Vorbrich, Ryszard. PromotorMaliński, Piotr2012-06-182012-06-182012-06-18http://hdl.handle.net/10593/2795Wydział Historyczny: Etnologii i Antropologii Kulturowej UAMMaterialne dziedzictwo przeszłości odgrywa istotną rolę zarówno w materialnej, jak i symbolicznej sferze kultury arabsko-muzułmańskiej, obecnej w Dolinie Nilu. Sposoby jego postrzegania i użytkowania zmieniają się pod wpływem kontaktów i relacji z kulturą Zachodu. Kluczowym czynnikiem tych zmian jest wzrost wiedzy o przeszłości, prowadzący do przewartościowania jej materialnej spuścizny. Zabytki wykorzystywane są przede wszystkim w gospodarce, dostarczając wymiernych korzyści materialnych. Ich ekonomiczną rolę określają przepisy systemów prawnych – tak tradycyjnych (prawo religijne i zwyczajowe), jak i nowoczesnych (prawo państwowe i międzynarodowe). Zabytki spełniają również ważną rolę w wierzeniach (magicznych i religijnych), podlegając symbolicznemu zawłaszczeniu, reinterpretacji, adaptacji, profanacji i dekonstrukcji. Materialne ślady minionych czasów mają także znaczenie dla kreowania wizji przeszłości. Są one zarówno materialnymi odnośnikami do tradycji (ustnej i pisanej), jak też stanowią bazę źródłową dla naukowego poznania dawnych dziejów. Wiedza o przeszłości, płynąca z poznania zabytków, oraz same zabytki spełniają funkcje w organizacji społecznej, służąc realizacji celów politycznych (w ramach polityki wewnętrznej i zagranicznej). Dziedzictwo starożytności może być na gruncie idei politycznych waloryzowane (egipski faraonizm) lub marginalizowane (sudański arabizm).The material heritage of the past plays a key role in both material and symbolic spheres of Arab-Islamic culture present in Nile Valley. The means of its perception and use are changing because of the contact and relations with Western culture. The key factor in these changes is the increasing knowledge about the past, leading to revaluation of its material heritage. Relics of the past are primarily utilized in economy, providing measurable material benefits. Their economic role is described by law – both traditional (religious and customary) and modern (state and international). Relics also play an important role in beliefs (either magical or religious), undergoing various processes such as: symbolic appropriation, reinterpretation, adaptation, profanation and deconstruction. The material traces of past are also important for creating the visions of the past. Not only are they material references to the tradition (spoken and written), they also constitute a source base for modern, scientific study of history. The knowledge of the past coming from study of the relics, and the relics themselves play a role in social organization, contributing to the realization of political goals (including both internal and external affairs). The heritage of the antiquity can be – on the grounds of political ideology – either valorized (Egyptian Pharaonism) or marginalized (Sudanese Arabism).pldziedzictwo przeszłościheritage of the pastantropologia „nagląca”urgent anthropologyManasirManasirDolina NiluNile ValleySudanSudanDysertacja