Mikołajczak, Mariola. PromotorRadaković, Ninoslav2024-01-242024-01-242024https://hdl.handle.net/10593/27613Wydział Filologii Polskiej i KlasycznejCelem dysertacji jest opisanie, zdefiniowanie oraz analiza chorwackich wpływów na bułgarskie piśmiennictwo katolickie XVIII i początku XIX wieku. Literaturę paulicjańską stanowią dzieła pisane na potrzeby współwyznawców przez bułgarskich księży katolickich od XVII wieku. Do podstawowego korpusu analizy należą następujące dzieła: (1) Petar Bogdan Bakšić, Bogoglivbna razmiscglianya od otaystva odkupglienya csoviçanskoga, (2) Filip Stanislavov, Abagar, (3) Krsto Pejkić, Zarcalo istine med carkve istočne i zapadne, (4) Pavao Duvanlija Gajdadžijski, poezja (w tym religijna), (5) Petar Kovačev Carski, rękopisy modlitewników, (6) dzieła anonimowych autorów z końca XVIII i początku XIX wieku. W dysertacji przedstawiono biografie wszystkich autorów, a każde dzieło zostało wpisane w ramy przestrzenno-czasowe i genologiczne oraz usytuowane w kontekście historycznego rozwoju języka i literatury bułgarskiej. Przeprowadzenie ukierunkowanej analizy językowej umożliwiło wskazanie oraz szczegółowy opis elementów iliryjskich obecnych w ówczesnym języku bułgarskich katolików, uwzględniający płaszczyznę leksykalną, gramatyczną i ortograficzną. Pozwala to zauważyć, że autorzy pierwszego okresu – przedstawiciele cziprowskiej szkoły literatury paulicjan (Petar Bogdan Bakšić i Krsto Pejkić) – posługują się językiem iliryjskim lub korzystają z własnej redakcji tego języka (Filip Stanislavov), podczas gdy autorzy drugiego okresu, tj. szkoły płowdiwskiej (Pavao Duvanlija Gajdadžijski, Petar Kovačev Carski i anonimowi autorzy), tworzą język literacki na podstawie dialektu paulicjańskiego, z włączaniem mniejszej liczby iliryzmów. The aim of the dissertation is to describe, define and analyze Croatian influences on Bulgarian Catholic writing in the 18th and early 19th centuries. Bulgarian Catholic literacture consists of the works written by Bulgarian Catholic priests since the 17th century for the needs of the Catholic faithful. The corpus of this study includes: (1.) Petar Bogdan Bakšić, Bogoglivbna razmiscglianya od otaystva odkupglienya csoviçanskoga, (2.) Filip Stanislavov, Abagar, (3.) Krsto Pejkić, Zarcalo istine med carkve istočne i zapadne, (4.) Pavao Duvanlija Gajdadžijski, spiritual and other poems, (5.) Petar Kovačev Carski, handwritten prayer books, (6.) works by anonymous authors from the end of the 18th and the beginning of the 19th century. All the authors’ biographies are presented and each of the works is defined in terms of space, time and genre, while special attention is paid to their place in the historical development of the Bulgarian language and literature. Following the focused linguistic analysis, the Illyrian elements in terms of spelling, grammar and lexis in the language of Bulgarian Catholics of the day are enumerated and described. It is evident that the authors of the first phase, that is, members of the Chiprovtsi School of Paulitian literature (Petar Bogdan Bakšić and Krsto Pejkić) use the Illyrian language or their own version of the Illyrian language (Filip Stanislavov), while the authors of the second phase, i.e., the authors of the Plovdiv School (Pavao Duvanlija Gajdadžijski, Petar Kovačev Carski and anonymous authors), create a standard language based on the vernacular with the inclusion of a small number of words derived from Illyrian.bułgarska literatura katolickaliteratura paulicyjskapaulicjaniewpływy chorwackiejęzyk iliryjskiBulgarian Catholic literaturePaulician literaturePauliciansCroatian influencesIllyrian languageinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesis