Kaszycka, Katarzyna A. PromotorWojciechowski, Filip Jaromir2021-11-152021-11-152021https://hdl.handle.net/10593/26470Wydział BiologiiWyrak filipiński (Tarsius [=Carlito] syrichta) jest odżywiającym się dietą pochodzenia białkowego nocnym naczelnym, endemicznym na kilku filipińskich wyspach. Ponieważ wyrak filipiński jest trudny do obserwacji, nie ma wiele danych na temat tego gatunku. Nigdzie na świecie nie istnieje również populacja tego gatunku w niewoli, co uniemożliwia prowadzenie badań ex-situ. Gatunek ten jest też zagrożony wyginięciem z powodu utraty siedlisk i kłusownictwa. Moja praca doktorska koncentruje się na zachowaniach i ochronie wyraka filipińskiego. Obserwacje zachowań gatunku były przeprowadzone w „Subayon Conservation Centre for the Philippine tarsier” w Bilar na wyspie Bohol na Filipinach. Dane na temat wzorców aktywności zostały zebrane w 2015 r. podczas 384 godzin obserwacji na samcu i samicy pozyskanych na wolności, natomiast dane na temat interakcji społecznych między nimi zostały zebrane w ciągu dwóch kolejnych sezonów godowych w 2015 i 2016 r. (468 godzin obserwacji). Skupiłem się też na ochronie wyraka filipińskiego przy pomocy wywiadów z 325 mieszkańcami z pięciu wiosek w Bilar. Przedstawiłem pierwsze dane ilościowe dotyczące zachowań wyraka filipińskiego, które mogą przysłużyć się do wytyczenia strategii hodowlanych dla gatunku. Wyniki badania etnoprymatologicznego ukazały stan wiedzy i stosunek Filipińczyków wobec tego naczelnego oraz zagrożenia jego populacji w Bilar. Wykazano, że gatunek ten ma potencjał, aby być skutecznym „gatunkiem flagowym”, co wraz z pozostałymi informacjami uzyskanymi od miejscowej ludności, pomoże w wytyczeniu strategii konserwatorskiej w tym rejonie wyspy Bohol.The Philippine tarsier (Tarsius [= Carlito] syrichta) is an animal protein diet eating nocturnal primate, endemic to several Philippine islands. Because it is difficult to observe, there is no much data on the species. There is also no established captive population of the species anywhere in the world - making it impossible to study ex-situ. Moreover, the species is threatened with extinction due to habitat loss and hunting. My doctoral dissertation focuses on behaviour and conservation of the Philippine tarsier. The observations of the species’ behaviour were conducted at the “Subayon Conservation Centre for the Philippine tarsier” in Bilar, Bohol in the Philippines. The data on activity patterns was collected in 2015 on wild-caught male and female individuals, over 384 hours, also regarding social interactions between them for a consecutive two mating seasons in 2015 and 2016 (468 observation hours). The focus was also Philippine tarsier conservation by interviewing 325 residents from five villages in Bilar. I presented the first quantitative data on the behaviour of the Philippine tarsiers, which may assist in practical considerations for keeping this difficult-to-breed species in captivity. The results of the ethnoprimatological study revealed the state of knowledge and attitudes of Filipinos towards this primate, as well as the threats to its population in Bilar. It was shown that the species has the potential to be an effective “flagship species”, which, together with other information obtained from local people, may help to guide conservation strategies in this area of Bohol Island.enginfo:eu-repo/semantics/openAccesszachowania wyrakówtarsiers behaviourrozmnażanie w niewolicaptive breedingochrona naczelnychprimate conservationDysertacja