Zwolak, Rafał. PromotorWróbel, Aleksandra2019-12-022019-12-022019http://hdl.handle.net/10593/25213Wydział BiologiiZbadałam interakcje między drzewami a gryzoniami i mikroorganizmami glebowymi, w szczególności: Dokonałam przeglądu obecnej wiedzy na temat roli gryzoni w odnowieniu lasu po zaburzeniach, w szczególności w lasach gospodarczych klimatu umiarkowanego. Rozpatrzyłam dwojaki wpływ gryzoni, co obejmuje mutualistyczne i antagonistyczne interakcje z nasionami drzew; Przetestowałam, czy gatunki gryzoni współwystępujące na danym terenie różnią się efektywnością jako roznosiciele nasion Quercus rubra na jego rodzimym obszarze. Gryzonie różniące się wielkością ciała miały odmienny wpływ na los żołędzi; Przedstawiłam, jak różnice w roznoszeniu nasion wpływają na podatność odmiennych siedlisk na inwazję roślin. Zbadałam los nasion inwazyjnego Q. rubra i rodzimego Q. robur wynoszonych przez rodzime gatunki gryzoni w różnych typach lasów. Moje wyniki wskazują, że wzorce roznoszenia nasion zależne od rodzaju siedliska mogą sprzyjać odnowieniu dębu czerwonemu na granicy jego występowania poza jego naturalnym zasięgiem; Sprawdziłam, czy efekt Janzena-Connella spowodowany działalnością mikroorganizmów glebowych odmiennie wpływa na introdukowane i rodzime gatunki drzew. Wyniki wykazały, że osłabiony efekt J-C może przyczynić się do postępującej inwazji niektórych gatunków drzew. Moje wyniki pomogą lepiej zrozumieć rolę wybranych czynników w odnowieniu rodzimych i introdukowanych gatunków drzew.I examined tree-rodent and tree-soil microbiota interactions, in particular: I reviewed current knowledge about the role of rodents in forest regeneration after disturbance, particularly in temperate managed forest stands. I discussed a dual effect of the rodents on forest regeneration, which includes both mutualistic and antagonistic interactions with tree seeds; I examined whether various members of a granivorous rodent community differ in their effectiveness as seed removal agents in Quercus rubra in its native range. I found that granivorous rodents of different body sizes strongly vary in their interactions with acorns; I described how habitat-related differences in seed dispersal affect susceptibility of distinct habitat types to plant invasions. I examined the fate of invasive Q. rubra and native Q. robur acorns dispersed by native rodents in different European forest types. My findings suggest that habitat-dependent patterns in seed dispersal may promote recruitment of Q. rubra at the edges of invaded range; I tested whether introduced and native tree species are differentially influenced by the Janzen-Connell effect caused by soil-borne organisms. The results indicated that weakened J-C effect may contribute to successful invasions of some alien trees. My findings improve general understanding of factors involved in the recruitment of native and invasive tree species.enginfo:eu-repo/semantics/openAccessAcergatunki inwazyjnepatogeny gleboweQuercusroznoszenie nasioninvasive speciesseed dispersalsoil pathogensDysertacja