Kwiek, Marek2014-04-092014-04-091999W: Marek Kwiek, Dylematy tożsamości. Wokół autowizerunku w powojennej myśli francuskiej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe IF UAM, 1999, ss. 106-132.http://hdl.handle.net/10593/10445W naszych rozważaniach o „heglowskiej” i „nietzscheańskiej” stronie powojennej myśli francuskiej nie może zabraknąć miejsca dla postaci kluczowej w tym kontekście, postaci wyjątkowej, zagadkowej i unikalnej. Chyba nikt z powojennych filozofów francuskich nie starał się utrzymywać stanowiska Bataille’a, a dokładnie mówiąc jego dwóch stanowisk, równoległych i równobieżnych, rozwijanych przez lata z różną siłą i z różnym natężeniem. O ile bowiem pokolenie współczesne Kojève’owi byłoby zdecydowanie „heglowskie” w prezentowanym tu rozumieniu (chce zmieniać świat mocą filozofii, chce korzystać z niej jak z dobroczynnej a potężnej różdżki, chce podporządkować filozofię i literaturę propagandzie politycznej i wojnie ideologicznej, chce i jedną i drugą uczynić zaangażowaną społecznie), o tyle pokolenie myślicieli ponowoczesnych jest już „nietzscheańskie” (a więc, mówiąc skrótowo, wyrzeka się powyższych aspiracji).Przez kilkadziesiąt bowiem lat czytał, komentował i przeżywał zarazem Hegla i Nietzschego, starał się przekroczyć jednego drugim, wykorzystać jednego w zmaganiach z drugim, korzystając zarazem z myślenia dialektycznego i transgresyjnego. Jednak inne było jego czytanie Hegla, a inne Nietzschego (oprócz tego, iż jedno i drugie zmieniało się przez lata), innym poddane było ono regułom, innym odpowiadało potrzebom i innym służyło celom. Co bardzo charakterystyczne, Bataille nigdy nie przeciwstawiał ich sobie w sposób otwarty - nie ma chyba tekstu, w którym Hegel i Nietzsche występowaliby razem jako pełnoprawni konwersacyjni partnerzy. Nietzsche zdaje się szachować wygórowane pretensje Hegla, zdaje się zaprzeczać heglowskiemu przekonaniu, nie do końca może wyrażonemu, chociaż istniejącemu w niejawnej postaci i eksponowanemu w wykładach Kojóve’a, iż być może on sam jest wcieleniem wiedzy absolutnej. W momencie, w którym w grze pojawia się Nietzsche, nawiasem mówiąc, po raz pierwszy myślany za sprawą bliskich kontaktów z Lwem Szestowem), Bataille nie może już brać poważnie niektórych fundamentalnych przesądzeń Hegla, tak afirmowanych przez Kojeve’a. Inaczej wygląda Bataille’a dyskurs o Heglu, inaczej o Nietzschem (problematyczne staje się nawet owo „o” w przypadku tego ostatniego).plGeorges Bataillefilozofia francuskafrancuski NietzscheHegel a NietzschenietzscheaniścihegliściPrzedmowa do transgresjiMichel FoucaultDoświadczenie wewnętrzneczłowiek integralnyekonomia nadmiaruekonomia ogólnaGilles Deleuzeprzeklęta częśćsuwerennośćintelektualiścizaangażowaniefilozofia a politykarewolucjaprzemocbezczynna negatywnośćFenomenologia duchaNietzsche i filozofiaponowoczesnośćAleksandre Kojevepropaganda politycznaFryderyk NietzscheG.W.F. HegelRozdział z książki