Bakuła, Bogusław. PromotorKledzik, Emilia2010-05-122010-05-122010-05-12http://hdl.handle.net/10593/362Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej: Instytut Filologii PolskiejPrzedłożona praca jest komparatystycznym studium obrazu prowincji w literaturze serbołużyckiej, wschodnioniemieckiej i polskiej czasu transformacji ustrojowej na przykładzie twórczości Jurija Brĕzana, Wolfganga Hilbiga i Andrzeja Stasiuka. „Odtopoizowany topos” prowincji, który w literaturze europejskiej pełni podwójną rolę narodowego mikrokosmosu i figury krytyki nowoczesności, tym razem staje się ikoną czasów przełomu dla mniejszości narodowej, quasi-narodu i środkowoeuropejskiego projektu postsowieckiego. Metodologia postkolonialna służy w wymienionych obszarach kulturowych do zobrazowania różnorodnych zjawisk dominacji: w odniesieniu do wpływów Rosji/ZSRR, lokalnych i globalnych działań kolonizatorskich oraz charakterystycznego dla literatury przełomu resentymentu w stosunku do Europy Zachodniej. W wymienionych obszarach kulturowych bada się związek pomiędzy narratorem a opisywanym obszarem geograficznym (geopoetyka), strategie esencjalizacji i orientalizacji prowincji oraz repertuar postkolonialnych figur (mimikra, ambiwalencja, hybrydyzacja, karnawalizacja). Lektura postkolonialna ujawnia, że żadna z opisywanych literackich prowincji nie przełamuje antykolonialnych lub kolonizatorskich sposobów obrazowania przestrzeni, opartych na opozycji między kolonizatorem a kolonizowanym.The submitted paper is a comparative study of a literary image of Provence in Sorbian, East German and Polish literature from the times of political transformation basing on the example of Jurij Brĕzan’s, Wolfgang Hilbig’s and Andrzej Stasiuk’s writings. The “toposless topos” of the province, which plays a double role in European literature: of a national microcosm, and modernity’s criticism figure, has become for serbo-lusitian national minority, East German quasi-nation and a postsoviet project of Central Europe a symbol of the political breakthrough times. Postcolonial methodology allows to present in selected cultural areas different phenomena, related to the “colonization”: regarding Russia/the USSR, local and global colonization acts and ressentiment distinctive for the breakthrough’ literatures related to the Western Europe. In the literatures the following aspects are being examined: the relation between the narrative and the described geographical area (geopoetics), the esentialisation’ and orientalisation’ strategies and the variety of postcolonial figures (mimicry, ambivalence, hybrydisation, carnivalisation). The postcolonial lecture reveals none of the described provinces overcomes the anticolonial or colonial ways of presenting space, basing on the opposition between the colonizer and the colonized.plPostkolonializmPostcolonialismTransformacjaTransformationProwincjaProvinceJurij BrĕzanJurij BrĕzanWolfgang HilbigWolfgang HilbigAndrzej StasiukAndrzej StasiukDysertacja