Paluchowski, Władysław Jacek. PromotorKubiak, Anna2014-04-172014-04-172014-04-17http://hdl.handle.net/10593/10493Wydział Nauk Społecznych: Instytut PsychologiiCelem tej rozprawy było wskazanie na czynniki, które mają znaczenie dla powtarzalności samouszkodzeń jako sposobu radzenia sobie z napięciem, a także odpowiedź na pytanie o charakter mechanizmu radzenia sobie z napięciem za pomocą samouszkodzeń. Badano takie zmienne jak temperament, transsytuacyjne napięcie, sposób doświadczania ciała, próg wrażliwości na ból oraz kontrola hamowania. Rezultaty badań wskazują, że osoby okaleczające się nie różnią się pod względem progu wrażliwości na ból i doświadczania napięcia w porównaniu z osobami nieokaleczającymi. Nie przejawiają też przewidywanego typu temperamentu (wysokie poszukiwanie nowości, niskie unikanie szkody i niska zależność od nagrody). To, co różni osoby okaleczające się od nieokaleczających się w badanej próbie to większa kontrola hamowania po wzbudzeniu emocji negatywnych oraz mniej dojrzały sposób doświadczania własnego ciała u osób okaleczających się. Mniejsza zdolność do kontroli i interpretacji stanów fizycznych czy emocji, mniej ustalona tożsamość fizyczna, mniejszy komfort doświadczania ciała w relacji bliskości fizycznej i niska zdolność do ochrony ciała szczególnie mogą sprzyjać okaleczaniu własnego ciała. Również czynniki specyficzne dla samouszkodzeń – krew, ból i blizny – mogą mieć znaczenie dla podtrzymywania samouszkodzeń.The aim of this study was to identify the factors which are important for repetitive non-suicidal self-injury (NSSI) as a way of coping with distress. Another aim was to answer the question about the nature of the mechanism of coping with distress in people with NSSI. Variables such as temperament, intersituational distress, body experience, pain sensitivity threshold and inhibitory control were examined. The results of this study indicate no differences in pain sensitivity threshold and intersituational distress in people with self-injury and controls. People who injure themselves also do not manifest the expected type of temperament (high novelty seeking, low harm avoidance and low reward dependence). What differentiates both groups in this sample is higher inhibitory control after triggering negative emotions and less mature way of experiencing their own body in people who self-injure. Lower ability to control and interpret their physical states or emotions, less fixed body identity, less comfortable body experience when being in physical relationship with others and lower ability to protect their own body can in particular facilitate injuring the body. Also factors specific to self-injury like blood, pain and scars may be important for maintaining NSSI.plSamouszkodzeniaRegulacja napięciaNon-suicidal self-injuryDistress regulationMechanizm radzenia sobie z napięciem u osób podejmujących nawykowe samouszkodzeniaThe mechanism of coping with distress in people with repetitive non-suicidal self-injuryDysertacja