Browsing by Author "Juskowiak, Piotr"
Now showing 1 - 11 of 11
Results Per Page
Sort Options
Item Analiza "Rzeczy-pospolitej"(Międzywydziałowa „Pracownia Pytań Granicznych” UAM, 2011) Harvey, David; Juskowiak, Piotr; Kowalczyk, AgnieszkaTekst stanowi pogłębioną, krytyczną recenzję "Rzeczy-pospolitej" Michaela Hardta i Antonia Negriego. W swojej krytyce Harvey skupia się nade wszystko na niedowartościowaniu przez autorów perspektywy walki klasowej oraz braku rozwiniętej analizy kapitału fikcyjnego i współczesnej finansjeryzacji gospodarki. Zdaniem geografa w Rzeczy-pospolitej zbyt duży nacisk położono na rozważanie Spinozjańskich kategorii (takich jak pojedynczość) oraz problem niematerialności, co mogło odciągnąć uwagę Hardta i Negriego od sformułowania propozycji konkretnych działań politycznych wielości.Item Kto ma prawo do biopolis? Agamben, Negri i spór o metropolię(Międzywydziałowa „Pracownia Pytań Granicznych” UAM, 2011) Juskowiak, PiotrW wykładzie poświęconym „kwestii miejskiej” Giorgio Agamben charakteryzował nowoczesne przeobrażenia przestrzenne w terminach przechodzenia od miasta, jako tradycyjnej formy organizacji przestrzennej, do metropolii. Proces ten zbiegał się, zdaniem włoskiego filozofa, z narodzinami biopolityki, specjalizującej się w produkowaniu i zarządzaniu nagim życiem. Metropolia w Agambenowskiej optyce to przestrzeń nierozróżnialności, materializacja, na wzór obozu, stanu wyjątkowego, obszar delokalizującej lokalizacji, kojarzony przez reprezentantów studiów miejskich z neoliberalnym miastem zerowej tolerancji. Dokonana przez Agambena negatywna analiza (miejskiej) biopolityki natra$a na swego rodzaju rewers w postaci refeksji nad metropolis autorstwa Antonia Negriego i Michaela Hardta. Podobny punkt wyjścia - opis wystawionej na mechanizmy biowładzy metropolii, przekonanie o jej bezgraniczności i heterotopiczności, zniesieniu różnicy między przestrzenią prywatną i publiczną - prowadzi autorów Multitude do przeciwstawnych, afirmatywnych, z uwagi na odmienne ujęcie biopolityki, wniosków. Zdaniem Negriego stosunek wielości do metropolii przypomina dawną relację klasy robotniczej do fabryki. Multitude zawiązuje się dziś głównie w miastach, celując w ich demokratyczne przeobrażenie. Przejmuje prawo do miasta, realizowane w akcie jego nieustannej reprodukcji. W niniejszym szkicu wskazuję na punkty przecięcia i podstawowe różnice obecne w charakteryzowanych wyżej wizjach biopolis Argumentuję, iż przedsiębrany w jej ramach opór, związany z kulturową produktywnością miejskich podmiotów, polega na ustanowieniu miejsca w analizowanym przez Agambena nie-miejscu władzy suwerennej.Item Metropolia(Międzywydziałowa „Pracownia Pytań Granicznych” UAM, 2011) Hardt, Michael; Negri, Antonio; Juskowiak, PiotrNiniejszy artykuł stanowi fragment czwartego rozdziału ostatniej książki Michaela Hardta i Antonia Negriego Commonwealth, w znacznie większej mierze niż ich poprzednie prace zainteresowanej wątkami miejskimi. Zawarta w nim propozycja to próba ujęcia współczesnego miasta w kategoriach biopolitycznych, co odróżniałoby je od wcześniejszych form organizacji przestrzennej, np. miasta przemysłowego i pozwalało na przejście od formy miejskiej do formy metropolitalnej. Główna teza tekstu głosi, że z uwagi na zachodzące współcześnie zmiany na gruncie produkcji i pracy, metropolia zajmuje miejsce zarezerwowane wcześniej dla fabryki („metropolia jest tym dla wielości, czym fabryka dla klasy robotników przemysłowych”). Staje się zarazem nieograniczonym ścianami obszarem produkcji tego, co wspólne, jak i obiektem kontestacji ogniskującej się w obliczu władzy imperialnej i kapitalistycznego wyzysku. Autorzy analizują w tym miejscu również dwie kolejne jakości de&niujące metropolię: kwestie nieprzewidywalnych spotkań oraz organizacji oporu (w formie miejskich rebelii zwanych żakeriami). Gdy ująć te cechy wspólnie, przekonują Hardt i Negri, należy zgodzić się z tezą, że metropolia jest miejscem, w którym wielość znajduje swój dom.Item O Rzeczy-pospolitej i nierozwiązanych sprzecznościach(Międzywydziałowa „Pracownia Pytań Granicznych” UAM, 2011) Reyes, Alvaro; Juskowiak, PiotrItem Od obozów dla uchodźców do osiedli grodzonych. Biopolityka i koniec miasta(Międzywydziałowa „Pracownia Pytań Granicznych” UAM, 2011) Bülent, Diken; Juskowiak, PiotrArtykuł opisuje sytuację osób ubiegających się o azyl, będących materializacją zaproponowanej przez Giorgia Agambena kategorii homo sacer – ostatecznego przedmiotu biopolityki, którego życie odarte jest z kulturowych i politycznych form. Uwaga autora skupia się na społeczno- -przestrzennych mechanizmach unieruchamiających potencjalnych azylantów w ramach „nie-miejsc” takich jak ośrodki dla uchodźców, w których wiodą oni życie wpisane w permanentny stan wyjątkowy i ośrodki zatrzymań, gdzie tra(ają przymusowo i bez wyroku. W celu przedstawienia systematycznego ujęcia owego unieruchomienia, artykuł odwołuje się do pojęcia obozu. W dalszej kolejności wskazuje na istotne zbieżności między przestrzeniami dla uchodźców i innymi, bardziej pożądanymi współczesnymi obozami (np. osiedlami grodzonymi), co prowadzi do problematyzacji pojęć takich jak miasto czy polityka. Podsumowując, omawiane są tu konsekwencje „obozu” jako zarazem pozytywnej formy władzy, jak i ograniczenia wolności, w odniesieniu do dyskusji o „końcu miasta” i (nie)możliwości oporu przeciwko lub ucieczki od obozów.Item Pięć tez o dobru wspólnym(Międzywydziałowa „Pracownia Pytań Granicznych” UAM, 2011) Roggero, Gigi; Juskowiak, Piotr; Szadkowski, KrystianPrzedstawiam pięć tez o dobru wspólnym w kontekście transformacji kapitalistycznych stosunków społecznych, jak również ich współczesnego globalnego kryzysu. Rama teoretyczna, w której osadzam swój tekst, odnosi się do „kapitalizmu kognitywnego”, nowych procesów składu klasowego oraz produkcji żywej wiedzy i podmiotowości. Mnogie dobra wspólne [the commons] omawiane są zwykle w odniesieniu do prywatyzacji i utowarowienia „wspólnych bogactw” [common goods]. Sugeruje to naturalistyczny i konserwatywny obraz tego, co wspólne, oderwany od stosunków produkcji. Odróżniam zatem dobra wspólne od dobra wspólnego: pierwszy model odnosząc do Karla Polanyiego, drugi do Karola Marksa. Zgodnie z rozstrzygnięciami debaty toczonej w kręgu postoperaismo, dobro wspólne wiąże się z antagonistycznym podwójnym statusem: jest zarazem planem autonomii żywej pracy i elementem podległym kapitalistycznemu „przechwytywaniu”. W konsekwencji, tym, o co toczy się gra, nie jest zachowywanie „dóbr wspólnych” [commons], ile raczej produkcja dobra wspólnego i jego organizacja w ramach nowych instytucji, która wyprowadziłaby nas poza wyczerpaną dialektykę tego, co publiczne, i tego, co prywatne.Item Przestrzenie wspólnoty. Filozofia wspólnotowości w perspektywie badań nad miastem postindustrialnym(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, 2015) Juskowiak, PiotrPiotr Juskowiak podkreśla, że miasto postindustrialne jest dzisiaj głównym miejscem konfliktów społecznych i walk klasowych, które odzwierciedlają napięcia związane ze stanem globalnej gospodarki. Takie stawianie sprawy umożliwia mu krytykę różnych, często entuzjastycznie przyjmowanych, polityk miejskich, czego przykładem jest przedstawiona w książce świetna analiza dialektyki procesu gentryfikacji. Pozwala też na obnażenie słabości wielu modnych ujęć teoretycznych, jak choćby gospodarki opartej na wiedzy czy miasta kreatywnego. Autor przekonująco ukazuje w tym kontekście potrzebę wypracowania nietożsamościowego ujęcia wspólnoty miejskiej, które unikając fundamentalizmu, nie zakładałoby również konieczności konsensusu. Juskowiak swobodnie porusza się w obszarach kilku dyscyplin, doprowadzając je do produktywnego dialogu. Poprzez twórcze odwołanie do dwóch tradycji teoretycznych – marksizmu i poststrukturalizmu – umieszcza problemy wspólnoty i miasta postindustrialnego w perspektywie obecnych przemian kulturowych i gospodarczych. Dzięki temu jego książka, zawierając różne perspektywy, nie ma enumeracyjnego charakteru. Stanowi spójną całość, w której odmienne punkty widzenia nawzajem uzupełniają się i warunkują. Przestrzenie wspólnoty stanowią znaczący wkład w polską myśl humanistyczną i społeczną. Imponują zarówno rozległością horyzontów, jak i konsekwencją oraz jasnością wywodu. Książka ta jest twórczym przedsięwzięciem wnoszącym wiele nowych idei do problematyki wspólnoty, jak również wiedzy o mieście postindustrialnym.Item Reanimując neoliberalizm: procesualne geografie neoliberalizacji(Międzywydziałowa „Pracownia Pytań Granicznych” UAM, 2012) Peck, Jamie; Theodore, Nik; Juskowiak, PiotrArtykuł stanowi bezpośrednią odpowiedź na wcześniejsze głosy w debacie na temat historyczności państwa neoliberalnego. Mierząc się z propozycjami Loïca Wacquanta i Mathieu Hilgersa, autorzy uzupełniają je o lekceważony, nie tylko w tym przypadku, wymiar przestrzenności. Zabieg ten pozwala na traktowanie neoliberalizacji, odróżnionej od bardziej statycznego i nade wszystko dyskursywnego konceptu neoliberalizmu, jako wielobarwnego i uzależnionego od kontekstu (społecznego, geograficznego, politycznego itp.) procesu. Proponowana tu „reanimacja” neoliberalizmu ma na uwadze uchwycenie go w ruchu i w zróżnicowanych odmianach, w przeciwieństwie do ujednoliconej wizji nieuchronnie jednokierunkowego (i prowadzącego do wycofania państwa) projektu neoliberalnej restrukturyzacji. Ogląd tak niejednoznacznej rzeczywistości umożliwia, zdaniem autorów, metodologiczna droga pośrednia, która wiedzie ich „pomiędzy paradygmatycznymi miejscami prawdy [truth spots] oraz przestrzeniami wyjątku, w kierunku zrozumienia złożonej przestrzenności faktycznie istniejącego neoliberalizmu oraz jego koewolucji z doktrynami neoliberalnymi”.Item Spór o wspólnotę w perspektywie badań nad miastem postindustrialnym(2013-10-03) Juskowiak, Piotr; Rewers, Ewa. PromotorPraca składa się z dwóch części. Pierwsza koncentruje się na pytaniach ontologicznych, zarysowując kontekst wyłaniania się nowych wspólnot miejskich. Otwierający rozdział podejmuje problem miasta postindustrialnego jako przestrzennego wyrazu zmiany paradygmatu ekonomicznego opisywanej w kategoriach kapitalizmu kognitywnego oraz dematerializacji i kulturalizacji produkcji. Opowiada się za bardziej radykalnym i zniuansowanym podejściem do postindustrializmu, które, rozszerzając jego zakres semantyczny, zdoła połączyć doświadczenia miast zaawansowanego i peryferyjnego kapitalizmu. W kolejnym rozdziale ekonomiczna ontologia aktualności zostaje uzupełniona o filozoficzną ontologię wspólnoty (wyprowadzaną z prac autorów poststrukturalistycznych takich jak Nancy, Derrida czy Agamben). Główny cel tej części pracy to wypracowanie post-fundacjonalistycznej koncepcji bycia wspólnie umożliwiającej interpretację jej współczesnych miejskich ekspresji. Druga część dysertacji przedstawia trzy modele wspólnotowej formacji. Oświetlane przez pryzmat artykulacji, dzielenia postrzegalnego i oporu pozwalają podkreślić interpretacyjną naturę tkanki miejskiej, estetyczny charakter czasoprzestrzennych współrzędnych oraz ontologiczne pierwszeństwo oporu, jak również dyskutować z politycznymi konceptami autorstwa Laclaua (lud), Rancière’a (wspólnota równych) i Negriego (wielość).Item Stosunki klasowe, sprawiedliwość społeczna i polityka różnicy(Międzywydziałowa „Pracownia Pytań Granicznych” UAM, 2012) Harvey, David; Juskowiak, Piotr; Alejski, Jakub; Grześkowiak, Kamila; Koralewska, Adrianna; Szczepaniak, Dorota; Wiśniewski, BartoszArtykuł analizuje polityczne i epistemologiczne ograniczenia postmodernistycznej krytyki sprawiedliwości w dobie ekonomicznych i ideologicznych rządów uniwersalizmu wolnorynkowego. Interpretując brak politycznej odpowiedzi na pochłaniający 25 ofiar pożar zakładu przetwórstwa drobiu w Hamlet w Karolinie Północnej, autor podejmuje dyskusję nad kwestiami polityki tożsamości, wielokulturowości, usytuowania, inności i różnicy. Zdaniem Harveya nie sposób o nich argumentować w oderwaniu od otoczenia politycznego i warunków materialnych. To właśnie powrót do zaniedbywanej przez postmodernistów problematyki ekonomicznej (w tym kwestii wyzysku, klasy czy akumulacji) oraz epistemologia oparta na materializmie historyczno-geograficznym pozwalają na odzyskanie pojęć uniwersalności (w dialektycznej relacji z partykularnością) i sprawiedliwości społecznej jako potężnego dyskursu mobilizującego działania polityczne.Item Sztuka wspólnoty Krzysztofa Wodiczki. Wokół Projekcji Poznańskiej(Międzywydziałowa „Pracownia Pytań Granicznych” UAM, 2010) Juskowiak, PiotrThe article concentrates on the community issues in Krzysztof Wodiczko’s art. It analyzes one of his latest projects, “Poznan Projection” (the effect of artist’s cooperation with homeless people from “Social Emergency”), in reference to selected philosophical community theories, signed by Jacques Rancière, Jean-Luc Nancy, Julia Kristeva or Jacques Derrida. Author argues that communal character of Wodiczko’s latest works is a consequence of changes in his artistic attitude, passage “from the symbolic and critical politics to the ethical and therapeutic political” (Andrzej Turowski). The text consists of three parts. The first part briefly presents community art as a specific field of public art. The focus is on the ethical dilemmas characteristic for this kind of artistic production. Next part is dedicated to Wodiczko’s vision of community and its articulation in “Poznan Projection”. In the last part of the article, “Poznan Projection” is being confronted with Rancière’s concept of “distribution of the sensible” and Victor Turner’s theory of communitas. Author argues that while most of Wodiczko’s works can be read as political articulation of equality (therefore foundation for a new distribution of the sensible), “Poznan Projection” failed to establish a valid relationship between the “little” community of the homeless and the “big” urban collective.