Wachowski, Jacek. PromotorPałka, Magdalena2022-10-032022-10-032022https://hdl.handle.net/10593/26991Wydział Antropologii i KulturoznawstwaRozprawa poświęcona jest krytycznej refleksji nad polskim teatrem jako instytucją. Analizuję w niej, w jaki sposób polskie środowisko teatralne problematyzuje kwestię instytucji teatru (poprzez przedstawienia, projekty kuratorskie, rozważania teoretyczne, aktywizm) oraz jaki odzew znajdują w nim rozważania dotyczące instytucji sztuki sformułowane w obrębie krytyki instytucjonalnej. W pierwszym rozdziale pracy zbieram najważniejsze wypowiedzi odnoszące się do krytyki instytucji sztuki z tych obszarów, w których od lat 60. pojawiały się najczęściej: sztuk wizualnych i krytycznych studiów muzealnych. Rozdział drugi poświęcony został krytyce instytucjonalnej w Polsce w sztukach wizualnych i performansie, począwszy od lat 70. XX wieku. Jak pokazuję w rozprawie, artystki i artyści poddali krytyce zarówno system kształtowany przez PZPR, jak i dominującą, opozycyjną narrację narodowo-katolicką. W dalszej części zajmuję się krytyką instytucjonalną w Polsce po przemianie ustrojowej. W rozdziale trzecim przechodzę do krytyki instytucjonalnej w polskim teatrze. Poszukuję śladów myślenia krytyczno-instytucjonalnego w teatrze PRL-u, następnie opisuję najważniejsze wydarzenia kształtujące politykę kulturalną Polski po 1989 roku i ich wpływ na funkcjonowanie systemu teatralnego. W kolejnej części szczegółowo przedstawiam tematykę poruszaną w ramach krytyki instytucjonalnej w latach 2014-2021. Wskazuję na związek krytyki instytucjonalnej teatru z krajobrazem społeczno-politycznym po 2015 roku i krytyką feministyczną.The dissertation refers to critical reflection on Polish theatre understood as an instutution. I analize how Polish theatre community problematizes a topic of theatre institution and in what way it uses considerations regarding art institution formulated within institutional critique. In the first chapter I introduce the most important voices regarding a critique of art institution from these areas, where they occured most often: visual arts and critical museum studies. The second chapter refers to institutional critique in Polish visual arts and performance art. In this chapter I show that artists of that time criticised both the system shaped by Polish United Workers' Party and the dominant, national-Catholic narrative popular in the opposition. Next, I analize Polish institutional critique after the system transformation in 1989. In the last, third chapter I refer to institutional critique in Polish theatre. I begin with looking for traces of critical-institutional thinking in the theatre of the Polish People's Republic. I describe the most important events shaping Polish cultural policies after 1989 and its influence on theatre system’s functioning. Lastly, I present the catalogue of topics and theoretical approaches appearing in theatrical institutional critique in Poland in the years 2014-2021. I am pointing to the relation between trend of institutional critique in Polish theatre and feminist criticism and movement.polinfo:eu-repo/semantics/openAccesskrytyka instytucjonalnainstitutional critiquepolski teatrPolish theatreinstytucjainstitutioninstytucje sztukiart institutionspolitykapoliticsDysertacja