zwrotu w ujmowaniu relacji oznaczania. Polega on na odejściu od modelowego arystotelizmu, w którym wyrażenia oznaczają niezależne elementy myśli, te zaś z kolei – dane niezależnie rzeczy. Chcę stwierdzić, że Humboldt wyeliminował ów środkowy człon relacji: elementy myśli istniejące niezależnie od języka. Dokonał tego, wywodząc, że nie istnieją żadne pojęcia niezależne od języka, lecz raczej wszystkie są tworami czysto językowymi. Niestety – niestety z punktu widzenia badacza śledzącego rozwój namysłu nad językiem – teza ta pojawia się u Humboldta w rozmaitych uwikłaniach, które nasuwają wątpliwości co do oceny faktycznych jego zasług w wymienionym względzieplHumboldtMyślArtykuł