Budajczak, Marek. PromotorWierzba, Waldemar2023-10-172023-10-172023https://hdl.handle.net/10593/27426Wydział Studiów EdukacyjnychRozprawa zawiera m.in. omówienie sytuacji związanej z językami zagrożonymi wyginięciem, a także analizę najważniejszych dokumentów zawierających uregulowania prawne związane z ochroną języków zagrożonych oraz ich nauczania. W pracy przedstawiono także podstawową terminologię językoznawczą oraz dialektologiczną niezbędną do pisania o zagadnieniach znajdujących się na styku edukacji oraz językoznawstwa i dialektologii. Obszernie omówione zostało także zagadnienie kształtowania się poznańskiej odrębności językowej od początków osadnictwa do dwudziestolecia międzywojennego, a także wybrane przykłady działań mających na celu ochronę języków regionalnych podejmowanych przez Szwedów, Kaszubów i Ślązaków. Praca zawiera także obszerną część badawczą, w której opisano i udokumentowano badania jakościowe. Badaniu poddano posty zamieszczane przez fanów gwary poznańskiej na wybranych gwarowych fanpage’ach. Oprócz tego znajdziemy w pracy przegląd koncepcji socjolingwistycznych oraz dydaktycznych potrzebnych do sformułowania założeń teoretycznych oraz koncepcji pedagogicznej mających powstać programów nauczania. W dysertacji znajduje się także krótkie omówienie rodzajów programów nauczania, ich kompozycji oraz treści jakie należy w nich zawrzeć. Najistotniejszą część pracy stanowi omówienie procesu kreowania programów i opis występujących w trakcie pracy problemów oraz uzasadnienie rozwiązań. The dissertation includes, among others: discussion of the situation related to endangered languages, as well as an analysis of the most important documents containing legal regulations related to the protection of endangered languages and their teaching. The paper also presents the basic linguistic and dialectological terminology necessary to write about issues at the intersection of education and linguistics and dialectology. The issue of the development of Poznań's linguistic identity from the beginning of settlement to the interwar period was also extensively discussed, as well as selected examples of activities aimed at protecting regional languages undertaken by the Swedes, Kashubians and Silesians. The work also includes an extensive research section in which qualitative research is described and documented. Posts posted by fans of the Poznań dialect on selected dialect fanpages were examined. In addition, the work includes a review of the sociolinguistic and didactic concepts needed to formulate the theoretical assumptions and the pedagogical concept of the curricula to be created. The dissertation also includes a brief description of the types of curricula, their composition and the content that should be included in them. The most important part of the work is a discussion of the process of creating programs and a description of problems occurring during the work and justification of solutions.plgwara poznańskadialekt wielkopolskidialect of PoznańGreater Poland dialectPielęgnowanie tradycji i wartości Poznańskiego (zapisanych w polszczyźnie Wielkopolan) przez nauczanie dzieci i młodzieży szkół podstawowychCultivating the traditions and values of Poznań (written in the Greater Poland dialect) by teaching primary school children and teenagersinfo:eu-repo/semantics/doctoralThesis