Chudzińska, Ewa. PromotorLewandowska-Wosik, Anetta2024-11-272024-11-272024https://hdl.handle.net/10593/27932Wydział BiologiiNeonikotynoidy to klasa insektycydów - pochodnych nikotyny - które są szeroko stosowane w ochronie roślin. Są rozpuszczalne w wodzie, więc ich obecność nie ogranicza się do miejsc aplikacji i niezamierzenie stają się częścią pożywienia, co czyni je niebezpiecznymi dla innych organizmów. Obecnie jedynym preparatem z grupy neonikotynoidów zatwierdzonym do zwalczania Drosophila suzukii jest acetamipryd. Celem rozprawy doktorskiej było zbadanie skutków długotrwałego stresu wywołanego kontaktem z subletalnymi dawkami neurotoksycznych insektycydów na przykładzie D. melanogaster i D. suzukii. Otrzymane wyniki umożliwiły stwierdzenie, że subletalne stężenie testowanych pestycydów obniża kondycję owadów i ma działanie neurotoksyczne. Przeprowadzenie wielopokoleniowych hodowli pokazało, że w kolejnych generacjach nasilenie negatywnych objawów jest zróżnicowane w zależności od zastosowanej substancji toksycznej oraz od badanego gatunku. Większą wrażliwością cechowała się D. suzukii, ale w pokoleniu F10 zaobserwowano, że rozwinęła się odporność na niskie stężenia acetamiprydu. Przeprowadzone badania pozwalają na lepsze zrozumienie działania testowanych insektycydów, a analiza ich skuteczności obserwowana przez kilka pokoleń owadów przynosi nowe informacje i pozwala szerzej spojrzeć na kształtowanie się adaptacji poprzez nabywanie oporności. Może to być wskazówką przy określeniu „złotego środka” między koniecznością ochrony zbiorów przed D. suzukii a koniecznością ochrony organizmów niebędących celem działania insektycydów, w tym także ludzi. Neonicotinoids are a class of insecticides - nicotine derivatives - that are widely used in plant protection. They are water-soluble, so their presence is not limited to the application sites, and they unintentionally become part of food, which makes them dangerous to other organisms. Currently, the only neonicotinoid preparation approved for the control of Drosophila suzukii is acetamiprid. The aim of the doctoral dissertation was to investigate the effects of long-term stress caused by contact with sublethal doses of neurotoxic insecticides on the example of D. melanogaster and D. suzukii. The obtained results allowed us to state that sublethal concentrations of the tested pesticides reduce the condition of insects and have a neurotoxic effect. Conducting multi-generational breeding showed that in subsequent generations the intensity of negative symptoms varies depending on the toxic substance used and the species tested. D. suzukii was more sensitive, but in the F10 generation it was observed that resistance to low concentrations of acetamiprid had developed. The conducted studies allow for a better understanding of the action of the tested insecticides, and the analysis of their effectiveness observed over several generations of insects provides new information and allows for a broader look at the formation of adaptation through the acquisition of resistance. This may be an indication in determining the "golden mean" between the need to protect crops from D. suzukii and the need to protect organisms that are not the target of insecticides, including humans.plDrosophila melanogasterDrosophila suzukiinikotynaacetamiprydtest kometkowynicotineacetamipridcomet assayinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesis