Łęska, Bogusława. PromotorTabisz, Łukasz2019-07-122019-07-122019http://hdl.handle.net/10593/24884Wydział ChemiiRozprawa podsumowuje efekty czterech publikacji naukowych, opisujących syntezę ośmiu materiałów hybrydowych i dwunastu ligandów (krzemo)organicznych zawierających różne ugrupowania kationowe: trimetyloamoniowe, pirydyniowe i guanidyniowe. Ich zachowanie jako wymienników jonowych (odpowiednio typu SPE i PTC), charakterystyka spektralna (FT-IR, NMR) oraz badania rozpuszczalności posłużyły jako przesłanki sugerujące istnienie inherentnych selektywności w oddziaływaniach typu jon-jon. Zarówno trendy uwidaczniające się (pomimo różnic metodologicznych) w ekstrakcjach międzyfazowych, jak i odchylenia od znanych prawidłowości (np. szeregu Hofmeistera, lipofilowości i gęstości elektronowej jonu) pomogły odseparować bardziej specyficzne interakcje od działania typowych sił kulombowskich i wskazać jony - jak azotan(V), chromian(VI) i benzoesan w przypadku soli guanidyniowych - jako selektywnie wiążące się z kationem organicznym. Za największe osiągnięcia opisane w rozprawie można uznać udowodnienie (badania NMR) jonowo-specyficznych oddziaływań typu kation-anion w roztworze D2O, nawet dla prostych ligandów zawierających resztę trimetyloglicynamidową, oraz wykazanie (badania krystalograficzne) synergistycznego działania silnych oddziaływań typu mostków solnych oraz efektu hydrofobowego, skutkujących wysoko uporządkowaną strukturą benzoesanu 1,3-bis(3-guanidyniopropylo)tetrametylodisiloksanu.This dissertation summarizes the results of four research papers, describing the synthesis of eight hybrid materials and twelve organic/organosilicon ligands, comprising different cationic functions: trimethylammonium, pyridinium and guanidinium. Their behavior as ion-exchangers (SPE and PTC-type, respectively), spectral characterization (FT-IR, NMR) and solubility studies provided evidence for inherent ion-ion preferences. Both the trends revealed (despite methodological differences) through extractions to a different phase, as well as exceptions to known classifications (e.g. Hofmeister series, lipohilicity and charge density of ions) helped to separate more specific interactions from simple Coulomb-type forces and pinpoint those ions – like nitrate(V), chromate(VI) and benzoate in case of guanidinium salts – that selectively associate with the organic cation. Arguably the most prominent accomplishments of the presented dissertation are: proving (NMR experiments) that even for simple ligands, containing a trimethylglycinamide function, ion-specific interactions of the cation-anion type can be discerned in D2O solutions, and establishing (crystallographic studies) that a synergy between salt bridge-type, strong interactions and hydrophobic effect is responsible for the highly ordered structure of 1,3-bis(3-guanidiniumpropyl)-tetramethyldisiloxane benzoate.polinfo:eu-repo/semantics/restrictedAccessjonywiązanie jonowezwiązki krzemoorganicznemateriały hybrydowewiązanie anionówionsionic bondorganosilicon compoundshybrid materialsanion bindingDysertacja