Koroniak, Henryk. PromotorKoroniak-Szejn, Katarzyna. Promotor pomocniczySalamon-Krokosz, Katarzyna Anna2023-10-112023-10-112023https://hdl.handle.net/10593/27407Wydział ChemiiW ostatnich czasach wiele uwagi poświęca się syntezie analogów aminokwasów, które posiadają zróżnicowane grupy, będące izosterami wiązania peptydowego. Takie związki chemiczne są powszechnie stosowane w chemii leków ze względu na lepszą stabilność oraz często lepsze właściwości farmakokinetyczne w porównaniu do naturalnych peptydów. W pracy doktorskiej skupiono się na grupie fluorowinylowej jako mimetyka wiązania peptydowego. Jednym z głównych celów byłą synteza pochodnych aminokwasów, zawierających wiązania fluorowinylowe. Zaplanowana ścieżka syntezy bazowała na modyfikacji L,α-aminokwasów, które w kilku etapach przekształcono w N-Boc aminoaldehydy. Otrzymane pochodne aminokwasów poddano reakcji Hornera-Wadswortha-Emmonsa (HWE) i był to ostatni etap zaplanowanej syntezy, który umożliwił wprowadzenie ugrupowania fluorowinylowego do struktury pochodnych aminokwasów. Otrzymane liniowe, fluorowinylowe pochodne aminokwasów mogą w określonych warunkach cyklizować do laktamów, tworząc przy tym kryształy, których strukturę można było określić przy użyciu badań X-Ray. W ramach pracy wykorzystano także obliczenia DFT, które pozwoliły ustalić najbardziej prawdopodobny mechanizm cyklizacji. Recently, much attention has been paid to the synthesis of amino acid analogues that have various groups that are isosteres of the peptide bond. Such chemical compounds are widely used in drug chemistry due to their better stability and often better pharmacokinetic properties compared to natural peptides. The doctoral thesis focused on the fluorovinyl group as a peptide bond mimetic. One of the main goals was the synthesis of amino acid derivatives containing fluorovinyl bonds. The planned synthesis path was based on the modification of L,α-amino acids, which were transformed into N-Boc aminoaldehydes in several stages. The obtained amino acid derivatives were subjected to the Horner-Wadsworth-Emmons (HWE) reaction and this was the last stage of the planned synthesis, which enabled the introduction of a fluorovinyl moiety into the structure of the amino acid derivatives. The obtained linear fluorovinyl derivatives of amino acids can cyclize to lactams under certain conditions, creating crystals whose structure could be determined using X-Ray studies. The work also used DFT calculations, which allowed to determine the most probable cyclization mechanism.enaminokwasyfluorowaniewiązanie fluorowinyloweamino acidsfluorinationfluorovinyl moietyinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesis