Rak, Joanna. PromotorSkrzypek, Maciej2024-06-142024-06-142024https://hdl.handle.net/10593/27732Wydział Nauk Politycznych i DziennikarstwaRozprawa podejmuje problematykę trajektorii trwania opozycji w państwach postkomunistycznych w Europie Środkowo-Wschodniej (EŚW). Cele badawcze to: ustalenie rodzaju zależności pomiędzy włączaniem uprawnionych do głosowania w decydowanie polityczne, warunkami prowadzenia agitacji i mobilizacji wyborców, przejmowaniem mediów przez rządzących, kooptacją elit oraz stosowaniem represji wobec opozycji (zmienne wyjaśniające) a zmianami funkcji opozycji (zmienna wyjaśniana); określenie jakie warianty zmiennych wyjaśniających były warunkami koniecznymi, a jakie czynnikami dopełniającymi, dla zmiany funkcji opozycji, zgodnie z jednym z 3 scenariuszy; ustalenie alternatywnych wyjaśnień dla zmiany funkcji opozycji, zgodnie z jednym z trzech scenariuszy. Problemem badawczym są zmiany funkcji opozycji w zakresie sprawowania kontroli nad rządzącymi, stanowienie wobec nich alternatywy, a także dążenia do alternacji władzy w drodze wyborów powszechnych. Sformułowano nową teorię średniego nt. funkcjonowania opozycji w czasie autokratyzacji demokracji nieskonsolidowanych w EŚW. Wyjaśniła ona zmiany funkcji opozycji, do których doszło za sprawą ograniczania poziomu włączania uprawnionych do głosowania w decydowanie polityczne, wprowadzenia nierównych warunków prowadzenia agitacji i mobilizacji wyborców, przejmowania mediów przez rządzących, stosowania represji wobec opozycji oraz kooptacji elit. The dissertation deals with the trajectory of opposition duration in unconsolidated democracies. The study aims to determine the relationship between the inclusion of eligible voters in political decision-making, conditions of voters’ agitation and mobilization, mainstream media control by those in power, elite co-optation, repression against political opposition (explanatory variables), and changes in opposition function (an explained variable). The research problem addresses changes in the following opposition functions: concerning control over rulers, providing an alternative, and seeking power alternation via elections. The study delivered a middle-range theory on opposition functioning during autocratization in Central and Eastern Europe, attributing changes to reduced voter inclusion, unequal mobilization conditions, media control, repression, and elite co-optation.plzmiany funkcji opozycjiopozycja politycznapaństwa postkomunistyczne w Europie Środkowo-Wschodniejtrzecia fala autokratyzacjidemokracje nieskonsolidowanesystemy politycznechanges in the functions of the oppositionpolitical oppositionpost-communist states in Central and Eastern Europethird wave of autocratizationunconsolidated democraciespolitical systemsinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesis