Szymczak, Aneta2014-11-032014-11-032013Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 75, 2013, z. 4, s. 107-1190035-9629http://hdl.handle.net/10593/12080Artykuł poświęcony jest analizie pojęcia „nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego”, w tym w szczególności różnicy między nadpłatą z art. 72 Ordynacji podatkowej (o.p.) i nadpłatą z art. 74 o.p. Brak rozróżnienia istoty obu nadpłat powoduje poważne trudności w określeniu ich skutków, co widoczne jest obecnie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Ponieważ brak definicji „nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia TK”, próba wskazania jej natury prawnej wymaga przede wszystkim uwzględnienia skutków wyroków Trybunału Konstytucyjnego, określonych w art. 190 ust. 1, 3 i 4 Konstytucji RP. Z powołanych przepisów Konstytucji wynika, że w polskim porządku prawnym wyroki Trybunału mają charakter konstytutywny i działają ex nunc, a więc wywołują skutek na przyszłość. Oznacza to, że do chwili ogłoszenia przepis uznany za niekonstytucyjny obowiązywał w systemie prawa i wywierał skutki prawne. W konsekwencji wynika z tego, że podatek uiszczony na podstawie przepisu, którego zgodność z Konstytucją zakwestionował Trybunał, był w momencie zapłaty podatkiem należnym. Nie można zatem uznać, że – tak jak w wypadku nadpłaty z art. 72 o.p. – mamy do czynienia ze świadczeniem nienależnym, uiszczonym bez podstawy prawnej. Wręcz przeciwnie: podstawa taka istniała, korzystała z domniemania konstytucyjności i nie odpadła z mocą wsteczną. Artykuł 74 o.p., który w zakresie pełnionych funkcji stanowi realizację art. 190 ust. 4 Konstytucji RP na gruncie Ordynacji podatkowej, stanowi podstawę odrębnego roszczenia o zwrot uiszczonego podatku.***The paper concerns the concept of overpayment made as a result of a judgment delivered by the Constitutional Tribunal in reference to Article 72 and 74 of the Tax Ordinance Act. Although the doctrine and the judicature of administrative courts view overpayment under Article 74 as stemming from Article 72 of the Tax Ordinance Act, there are certain distinct features of the two. Taking into consideration the potential effects of the judgment of the Polish Constitutional Tribunal, a tax paid when the legal footing of this tax was in existence is considered as being due at the date of payment. A distinction is made between overpayment stemming from article 74 and overpayment stemming from article 72. The latter features a lack of legal footing for tax payment. This distinction also has further implications and consequences.plnadpłatanadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnegozwrot podatkuskutki wyroków Trybunału Konstytucyjnegobrak podstawy prawnejoverpaymentoverpayment made as a result of a judgment delivered by the Constitutional Tribunallack of legal footing for tax paymenteffects of the judgment of the Polish Constitutional TribunalArtykuł