Trybuś, Krzysztof. PromotorJunkiert, Maciej2011-05-172011-05-172011-05-17http://hdl.handle.net/10593/1024Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej: Instytut Filologii PolskiejZagadnienia prezentowane w tej rozprawie wiążą się z historią literatury, historią idei oraz z badaniami nad recepcją tradycji antycznej. Moim zamierzeniem było scharakteryzowanie roli greckiej historii i kultury w twórczości Cypriana Norwida. Temat obecności helleńskiego dziedzictwa w polskiej literaturze, sztuce i filozofii można odnaleźć w pracach wielu znakomitych badaczy, m.in. M. Kalinowskiej, W. Szturca, J. Ławskiego, M. Kuziaka, J. Axera oraz K. Ziemby, jednakże nikt nie podjął próby opisania tego problemu w pismach Norwida. Chciałbym zaprezentować ten temat szczególnie na przykładzie Norwidowskich poematów („Quidam”, „Epimenides”) oraz dramatów („Kleopatra i Cezar”, „Tyrtej”). Moim podstawowym celem jest ukazanie skomplikowanego obrazu greckiej historii w ujęciu polskiego poety. Norwid był przekonany o prawdzie chrześcijaństwa, zdawał sobie jednak sprawę ze wzrastających wpływów sekularyzmu i usiłował mediować pomiędzy dwoma wizjami świata: teistyczną oraz pozbawioną odniesienia do transcendencji. Poeta zdecydowanie wierzył w to, że transcendencja i immanencja zostały połączone poprzez historyczne wydarzenie ucieleśnienia Słowa, czyli poprzez narodziny Jezusa Chrystusa. Obecność tradycji antycznej w twórczości Norwida jest niebywale istotna, ponieważ uznawał grecką kulturę za kluczowy etap w dziejach cywilizacji. W ujęciu Norwida chrześcijaństwo zostało ustanowione na długo przed narodzinami Chrystusa. Poeta po zapoznaniu się z historią Greków doszedł do wniosku, że to właśnie wśród nich narodziła się idea poszukiwania prawdy i prawdziwego piękna. Sokrates był pierwszą ofiarą tego pragnienia, by odnaleźć prawdziwego Boga w pogańskim świecie.The issues discussed in this dissertation are connected with a history of literature, a history of influence of classical tradition and, to some extent, a history of ideas. In my dissertation I would like to discuss problem of Greek history and culture in works of Norwid. The motive of reception of Greek inheritance in Polish literature, arts and philosophy could be found in books of many outstanding scholars, for example M. Kalinowska, W. Szturc, J. Ławski, M. Kuziak, J. Axer and K. Ziemba. But actually nobody has written anything about Hellenism in poetry of Cyprian Norwid. I would like to present this subject especially in Norwid’s poems (‘Quidam’, ‘Epimenides’) and in his dramas (‘Kleopatra i Cezar’, ‘Tyrtej’). My fundamental principle is to present a complicated view of Greek history. Norwid was convinced of the truth of Christianity, so he had to come to terms with the rising tide of secularism and to mediate on the growing gap between a world that could be explained by science, without reference to transcendence. The poet firmly believed that the transcendent and the immanent were connected by the historic event of the incarnation of the Word, the birth of Christ. In Cyprian Norwid’s works classical influence and classical tradition are important, because according to Polish writer, Greek culture is an essential part of history of civilization. According to Norwid, Christianity was established long before the birth of Jesus Christ. When Norwid read history of Greece, he found that Greeks had a strong desire to search for truth and real beauty. Socrates was a first victim of this wish to find the true God in a pagan world.plNorwidHellenizmHellenismTradycja antycznaClassical traditionChrześcijaństwoChristianityDysertacja