Kopeć, Zbigniew. PromotorPaczkowski, Mikołaj2024-11-272024-11-272024https://hdl.handle.net/10593/27927Wydział Filologii Polskiej i KlasycznejCelem rozprawy doktorskiej jest zaprezentowanie szerokiej panoramy podróżopisarstwa polskiego z lat 1918-1939 oraz przeanalizowanie związków nowoczesności i egzotyki uwidaczniających się w rozmaitych praktykach podróżopisarskich tego okresu. W centrum pracy znalazły się relacje z podróży do Afryki, Azji oraz Ameryki Południowej, różnorodne genologicznie, poetologicznie czy jakościowo. Uwzględniono zarówno utwory do dziś obecne w obiegu czytelniczym, jak i kompletnie zapomniane, pozostające poza świadomością badaczy literatury. Część pierwsza poświęcona została praktykom podróży, które wiązały się z rozwojem turystyki masowej oraz pojawieniem się nowych środków transportu, takich jak kajak, samochód czy samolot. W części drugiej scharakteryzowano praktyki kolonialne, związane z mocarstwowymi aspiracjami Drugiej Rzeczpospolitej. Uwzględniono przy tym propagandową funkcję literatury zaangażowanej w popularyzowanie idei imperium. Część trzecia dotyczy natomiast praktyk pisarskich – wskazano tu źródła społecznych wyobrażeń o pozaeuropejskich krainach, a także omówiono najpowszechniejsze mity i stereotypy dotyczące Innego. Analiza i interpretacja międzywojennej literatury podróżniczej wymagała wykorzystania narzędzi wypracowanych przez różne metody i teorie, takie jak analiza literaturoznawcza, antropologia podróży, studia postkolonialne, komparatystyka czy imagologia. Stąd interdyscyplinarny charakter rozprawy. The aim of this doctoral dissertation is to present a broad panorama of Polish travel writing from 1918–1939 and to analyze the interplay between modernity and exoticism as manifested in the various practices of travel writing during this period. The dissertation focuses on travel accounts of journeys to Africa, Asia, and South America, which are diverse in terms of genre, poetics, and quality. It takes into account works that remain part of the contemporary literary canon as well as those that have been entirely forgotten and overlooked by literary scholars. The first part of the dissertation examines travel practices linked to the development of mass tourism and the emergence of new modes of transportation, such as kayaks, automobiles, and airplanes. The second part characterizes colonial practices associated with the imperial aspirations of the Second Polish Republic, highlighting the propagandistic role of literature in promoting the idea of empire. The third part focuses on writing practices, identifying the sources of social imaginaries about non- European regions and discussing the most common myths and stereotypes regarding the Other. The analysis and interpretation of interwar travel literature required employing tools developed across various methodologies and theories, including literary analysis, the anthropology of travel, postcolonial studies, comparative literature, and imagology. This interdisciplinary approach defines the character of the dissertationplnowoczesnośćegzotykapodróżopisarstwodwudziestolecie międzywojennekolonializmmodernityexoticismtravel writingInterwar Periodcolonialisminfo:eu-repo/semantics/doctoralThesis