Cierpiałkowska, Lidia. PromotorNowaczyk, Natalia2021-10-072021-10-072021https://hdl.handle.net/10593/26434Wydział Psychologii i KognitywistykiCelem badań własnych było: 1) ukazanie siły i kierunku związków między wskaźnikami używania alkoholu, zmianami strukturalnymi mózgu a obrazem klinicznym funkcji neuropsychologicznych, 2) ocena struktury temperamentu jako moderatora zależności między zmianami strukturalnymi mózgu a sprawnością praksji dynamicznej, funkcji poznawczych i wykonawczych oraz 3) weryfikacja założeń modelu neuropsychologicznego poalkoholowych zmian mózgu jak i przedstawienie specyfiki profilu zmian patologicznych i niepatologicznych w mózgu wśród mężczyzn z zaburzeniem używania alkoholu. W badaniu przesiewowym, neuroobrazowym (na 1.5T i 3T MRI) i neuropsychologicznym (rozszerzonym o pomiar struktury temperamentu) wzięło udział 103 mężczyzn z zaburzeniem używania alkoholu. Na podstawie tak zaprojektowanego badania między innymi zweryfikowano dwa główne modele neuropsychologicznych zmian strukturalnych mózgu w zaburzeniu używania alkoholu, które opierają się na założeniach teorii mikrogenetycznej Jasona W. Browna. Wśród mężczyzn z zaburzeniem używania alkoholu o niezharmonizowanej strukturze temperamentu zaobserwowano silniejszą zależność między zanikiem korowo-podkorowym mózgu a obniżoną sprawnością pamięci i uczenia. Ponadto, u 1/3 zbadanych mężczyzn odnotowano znaczne zaburzenia neuropsychologiczne oraz patologiczne zmiany w płatach czołowych i układzie komorowym mózgu a także dłuższy czas nadużywania alkoholu i większą ilość dziennego spożycia alkoholu. Uzyskane wyniki mogą okazać się istotne dla rozwoju neuropsychologii uzależnień, w szczególności w obszarze diagnozy i leczenia.The most important goals of the research were: (1) to verify the strength and direction of the relationships between alcohol consumption rate, structural changes to the brain, and the clinical image of neuropsychological functions; (2) to evaluate temperament structure as a moderator of the relationship between structural changes to the brain and the efficiency of dynamic praxia and cognitive and executive functions; (3) to verify the neuropsychological model of alcohol-induced brain changes, while comparing the specific profile of pathological and nonpathological brain changes resulting from alcohol use disorder. The screening, neuroimaging (by using 1.5T and 3T MRI), and neuropsychological examination (extended to measure temperament structure) included 103 men with alcohol use disorder. Among other things, the examination tested two main models of neuropsychological structural changes to the brain in alcohol use disorder, based on the main assumptions of Jason W. Brown’s microgenetic theory. Among men with alcohol use disorder with a nonharmonized temperament structure a stronger association was observed between brain atrophy and impaired memory and learning. Moreover, one-third of the examined men were characterized by neuropsychological disorders, pathological changes in the frontal lobes and the ventricular system, longer alcohol abuse history, and greater daily alcohol use. These results should contribute to the development of dependence neuropsychology, especially in the areas of diagnosis and treatment.polinfo:eu-repo/semantics/openAccesszaburzenie używania alkoholuzmiany strukturalne mózgufunkcje neuropsychologicznestruktura temperamentualcohol use disorderbrain structural changesneuropsychological functionstemperament structureDysertacja