Gortych-Michalak, Karolina. PromotorTrąba, Kamil2019-09-132019-09-132019http://hdl.handle.net/10593/24949Wydział NeofilologiiTematem niniejszej dysertacji jest koncepcja dokonaności oraz sposoby jej językowego wyrażania w języku nowogreckim (współczesnym języku greckim). W pracy przebadano zdania aspektywnie adwersatywne a na podstawie otrzymanych wyników zaproponowano szereg postulatów opisujących fragment nowogreckiej rzeczywistości aspektywnej. Otrzymana teoria została następnie zweryfikowana przy pomocy dedukcyjnego modelu wyjaśniający Hempla i Openheima (1948). Praca jest pierwszą na gruncie językoznawstwa nowogreckiego wykorzystującą metodę postulatywną i dedukcyjny model wyjaśniający w odniesieniu do kategorii aspektu. W pracy poczyniono m.in. następujące założenia: 1) dokonaność jest znaczeniem złożonym łączącym w sposób obligatoryjny znaczenie terminacji i holiczności (całościowości), 2) w języku nowogreckim znaczenie terminacji może być niesione leksykalnie lub semicznie a znaczenie holiczności wyłącznie leksykalnie, 3) czasowniki momentalne leksyfikują jednocześnie terminację i holiczność. W oparciu o powyższe założenia wyodrębniono trzy grupy nowogreckich form czasownikowych: 1) autosygnifikatorów dokonaności, czyli wystarczających wykładników tego znaczenia, 2) kosygnifikatorów dokonaności, które niosą znaczenie dokonaności wspólnie z leksyfikatorem holiczności oraz 3) leksyfikatorów dokonaności, które wyrażają obligatoryjnie dokonaność podzdarzeń, lecz niekoniecznie całego zdarzenia.The present dissertation concerns the notion of completion and how it is lingually expressed in Modern Greek. Within the framework of the research, aspectively adversative sentences were analysed. Based on the results, a set of postulates describing the Modern Greek aspective reality was proposed. Then, Hampel and Oppenheim’s (1948) deductive model of explanation has been employed, in order to verify the adequacy of the proposed theory. It is the first work in Modern Greek aspectology that employs the postulational method and the deductive model of explanation. Among the assumptions made in the dissertation are: 1) completion is a complex meaning involving obligatorily the meaning of termination and holicity (the property of being whole), 2) in Modern Greek the meaning of termination may be lexified (conveyed by lexical morphs) or semified (conveyed by affixes) whereas the meaning of holicity may be solely lexified, and 3) forms of momentary verbs lexify simultaneously termination and holicity. In the light of the above assumptions, the following three groups of Modern Greek verb forms were distinguished: 1) autosignificators of completion, that is sufficient significators (markers) of completion, 2) cosignificators of completion, which convey completion jointly with lexificators of holicity, and 3) lexificators of completion, which refer to events composed of completed subevents.enginfo:eu-repo/semantics/openAccessaspektaspectjęzyk nowogreckiModern Greekzdania adwersatywneadversative sentencesdokonanośćcompletionjęzykoznawstwolinguisticsDysertacja