Marciniec, Bogdan. PromotorŻak, Patrycja Karolina2011-06-202011-06-202011-06-20http://hdl.handle.net/10593/1086Wydział Chemii: Zakład Chemii MetaloorganicznejZrealizowana praca doktorska dotyczyła funkcjonalizacji liniowych i cyklicznych winylopodstawionych (poli)siloksanów oraz silseskwioksanów w oparciu o reakcje metatezy krzyżowej i sililującego sprzęgania z alkenami. Reakcje metatezy krzyżowej prowadzono w obecności kompleksów Grubbsa, natomiast sililujące sprzęganie katalizowane było hydrydowymi kompleksami rutenu. Jako olefin użyto styrenów, terminalnych alkenów oraz wybranych pochodnych allilowych. W ramach pracy doktorskiej przeprowadzono serie testów katalitycznych zmierzających do znalezienia optymalnych warunków przebiegu obu procesów. Zoptymalizowano takie parametry jak rodzaj oraz stężenie katalizatora, temperaturę i czas reakcji, stosunki molowe reagentów oraz rodzaj użytego rozpuszczalnika. W wyniku przeprowadzonych badań katalitycznych opracowano wydajne i selektywne metody syntezy szeregu nowych funkcjonalizowanych liniowych winylosiloksanów, winylocyklotrisiloksanów, oligo- i poli(winylo)siloksanów oraz monowinyloheptaizobutylosilseskwioksanu i oktawinylosilseskwioksanu. Wybrane związki wyizolowano z wysokimi wydajnościami i scharakteryzowano za pomocą metod spektroskopowych, analizy GC-MS i analizy elementarnej.Wykazano, że z punktu widzenia zastosowań syntetycznych reakcja metatezy krzyżowej wraz z reakcją sililującego sprzęgania stanowią komplementarne metody syntezy winylopodstawionych siloksanów, cyklosiloksanów i silseskwioksanów.The PhD thesis concerned the functionalization of linear and cyclic vinylsubstituted (poly)siloxanes and silsesquioxanes based on cross-metathesis and silylative coupling reactions with alkenes. The cross-metathesis reactions was performed in the presence of Grubbs’ catalysts whereas the silylative coupling was catalyzed by ruthenium hydride complexes. As the olefin reagents the various styrenes, terminal alkenes and selected allyl derivatives were used. In the doctoral thesis a series of catalytic tests aimed at finding optimum conditions for the course of both processes were carried out. The optimized parameters were: the type and concentration of the catalyst used, temperature and reaction time, molar ratios of reactants and the type of a solvent.The results of the catalytic experiments allowed to develop efficient and selective methods for the synthesis of a number of new functionalized linear and cyclic vinylsiloxanes, oligo- and poly(vinyl)siloxanes as well as monovinylheptaisobutylsilsesquioxane and octavinylsilsesquioxane. Selected compounds were isolated in high yields and characterized by spectroscopic methods, GC-MS and elemental analysis.It was shown, that from the perspective of the application of synthetic cross-metathesis and silylative coupling reaction are complementary methods for synthesis of vinylsubstituted siloxanes, cyclosiloxanes and silsesquioxanes.plMetateza krzyżowaCross-metathesisSililujące sprzęganieSilylative couplingPoliwinylosiloksanyPolyvinylsiloxanesSilseskwioksanySilsesquioxanesDysertacja