Nawrot, Janusz. PromotorNiesiołowski-Spanò, Łukasz. PromotorJędrzejczak, Andrzej Łukasz2023-09-122023-09-122023https://hdl.handle.net/10593/27372Wydział TeologicznyGłównym zagadnieniem rozprawy jest przedstawienie motywu świetlistości JHWH, jaki został zawarty w Księdze Psalmów. W pierwszy rozdziale znalazły się poza status quaestionis także punkty o leksykalnym:· znaczeniu badanych terminów, psalmach i datacji ich powstania oraz omówienie zagadnienia tendencji monarchicznych. W dysertacji dokonana zostaje analiza egzegetyczna terminów נֵ ר i אוֹ poprzez które wyraża się motyw świetlistości Boga (rozdziały drugi i trzeci). Autor dysertacji próbuje też odpowiedzieć na pytanie o możliwe inspiracje autorów biblijnych achemenidzką ideologią królewską i religią starożytnych Persów. Zastanawia go, czy możliwe jest, by motyw świetlistości JHWH mógł wpłynąć na tendencje monarchiczne w perskiej prowincji Jehud. Rekonstrukcji historycznej autor poświęca rozdział czwarty, w którym wskazuje na możliwe inspiracje autorów biblijnych religią perską. W tym rozdziale przedstawia też sytuację prowincji Jehud w VI-IV w., gdzie poza kwestiami zasiedlenia i administracji przedstawia także ośrodki miejskie, w których mogło dojść do powstawania lub redagowania tekstów biblijnych. Autor kreśli warunki kontaktów kulturowych, do których należą proces arameizacji w imperium Achemenidów oraz przeprowadzona przez nich reforma kalendarza. Autor rekonstruuje również wydarzenia z epoki perskiej, próbując wskazać na możliwy rozwój tendencji monarchicznych w perskiej prowincji Jehud. W rozdziale piątym wyprowadza wnioski z podejmowanych dotychczas badań. Do dysertacji zostaje dołączony apendyks, w którym zamieszczona jest analiza sytuacji w Judzie w epoce nowobabilońskiej. The main issue of the dissertiation is to present the motif of YHWH's brightness, which was contained in the Book of Psalms. The first chapter, apart from status quaestionis, also contains points about the lexical meaning of the studied terms, psalms and the date of their creation, but also a discussion of the issue of monarchical tendencies. The dissertation contains an exegetical analysis of the terms נֵ ר and א, by which the motif of God's brightness is shown (chapters two and three). The author of the dissertation also tries to answer the question about the possible inspirations of the biblical authors with the Achaemenid royal ideology and the religion of the ancient Persians. The author wonders if it is possible that the motif of YHWH's brightness could have influenced the monarchical tendencies in the Persian province of Yehud. The author devotes the fourth chapter to historical reconstruction, in which he indicates the possible inspirations of the biblical authors with the Persian religion. In this chapter, he also presents the situation of the province of Yehud in the 6th-4th centuries, where, apart from the issues of settlement and administration, he also presents urban centers where biblical texts could have been written or edited. The author presents the conditions of cultural contacts, which include the process of Aramaicization in the Achaemenid empire and the reform of the calendar carried out by them. The author also reconstructs the events of the Persian era, trying to indicate the possible development of monarchical tendencies in the Persian province of Yehud. In the fifth chapter, he draws conclusions from the research undertaken so far. The dissertation is accompanied by an appendix, which contains an analysis of the situation in Judah in the Neo-Babylonian era.plJehudświetlistośćJHWHKsięga PsalmówAchemenidzibrightnessYHWHThe Book of PsalmsAchaemenidsinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesis