Skoracki, Maciej. PromotorBochkov, Andre. PromotorFajfer, Monika2018-05-042018-05-042017http://hdl.handle.net/10593/23065Wydział BiologiiRoztocze z rodzaju Pterygosoma są reprezentowane przez obligatoryjne i wysoce specyficzne ektopasożyty jaszczurek (Sauria). Obecnie rodzaj ten dzieli się na dwa podrodzaje: Pterygosoma s. str. pasożytujący na jaszczurkach drzewnych (Liolaemidae) z Ameryki Południowej i agamach (Agamidae) z Afryki i Azji; oraz Gerrhosaurobia infestujący afrykańskie jaszczurki tarczowe (Gerrhosauridae). Celem niniejszej pracy była rekonstrukcja powiązań filogenetycznych wewnątrz tej grupy roztoczy, wyznaczenie cech morfologicznych istotnych pod kątem diagnostycznym, re-deskrypcje i synonimizacje źle opisanych gatunków, zbudowanie kluczy do oznaczania w/w pterygosomatidów, oraz wyznaczenie spektrum żywicielskiego dla badanych gatunków roztoczy. Materiał do badań morfologicznych został zebrany lub wypożyczony z europejskich Muzeów Historii Naturalnej, a rekonstrukcja filogenetyczna została przeprowadzona w oparciu o cechy morfologiczne z użyciem metod: Maksymalnej Parsymonii i Implied Weighting w programach PAUP i TNT. Wyniki analiz filogenetycznych zakwestionowały monofiletyzm rodzaju Pterygosoma oraz wskazały, że roztocze te najprawdopodobniej rozprzestrzeniły się z północnej Afryki do Azji przez półwysep Arabski, co jest zgodne z najnowszą hipotezą historycznej biogeografii ich żywicieli. Obecnie do rodzaju Pterygosoma należą tylko roztocze związane z agamami z Afryki i Azji; roztocze wcześniej należące do podrodzaju Gerrhosaurobia zostały podniesione do rangi rodzaju. Z kolei dla roztoczy związanych z jaszczurkami z Ameryki Południowej został ustanowiony rodzaj Neopterygosoma.Mites of the genus Pterygosoma are represented by permanent and highly specific ectoparasites of lizards (Sauria). Currently, the genus is divided into two subgenera: Pterygosoma s. str. associated with the South American tree lizards (Liolaemidae) and with the African and Asian agamas (Agamidae); and Gerrhosauridae associated with African plated lizards (Gerrhosauridae). The main goals of the studies were: reconstruction of the phylogenetic relationship within mites of the genus, distinguishing relevant morphological characters in the taxonomic analyses, re-descriptions and synonimizations of the wrong described species, making the identification keys for both genera and species and establishing a real host spectrum for the particular mite species. Material for the morphological analyses was loaned from European Museums, and the phylogeny analyses were conducted based on characteristics of the external morphology using Maximum Parsimony and Implied Weighting Methods implemented in PAUP and TNT, respectively. The results of the phylogenetic analysis questioned monophyly of the genus Pterygosoma and suggested that the genus has its biogeographic origin in North Africa and colonized Asia via Arabian Peninsula, what is congruent with the newest hypothesis of the historical biogeography of its hosts. Currently, the genus Pterygosoma is redefined and includes only mites associated with agamas from Africa and Asia; the subgenus Gerrhosaurobia is elevated to genus rank, and the new genus Neopterygosoma is proposed for mites associated with South American tree lizards.enginfo:eu-repo/semantics/restrictedAccessektopasożytyectoparasitesukład pasożyt-żywicielhost-parasite relationshipsfilogenezaphylogenyjaszczurkilizardsSauriaDysertacja