Graf, Renata. PromotorJawgiel, Kamil2021-04-302021-04-302021https://hdl.handle.net/10593/26261Wydział Nauk Geograficznych i GeologicznychDo hydrologicznych skutków urbanizacji można zaliczyć m.in. powstawanie miejskich powodzi błyskawicznych (UFF) występujących na skutek gwałtownego formowania się spływu powierzchniowego będącego efektem opadów nawalnych. Przeprowadzone w pracy analizy pozwoliły na identyfikacje związanych z tym zagrożeń w zlewniach aglomeracji poznańskiej. Realizując założone cele badawcze stworzono autorski geoportal do gromadzenia danych, określono podatność obszaru na występowanie UFF i uwarunkowania przestrzenne je determinujące. Ponadto przeprowadzono modelowanie spływu powierzchniowego w ujęciu sekwencyjnym i występujących podtopień. Wyniki pracy pozwoliły na stworzenie zintegrowanej bazy danych UFF i opracowanie mapy zawierającej m.in. 91 hot–spotów, czyli obszarów problemowych charakteryzujących się wysokim ryzykiem wystąpienia miejskich powodzi błyskawicznych. Ponadto dokonano wyróżnień oraz charakterystyki form UFF związanych z występowaniem opadów nawalnych, zaliczono do nich zjawiska występujące w zagłębieniach bezodpływowych (typ BUFF), występujące na rzece (typ RUFF) oraz spowodowane niewydolnością kanalizacji (typ SUFF). Wyróżnione w pracy formy stanowią rozszerzenie genetycznej klasyfikacji powodzi Lambora (1954). Praca posiada wysoki wymiar aplikacyjny z punktu widzenia adaptacji miasta do zmian klimatu, dlatego wypracowano zbiór rekomendacji w zarządzaniu wodami opadowymi.One of the hydrological effects of urbanization are urban flash floods (UFF) occurring as a result of the rapid surface runoff resulted from heavy rainfall. The analyzes carried out in the study allowed for the identification of the related threats in the urbanized catchments of the Poznań agglomeration. Implementing the assumed research goals was created a geoportal for data collection about UFF, nextly identificated susceptibility of the area to the occurrence of UFF and the spatial conditions that determine it. In addition, the surface runoff was modeled sequentially in terms of floodings occurring. The results of the work allowed for the creation of an integrated UFF database matched with the map containing 91 hotspots characterized by a high risk of urban flash floods. In addition, distinctions and characteristics of UFF forms, including phenomena occurring in blind drainage depressions (BUFF type), occurring on the river (RUFF type) and caused by sewage insufficiency (SUFF type). The forms distinguished in the study constitute an extension of the polish classification of the flood by Lambor (1954). The work has a high application dimension in terms of the city adaptation to climate change, therefore a set of recommendations in rainwater management has been developed.polinfo:eu-repo/semantics/restrictedAccessspływy powierzchniowemiejskie powodzie błyskawicznemodelowanieaglomeracja poznańskasurface runoffurban flash floodmodelingPoznań aglomerationDysertacja