Kwiek, MarekRoszka, Wojciech2021-02-152021-02-152021Nauka, 1(2021), ss. 38-79https://hdl.handle.net/10593/26081Zgodnie z zasadą homofilii, „podobieństwo rodzi związki”; co za tym idzie, sieci powiązań osobistych są homogeniczne w odniesieniu do wielu cech socjodemograficznych i indywidualnych (takich jak wiek, pochodzenie etniczne, pochodzenie klasowe, poziom zamożności, poziom wykształcenia czy płeć). Ponieważ nauka w coraz większym stopniu opiera się dzisiaj na współpracy, zasada homofilii może wywierać coraz silniejszy wpływ na karierę akademicką. Coraz większe znaczenie ma, z jaką intensywnością współpracujemy w nauce – i z kim współpracujemy. Współpraca w nauce (a dokładniej wzorce współautorstwa ze względu na płeć) stanowi podatny grunt do przetestowania zasady homofilii. Wzorce współpracy badawczej mężczyzn i kobiet naukowców są konfrontowane w tym artykule za pomocą sześciu zmiennych: wiek biologiczny, stopnie i tytuł naukowy, dyscyplina akademicka, typ współpracy badawczej definiowany przez płeć naukowca, prestiż czasopism i typ instytucji zatrudniającej. Jednostką analizy jest indywidualny naukowiec, a nie pojedynczy artykuł. Kluczowym krokiem metodologicznym jest określenie tego, co nazwaliśmy „indywidualnym portfelem publikacyjnym” (zdefiniowanym dla dekady 2009-2018) dla każdego polskiego naukowca widocznego na arenie międzynarodowej (N = 25 463 naukowców akademickich) z 85 uczelni, zgrupowanych w 27 dyscyplinach, wraz z ich 164 908 krajowymi i międzynarodowymi współautorami, którzy razem napisali 158 743 artykułów indeksowanych przez bazę Scopus. Indywidualny portfel publikacyjny odzwierciedla rozkład zdefiniowanych przez płeć typów współpracy naukowej (współpraca między osobami tej samej płci versus współpraca mieszana) dla każdego naukowca. Punktem wyjścia pracy jest założenie, że powstawanie zespołów w środowisku akademickim, rozumiane jako publikowanie ze współautorami w różnej liczbie i o różnej płci, jest dobrowolne: naukowcy współpracują ze sobą wtedy, gdy uważają, że współpraca jest dla nich lepsza niż publikowanie samodzielne. Utworzone zespoły lub opublikowane artykuły mogą odzwierciedlać „indywidualne upodobania i postrzeganie zwrotu z inwestycji we współpracę, a także koszty koordynacji” (Boschini & Sjögren, 2007, s. 327). Analizujemy tutaj wskaźnik homofilii (czyli wskaźnik współpracy z osobami tej samej płci) na poziomie indywidualnym każdego polskiego naukowca i uogólniamy wyniki z poziomu indywidualnego do poziomu polskiego systemu szkolnictwa wyższego.polinfo:eu-repo/semantics/openAccesswspółpraca naukowawzorce publikacyjnebibliometriaprobabilistyczne łączenie rekordówObserwatorium Nauki Polskiejpolscy naukowcykobiety w naucehomofiliawspółpraca badawczapublikacjeArtykuł