Kozak, Maciej. PromotorAndrzejewska, Weronika2021-01-292021-01-292021https://hdl.handle.net/10593/26035Wydział FizykiJednym z aktualnych wyzwań stojących przed medycyną jest perspektywa skutecznego leczenia szerokiego spektrum chorób dotąd nieuleczalnych. Rozwiązaniem wydaje się być rozwijana w ciągu ostatnich dekad terapia genowa, polegająca na leczeniu chorób o podłożu genetycznym przy pomocy terapeutycznych fragmentów kwasów nukleinowych (np. siRNA). Pomimo dobrze określonych założeń teoretycznych oraz szeregu pomyślnie przeprowadzonych testów, swobodne i nieograniczone zastosowanie terapii genowej w celach terapeutycznych jest nadal ogromnym wyzwaniem. Skuteczne ominięcie mechanizmów odpowiedzi immunologicznej komórek docelowych pacjenta jest bardzo trudne. W obliczu tych faktów ważnym problemem okazuje się być pomyślne przeprowadzenie procesu transfekcji, czyli wprowadzenia materiału terapeutycznego do wnętrza komórek docelowych. Interesującą grupą związków chemicznych wykazujących pożądane właściwości są oligomeryczne surfaktanty kationowe. W ramach niniejszej rozprawy jako czynniki transfekcyjne testowano dwie serie surfaktantów typu dikationowego oraz dwa surfaktanty trikationowe. Na podstawie badań stwierdzono, że wszystkie te surfaktanty trwale kompleksują oligomery dsDNA i siRNA tworząc ich stabilne lipopleksy, przy czym najwydajniej proces ten zachodzi przy użyciu surfaktantów z grupy dichlorków amoniowych. Otrzymane wyniki są bardzo obiecujące i predestynują testowane surfaktanty oligomeryczne do dalszych badań nad ich potencjalnym zastosowaniem w terapii genowej.One of the current challenges facing medicine is the prospect of effective treatment of a wide spectrum of previously incurable diseases. The solution seems to be gene therapy developed over the last decades, consisting in the treatment of genetic diseases with the use of therapeutic fragments of nucleic acids (e.g. siRNA). Despite well-established theoretical assumptions and a number of successfully conducted tests, the free and unlimited use of gene therapy for therapeutic purposes is still a huge challenge. Successfully bypassing the immune response mechanisms of the patient's target cells is very difficult. In view of these facts, an important problem turns out to be a successful transfection process, i.e. introducing the therapeutic material inside the target cells. An interesting group of chemical compounds showing the desired properties are oligomeric cationic surfactants. In this dissertation, two series of dicationic surfactants and two tricationic surfactants were tested as transfection agents. Based on the research, it was found that all these surfactants permanently complex dsDNA and siRNA oligomers to form their stable lipoplexes, and this process is most efficient with the use of surfactants from the group of ammonium dichlorides. The obtained results are very promising and predispose the tested oligomeric surfactants for further research on their potential application in gene therapy.polinfo:eu-repo/semantics/restrictedAccessterapia genowasurfaktantysiRNAspektroskopia dichroizmu kołowegomałokątowe rozpraszanie promieniowania rentgenowskiegogene therapysurfactantscircular dichroism spectroscopysmall angle X-ray scatteringDysertacja