Katrusiak, Andrzej. PromotorOlejniczak, Anna2010-06-092010-06-092010-06-09http://hdl.handle.net/10593/441Wydział Chemii: Zakład Chemii MateriałówWażnym zapotrzebowaniem współczesnej elektroniki są materiały o wyjątkowych właściwościach dielektrycznych. Potrzeby te wynikają z postępującej miniaturyzacji urządzeń elektronicznych, wzrostu prędkości ich działania i poszukiwania efektywnych sposobów elektronicznego zapisywania informacji oraz magazynowania energii elektrycznej. Jednym z kierunków poszukiwań są materiały ferroelektryczne i relaksory z wiązaniami wodorowymi NH+···N. W ramach rozprawy podjęłam badania polimorfizmu, wiązań wodorowych typu NH+∙∙∙N oraz innych słabych oddziaływań. Jako obiekt badań wybrałam najciekawsze z kompleksów 1,4-diazabicyklo[2.2.2]oktanu z kwasami HBr i HI (dabcoHI oraz dabcoHBr), ze względu na ich unikatowe właściwości i potencjalne zastosowania, oraz ferroelektryczny kompleks z HClO4 (dabcoHClO4). W wysokim ciśnieniu kryształy nowych odmian polimorficznych otrzymałam z substancji rozpuszczonej w odpowiednio dobranym rozpuszczalniku, przeprowadziłam krystalizację, a następnie wykonałam dyfrakcyjne badania strukturalne. Największą różnorodnością polimorficzną charakteryzuje się dabcoHI, który występuje, w co najmniej dziesięciu odmianach polimorficznych. Przeprowadzając badania dabcoHBr potwierdziłam, że kompleks ten tworzy jedynie dwie odmiany polimorficzne. Dla dabcoHClO4 odkryłam nową odmianę wysokociśnieniową, inną od wcześniej znanych pięciu odmian w ciśnieniu atmosferycznym.Materials with exceptional dielectric properties are coveted for electronic applications. It results from the miniaturization process of electronic devices, increasing their working speed and searching for effective ways of information and energy storage. The NH+···N hydrogen bonded ferroelectrics and relaxors are the materials with the desired properties. In this work I studied the polymorphism, NH+···N hydrogen bonds and other intermolecular interactions. As the objects of my research I chose the 1,4-diazabicyclo[2.2.2]octane complexes with HBr and HI (dabcoHI and dabcoHBr), because of their exceptional properties and potential applications, and the ferroelectric complex of 1,4-diazabicyclo[2.2.2]octane with HClO4. I obtained the crystals of new polymorphs at high pressure from the substance dissolved in water, methanol or ethanol, crystallized them and carried out the diffraction measurements. My studies revealed that dabcoHI forms at least ten polymorphs, dabcoHBr forms only two polymorphs and for dabcoHClO4 I obtained one new high-pressure form, different from those five obtained previously at atmospheric pressure.plwysokociśnieniowa krystalizacjahigh-pressure crystallizationpolimorfizmpolymorphismwłaściwości dielektrycznedielectric propertieswiązania wodorowehydrogen bondsPolimorfizm i właściwości dielektryczne kryształów dabco·HA(HA = HI, HBr, HClO4)Polimorfizm i właściwości dielektryczne kryształów dabco·HA(HA = HI, HBr, HClO4)Dysertacja