Communities in AMUR
Select a community to browse its collections.
Recent Submissions
Żydzi i Polacy w Poznańskiem, 1938-1945 – próba syntezy
(2024) Pietrzykowski, Szymon; Schramm, Tomasz. Promotor
Celem pracy doktorskiej jest przedstawienie syntezy obejmującej dzieje Żydów i Polaków na terenie Poznańskiego w latach 1938-1945. Obszar terytorialny obejmuje przedwojenne województwo poznańskie (w granicach po reformie administracyjnej z 1938 r.) oraz obszar Kraju Warty pokrywający się z granicami przed 1 września 1939 r. Istotną cezurę stanowi rok 1938 (aczkolwiek, siłą rzeczy, cofam się wcześniej w międzywojnie) i dwa istotne wydarzenia mające wówczas miejsce, tj. reforma administracyjna skutkująca przyłączeniem do ówczesnego województwa poznańskiego powiatów kaliskiego, kolskiego, konińskiego i tureckiego zamieszkałych przez znaczący odsetek ludności żydowskiej (byli to przyszli więźniowie/więźniarki gett i obozów pracy) oraz tzw. Polenaktion czyli deportacja z Niemiec Żydów polskiego pochodzenia pod koniec października 1938 r. (Jerzy Tomaszewski trafnie określił ją mianem "preludium Zagłady". W części dotyczącej przedwojnia omówiony jest m.in. zarys relacji polsko-żydowskich na tym terenie od czasów najdawniejszych, kwestia antysemityzmu i żydowskiego życia przed Zagładą. W części odnośnie wojny i okupacji poruszona jest m.in. kwestia gett, obozów pracy oraz pomocy i przemocy (Polaków względem Żydów). Rozprawa uzupełniona została również o dwa epilogi dotyczące czasów powojennych.
The aim of this PhD thesis is to present a synthesis covering the history of Jews and Poles in the Poznańsie region in years 1938-1945. The territorial area contains pre-war Poznań voivodeship (within the borders after the administrative reform of 1938) and the area of the Warthegau coinciding with pre- September 1, 1939 borderlines. An important turning point here is year 1938 (although, by necessity, I will go back earlier to the interwar period) and two important events that took place at that time, i.e. the administrative reform resulting in the annexation to the then Poznań voivodeship the Kalisz, Koło, Konin and Turek counties inhabited by a significant percentage of the Jewish population (these were the future prisoners of ghettos and labor camps) and the so-called Polenaktion. i.e. the deportation of Jews of Polish origin from Germany at the end of October 1938. Jerzy Tomaszewski aptly called it the "prelude to the Holocaust". The pre-war section discusses, among other things, the outline of Polish-Jewish relations in this area dating back to the earliest times, the issue of anti-Semitism or Jewish life before the Holocaust. The section concerning war and occupation discusses i.e. the issue of ghettos, labor camps, or aid and violence (of Poles towards Jews). The dissertation is also supplemented with two epilogues concerning the post-war period.
Kultura polityczna w Gruzji w okresie rządów Micheila Saakaszwilego (2004 – 2013)
(2024) Olejnik, Marcin; Kijas, Artur. Promotor
Gruzja, kraj położony na Kaukazie Południowym, odzyskała niepodległość po rozpadzie ZSRR w 1991 roku. Micheil Saakaszwili, prezydent Gruzji w latach 2004 – 2013 doszedł do władzy w wyniku tak zwanej „Rewolucji Róż”. Wykorzystując społeczne niezadowolenie skierowane przeciwko poprzednikowi, Eduardowi Szewardnadzemu, obiecując gruntowną reformę państwa przejął władzę i rozpoczął okres swoich rządów, które zapisały się w historii najnowszej Gruzji jako okres gwałtownych zmian zarówno w organizacji państwa jak i głębokich procesów, którym poddane zostało gruzińskie społeczeństwo. Początkowo jako zadeklarowany demokrata, Saakaszwili zmieniał swój sposób rządzenie, z czasem stając się politykiem stosującym wprost metody autokratyczne. Okres jego rządów jako prezydenta z jednej strony charakteryzuje się podjętymi reformami instytucji państwa, z drugiej obniżeniem demokratycznych standardów i doprowadzeniemdo silnej polaryzacji na scenie politycznej. To okres w którym opozycja polityczna wobec ówczesnej partii władzy, Zjednoczonego Ruchu Narodowego, poddawana była silnym represjom - włącznie z umieszczaniem w więzieniach. Jednak był to też okres silnie rozwiniętych i skutecznie stosowanych formom protestów – od wieców, przez happeningi polityczne po oryginalne formy kultury politycznej - nowatorskie we współczesnej Gruzji.
Georgia, a country located in the South Caucasus, regained independence after the collapse of the USSR in 1991. Mikheil Saakashvili, president of Georgia from 2004 to 2013, came to power as a result of the so-called „Rose Revolution”. Taking advantage of the social dissatisfaction directed against his predecessor, Eduard Shevardnadze, and promising a thorough reform of the state, he took power and began the period of his rule, which has gone down in the modern history of Georgia as a period of rapid changes both in the organization of the state and profound processes to which Georgian socjety was subjected. Initially as a declared democrat, Saakashvili changed his way of governing, over time becoming a politician using autright autocratic methods. The period of his rule as president is characterized, on the one hand, by reforms of state institutions, and, on the other hand, by the lowering of democratic standards and leading to strong polarization on political scene. This was a period in which the political opposition to the then ruling party, the United National Movement, was subjected to strong repression – including imprisonment. However, it was also a period of strongly developed and effectively used forms of protests – from rallies, through political happenings, to original forms of political culture – innovative in contemporary Georgia.
Uwarunkowania i zmienność wybranych procesów eolicznych na obszarze środkowego Spitsbergenu (Dolina Ebby)
(2024) Rymer, Krzysztof; Rachlewicz, Grzegorz. Promotor
W niniejszej pracy przedstawiono wyniki pomiarów tempa depozycji eolicznej dla jednej z dolin polodowcowych położonej na środkowym Spitsbergenie (Dolina Ebby). Badania prowadzone były podczas ośmiu sezonów letnich (2012–2018 i 2022), a także opierają się na datowaniach AMS 14C i OSL osadów niweo-eolicznych i eolicznych. Stosunkowo silne zależności (r2 = 0,71, p = 0,017) zaobserwowano pomiędzy średnią temperaturą powietrza, a wartością średniej depozycji eolicznej, co może wskazywać na kluczowe znaczenie materiału fluwioglacjalnego jako materiału źródłowego. Pomiary wykonane w sezonie letnim 2022 wykazały, że tempo depozycji eolicznej było niskie na początku sezonu, mogło jednak dochodzić do poziomu 25,4 g·m-²·dzień-1 pod koniec sezonu. Tempo depozycji niweo-eolicznej oszacowano dla okresu od XI wieku, poprzez małą epokę lodową, do drugiej połowy XX wieku i wykazano, że ma ono dość stałą wartość 0,05 cm rocznie. Od tego czasu tempo depozycji niweo-eolicznej wzrosło do 0,3 cm rocznie, co może być związane ze wzrostem temperatury powietrza i spowodowanymi tym panarktycznymi zmianami środowiskowymi. Dodatkowo przeprowadzono analizę obtoczenia i zmatowienia ziaren kwarcu (o średnicy 0,8–1,0 mm) zebranych z pułapek eolicznych. Na podstawie uzyskanych wyników można wywnioskować, że świeży materiał jest włączany w obieg z dwóch głównych źródeł – osadów morenowych i rzecznych, a następnie ulega on redystrybucji eolicznej, szczególnie biorąc pod uwagę tunelowy charakter dolin poglacjalnych.
This study presents the results of aeolian deposition rates measured and calculated for one of the central Spitsbergen postglacial valleys (Ebba Valley). The results are based on eight summer season field campaigns (2012–2018 and 2022), as well as on AMS 14C and OSL dating of niveo-aeolian and aeolian sediments. Interestingly strong relationships (r2 = 0.71, p = 0.017) between mean air temperature and mean aeolian deposition were observed, possibly indicating the importance of the source material delivered to the valley by glaciofluvial processes. Measurements performed in the summer season 2022 revealed that aeolian deposition rates were low at the start of the season, but peaked at 25.4 g·m-²·day-1 towards the end of the season. Niveo-aeolian deposition rates were estimated for the period since the 11th century, through the Little Ice Age, till the second half of the 20th century and revealed a rather constant value of 0.05 cm per year. Since then, the niveo-aeolian deposition rate has significantly increased and equalled 0.3 cm per year, which may be related to rising air temperatures and associated pan-Arctic environmental changes. Additionally, analysis of rounding and matting of quartz grains (with a diameter of 0.8–1.0 mm) collected from aeolian deposition traps was performed. The results highlights the importance of a fresh sediment supply from two main sources, moraines and rivers, and their subsequent aeolian redistribution, particularly in a wind-channelled valley environment.
Kopule w badaniach relacji zmiennych hydro-meteorologicznych oraz zagrożenia i ryzyka powodziowego w zlewni górnej Nysy Kłodzkiej
(2023) Perz, Adam Edmund; Wrzesiński, Dariusz. Promotor; Budner, Waldemar. Promotor
Problematyka badawcza rozprawy dotyczy zarówno relacji opadów atmosferycznych i odpływów rzecznych w ujęciu średniorocznym, jak i relacji opadów atmosferycznych i przepływów lub stanów wody w analizie zdarzeń ekstremalnych – wezbrań – w kontekście zagrożenia i ryzyka powodziowego. W pracy wykorzystane zostały nie tylko zmienne hydrologiczne, ale także meteorologiczne i ekonomiczne. Obejmują one m.in. przepływ i odpływ rzeczny, parametry fal wezbraniowych, sumy opadów atmosferycznych i potencjalne straty powodziowe. Głównym celem rozprawy jest ustalenie w ujęciu probabilistycznym siły związków i ich zróżnicowania w czasie i przestrzeni między zmiennymi hydrologicznymi, meteorologicznymi oraz ekonomicznymi w zlewni górnej Nysy Kłodzkiej. Pracę doktorską stanowi zbiór czterech artykułów, opublikowanych w recenzowanych czasopismach naukowych z Impact Factor. Przeprowadzone badania dotyczą zarówno kształtowania się najważniejszych elementów bilansu wodnego tego obszaru i formowania jego zasobów wodnych, jak i zagrożenia i ryzyka powodziowego.
The research topics included in the dissertation concern both the relationship of precipitation and river runoff in average annual terms, as well as the relationship of precipitation and discharges or water levels in the analysis of extreme events (floods) in the context of flood hazard and risk. Not only hydrological, but also meteorological and economic variables are used in the studies. These include e.g. river discharge and runoff, flood wave parameters, precipitation totals and potential flood losses. The main objective of the dissertation is to determine, in probabilistic terms, the strength of relationships and their differentiation in time and space between hydrological, meteorological and economic variables in the upper Nysa Kłodzka catchment. The doctoral thesis is a collection of four articles published in peer-reviewed scientific journals with Impact Factor. The conducted research concerns both shaping the most important elements of the water balance in that area, formation of its water resources, as well as flood hazard and risk.
Współczesne zespoły zabudowy mieszkaniowej w strefach podmiejskich w Polsce w świetle koncepcji zrównoważonego rozwoju
(2024) Rosenkiewicz, Krzysztof; Mierzejewska, Lidia. Promotor
Celem głównym rozprawy jest opracowanie i weryfikacja modelu zrównoważonego osiedla podmiejskiego. W aspekcie teoretycznym praca ma na celu powiązanie wypracowanego modelu z koncepcją poprawy przedmieść (retrofit).
Część empiryczna jest oparta na studiach przypadków obszarów zabudowy mieszkaniowej w strefach podmiejskich miast dużych, jak i małych: Osady Leśnej w Dąbrówce k. Poznania, Osiedla Książenice k. Warszawy, Osiedla Moczkowo k. Barlinka oraz Czołowa-Kolonii k. Koła, dla ukazania różnorodności zjawiska.
W wymiarze aplikacyjnym zostały zaproponowane rozwiązania w kierunku uzyskania wyższego poziomu zrównoważenia osiedli. W postępowaniu badawczym zastosowano szereg metod zarówno ilościowych, jak i jakościowych, łącząc uzyskane wyniki. Opis studiów przypadków był oparty na wieloletnich obserwacjach uczestniczących, pomiarach, analizach, a także wsparty badaniami opinii mieszkańców. Część empiryczna pracy była przyczynkiem do weryfikacji niektórych propozycji teoretycznych i ich korekt.
W wyniku postępowania badawczego wykazano zróżnicowanie badanych zespołów zabudowy w kontekście koncepcji zrównoważonego rozwoju, w tym opracowanego modelu. Stwierdzono, że w niektórych przypadkach uzyskanie wyższego poziomu rozwoju nie jest możliwe, co powinno być przedmiotem zainteresowania polityk publicznych. Ujawniły się też różnice między stanowiskami teoretycznymi i praktycznymi rozwiązaniami wypracowanymi za granicą, a sytuacją obserwowaną w Polsce. Dodatkowy owoc pracy to przetłumaczenie szeregu specjalistycznych terminów anglojęzycznych na język polski.
The primary aim of this dissertation is to develop and validate a model of a sustainable suburban settlement. The theoretical aspect of the work seeks to link the developed model with the concept of suburban improvement (retrofit).
The empirical part is based on case studies of residential areas in suburban zones of both large and small cities: Osada Leśna in Dąbrówka near Poznań, Osiedle Książenice near Warsaw, Osiedle Moczkowo near Barlinek, and Czołowa-Kolonia near Koło, to showcase the diversity of the phenomenon.
In the practical dimension, solutions were proposed to achieve a higher level of sustainability in settlements. The research process utilized a range of both quantitative and qualitative methods, integrating the obtained results. The case studies were based on long-term participant observations, measurements, analyses, and were further supported by surveys of residents’ opinions. The empirical part of the dissertation contributed to verifying and adjusting some of the theoretical proposals.
The research demonstrated the diversity of the studied residential complexes in the context of the concept of sustainable development, including the proposed model. It was found that in some cases, achieving a higher level of development is not feasible, which should be a focus of public policies. Additionally, discrepancies emerged between theoretical perspectives, practical solutions developed abroad, and the situation observed in Poland. An additional outcome of this work was the translation of numerous specialized English terms into Polish.
Edukacja lingwistyczna z zakresu języka angielskiego dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w wieku wczesnoszkolnym w szkołach ogólnodostępnych
(2024) Bojarczuk-Tüncer, Agnieszka; Kuszak, Kinga. Promotor; Sadowska, Katarzyna. Promotor pomocniczy
Rozważania w pracy dysertacyjnej oscylują wokół nauczania języków obcych dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi z uwzględnieniem indywidualnego ich rozwoju w obrębie każdej z grup. Autorka odnosi komponenty rozwoju dziecka, wyszczególnione deficyty rozwojowe oparte na indywidualnym profilu diagnostycznym do funkcjonowania ucznia na zajęciach języka angielskiego. Podjęta zostaje próba zrozumienia, w jaki sposób kształtują się dyspozycje językowe dziecka oraz jakich trudności lingwistycznych mogą doświadczać dzieci. Autorka zestawia charakterystyczne cechy funkcjonowania w obrębie danej wskazanej grupy specjalnych potrzeb edukacyjnych dla uzyskania perspektywy tworzenia odpowiadających potrzebom dzieci zaleceń, sugerowania rozwiązań w pracy, a także adaptowania i dostosowywania podejścia metodycznego nauczyciela języka angielskiego. Część pierwsza rozprawy dysertacyjnej zawiera analizę dostępnej literatury i autorskie odniesienia interpretacyjne. W rozdziale I skupiono się na teoretycznych rozważaniach dotyczących języka w wybranych ujęciach i perspektywach oraz zawarto przegląd dostępnych teorii dotyczących nabywania pierwszego i drugiego języka, w tym dokonano analizy specyfiki języka polskiego oraz angielskiego w kontekście czterech aspektów wiedzy językowej. Rozdział II prezentuje wybrane kwestie wspomagania, wspierania i stymulowania rozwoju dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Problematyka rozumienia pojęcia specjalnych potrzeb według różnych autorów ukazana została w tym rozdziale w autorskiej kategoryzacji dostępnych ujęć. Zwrócono uwagę na problematykę diagnozowania dzieci w poradniach psychologiczno-pedagogicznych, podkreślając perspektywę nauczycieli języka angielskiego, a także wskazano na dostępne formy wspierania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym wspomaganie ich rozwoju podczas edukacji lingwistycznej. W rozdziale III przedstawiono rozwój sprawności językowych dzieci w omawianym wieku wczesnoszkolnym w zakresie pierwszego języka oraz ukazano charakterystykę funkcjonowania dzieci z wybranych grup specjalnych potrzeb edukacyjnych. Pochylono się nad zestawieniem rozwoju kompetencji językowych dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w wybranych grupach, dla nabywania pierwszego i drugiego/obcego języka. Na tej podstawie wskazano przykładowe trudności lingwistycznych podczas nabywania języka angielskiego. Rozdział IV prezentuje wybrane aspekty metodyki nauczania języka angielskiego w zakresie dokonywania adaptacji procesu nauczania do potrzeb dzieci. Zestawiono propozycje zaleceń metodycznych i rozwiązań dla dzieci z SPE wraz z propozycjami rozwijania ich sprawności językowych. Druga część rozprawy dysertacyjnej zawiera założenia metodologiczne (rozdział V) i analizę realizowanych badań (rozdział VI), których przedmiotem stało się określenie dyspozycji językowych dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi na etapie edukacji wczesnoszkolnej, ukazanie ich funkcjonowania na zajęciach języka angielskiego, a także tworzonych warunków do nabywania przez nich sprawności językowych. Problematyka objęła przedstawienie i zrealizowanie pięciu celów badawczych, a badania podzielono na cztery etapy. Na pierwszym etapie wskazane zostały komponenty diagnozy, które odniesiono do nabywania przez dzieci kompetencji z języka angielskiego. Na kolejnym etapie dokonano diagnozy dyspozycji dziecka do nabywania języka angielskiego. Przeanalizowany profil diagnostyczny każdego badanego dziecka oraz komponenty z jego diagnozy odniesiono do wskazanych dyspozycji językowych oraz nakreślono obszary dla wspomagania procesu nabywania przez dziecko języka, a także wskazano możliwości modyfikacji podejścia metodycznego łączącego w sobie oddziaływania terapeutyczne z językowymi. Na trzecim etapie ukazano analizę perspektywy nauczycieli języka angielskiego dotyczącą ich doświadczeń w pracy z dziećmi z SPE w zakresie funkcjonowania dzieci z SPE oraz potencjalnych rozwiązań wspierających rozwój dziecka stosowanych w ich codziennej pracy. Wskazano na dalsze implikacje pedagogiczne dla nauczycieli oraz dla poradnictwa, na temat wykorzystywania dokumentów z poradni psychologiczno-pedagogicznych. Na czwartym etapie podsumowano oraz zestawiono przykładowe zalecenia dla dalszych implikacji pedagogicznych w pracy nauczyciela języka angielskiego. W zakończeniu zaprezentowano podsumowanie całości rozważań.
The considerations in the dissertation revolve around teaching foreign languages to children with special educational needs, regarding their individual development within each group. The author relates the components of child development, specified developmental deficits based on an individual diagnostic profile to the functioning of child as English learner. An attempt is made to understand how the child's linguistic dispositions are shaped and what linguistic difficulties children may experience. The author compares the characteristic features of functioning within a given indicated group of special educational needs in order to gain a perspective of creating recommendations that meet the needs of children, suggesting solutions for language learning and teaching, as well as adapting and adjusting the methodological approach of an English teacher. The first part of the dissertation contains an analysis of the theoretical framework and the author's interpretative references. Chapter I focuses on theoretical considerations on language in selected approaches and presents a review of available theories concerning the first and second language acquisition, including an analysis of the specificity of Polish and English in the context of four aspects of linguistic knowledge. Chapter II discusses selected issues of supporting and stimulating the development of children with special educational needs. In this chapter the challenge of understanding the concept of special needs is presented in the own categorization of available approaches. Attention is drawn to the issue of diagnosing children in psychological and pedagogical counselling centres, emphasizing the perspective of English language teachers. This chapter indicates also the available forms of supporting children with special educational needs, including supporting their development during linguistic education. Chapter III presents the development of language skills of children in the discussed early school age in the scope of the first language and shows the characteristics of the functioning of children from selected groups of special educational needs. The author focuses on comparing the development of language competences of children with special educational needs in selected groups, for acquiring the first and second/foreign language. On this basis, examples of possible linguistic difficulties during the acquisition of English are indicated. Chapter IV discusses selected aspects of the methodology of teaching English in terms of adapting the teaching process to the needs of children. Proposals of methodological recommendations and solutions for children with SEN are presented, along with proposals for developing their language skills. The second part of the dissertation contains methodological assumptions (Chapter V) and an analysis of the research carried out (Chapter VI), the subject of which was to determine the linguistic dispositions of children with special educational needs at the early school age, to show their functioning in English classes, as well as the conditions created for their acquisition of language skills. The issues covered the presentation and implementation of five research objectives, and the research was divided into four stages. In the first stage, diagnostic components were indicated, which were referred to the acquisition of English language skills by children. In the next stage, the children's linguistic dispositions to learning English were diagnosed. The analysed diagnostic profile and components from diagnosis of each examined child were referred to the indicated linguistic dispositions. Areas for supporting the child's language acquisition process were outlined, as well as possibilities for modifying the methodological approach combining therapeutic and linguistic interactions were indicated. In the third stage, an analysis of the perspective of English language teachers was presented regarding their experiences in working with children with SEN in the scope of children’s functioning and potential solutions supporting the development of the child used in their daily work. Further pedagogical implications for teachers and counselling were indicated, regarding the use of documents from psychological and pedagogical counselling centres. In the fourth stage, sample recommendations for further pedagogical implications in the work of an English language teacher were summarized and presented. A summary of all considerations was presented in the conclusion.
Delights of Dinners, Pleasures of Picnics in the “Make-believe” Food Fantasies of the Edwardian Children’s Literature Translated into Polish
(Malmö University Press, 2024-11-19) Wieczorkiewicz, Aleksandra; Gasperini, Anna; Sundmark, Björn; Tosi, Laura
Miejskie środowiska. Perspektywa badań ekokultu-rowych w kulturowych studiach miejskich
(2024) Nowacki, Mateusz; Rewers, Ewa. Promotor
Główny problem badawczy rozprawy dotyczy znaczenia urbanizacji ekokultury jako katalizatora miejskich prak-tyk kulturowych. Ekokultura rozumiana jest tutaj jako obszar łączenia tego, co materialne i symboliczne, ludz-kie i nie-ludzkie, itd. Takie podejście do ekokultury i relacji środowiskowych prowadzi również do założenia, że ludzka podmiotowość przyjmuje charakter transkor-poralny, który wyraża przekonanie o relacyjności z po-nadludzką materialnością i staje się obszarem genero-wania nowych podmiotowości i wyobrażeń. Tego rodza-ju aktywność prowadzi do powstawania rozmaitych miejskich hegemonii ekokulturowych. Ich rozprzestrze-nianie się wymaga odniesienia do trzech powiązanych ze sobą momentów produkcji: przestrzeni, podmiotowo-ści i natury. Rozprawa składa się z czterech rozdziałów. Rozdział pierwszy rozprawy poświęcony jest teoretycz-nej rekonstrukcji wybranych perspektyw materializmu marksistowskiego w kontekście współczesnego zwrotu ekologicznego w badaniach humanistycznych i społecz-nych oraz ich wpływu na studia kulturowe. Rozdział drugi stanowi rozwinięcie wątków podjętych w po-przedniej części. Skupia się on na pogłębieniu perspek-tywy środowiskowego materializmu kulturowego w odniesieniu do refleksji nad urbanizacją w kulturowych studiach miejskich i miejskiej ekologii politycznej. Trzeci rozdział zawiera wybrane przykłady dotyczące polityk miejskich i analizy podejść ekocentrycznych realizowanych w Poznaniu. Ostatni rozdział koncentruje się na środowiskowych alternatywach dla obecnych po-lityk miejskich.
The main research problem of the dissertation is concerned with the meaning of the urbanization of ecoculture as a catalyst for the urban cultural prac-tices. Ecoculture is understood as an area of com-bining the material and the symbolic, the human and the non-human, etc. This approach to ecocul-ture and environmental relations also lead to the assumption that human subjectivity assumes a transcorporeal character which expresses the conviction of relationalism with more-than-human materiality and becomes an area of generating new subjectivities or imaginaries. This kind of activity leads to the formation of various urban ecocultural hegemonies. Their proliferation requires reference to three interrelated moments of production: space, subjectivity and nature. The dissertation consists of four chapters. The first chapter of the dissertation is devoted to the theoretical reconstruction of se-lected perspectives of Marxist materialism in the context of the contemporary environmental turn in humanistic and social research and their impact on cultural studies. The second chapter is an exten-sion of the themes undertaken within the previous section. It focuses on developing the perspective of environmental cultural materialism in relation to reflections on urbanization in cultural urban studies and urban political ecology. The third chapter inc-ludes selected examples concerning urban policies and analysis of ecocentric approaches which are realized in Poznań. The last chapter focuses on the environmental alternatives to the current urban po-licies.
Wybrane polskie muzea historyczne po 1989 roku stanowią przestrzeń (prze)budowy relacji społecznych. Od „muzeum świątyni” do „muzeum rzeźby społecznej”
(2024) Olejniczak, Mariola; Skórzyńska, Izabela. Promotor
Praca analizuje wyzwania współczesnych muzeów i rolę edukacji muzealnej w kształtowaniu relacji społecznych. Skupia się na polskich muzeach po 1989 roku, szczególnie na inkluzyjnych praktykach. Badania obejmują analizę literatury naukowej, dokumentów prawnych i programów muzealnych oraz badania terenowe. Autorka bada, jak muzea angażują różnorodne grupy społeczne w kreowanie muzeum jako "rzeźby społecznej". Praca składa się z ośmiu rozdziałów, obejmujących m.in. teorię muzeum, kontekst prawny, metody badań i analizę praktyk edukacyjnych. Zróżnicowane źródła informacji, takie jak archiwa muzealne, literatura naukowa i dokumenty prawne, są kluczowe dla jej kompleksowego podejścia. Praca koncentruje się na zrozumieniu ewolucji muzealnictwa i edukacji po 1989 roku, ze
szczególnym uwzględnieniem roli muzeum jako platformy budującej relacje społeczne i promującej uczestnictwo różnorodnych grup społecznych w życiu kulturalnym.
The dissertation analyzes the challenges contemporary museums face and the role of museum education in shaping social relations. It focuses on Polish museums after 1989, particularly their inclusive practices. The research includes a review of scholarly literature, legal documents, and museum programs, as well as field studies. The author examines how museums engage various social groups in creating the museum as a "social sculpture." The dissertation consists of eight chapters, covering museum theory, legal context, research methods, and analysis of educational practices. Crucial to its comprehensive approach are diverse sources of information, such as museum archives, scholarly literature, and legal documents. The thesis concentrates on understanding the evolution of museology and education after 1989, with particular emphasis on the role of the museum as a platform shaping social relations and promoting the participation of various social groups in cultural life.
Edukacja w zakresie języka ojczystego w opiniach rodzin i nauczycieli polonijnych mieszkających na terenie Holandii
(2024) Steur, Agnieszka; Kuszak, Kinga. Promotor; Mańkowska, Anna. Promotor pomocniczy
Praca analizuje rolę edukacji języka ojczystego wśród polskich rodzin mieszkających w Holandii oraz jej wpływ na tożsamość kulturową dzieci polonijnych. W oparciu o badania ankietowe i wywiady z rodzicami, nauczycielami oraz dziećmi, autorka bada powody niskiego uczestnictwa w edukacji języka polskiego i identyfikuje kluczowe wyzwania: ograniczony dostęp do szkół polonijnych, presję na asymilację oraz różnice w systemach edukacyjnych Polski i Holandii. Teoretyczne podstawy pracy opierają się na hipotezie Sapira-Whorfa (wpływ języka na percepcję rzeczywistości) oraz teorii Pierre’a Bourdieu (język jako narzędzie władzy symbolicznej). W wyniku badań autorka wnioskuje, że edukacja języka ojczystego pozytywnie wpływa na rozwój intelektualny i emocjonalny dzieci, ale wymaga wsparcia instytucjonalnego i społecznego. Praca zawiera rekomendacje dla szkół polonijnych, nauczycieli oraz rodziców dotyczące praktycznego wspierania dwujęzyczności i kulturowej tożsamości młodego pokolenia Polonii.
This dissertation examines the role of mother-tongue education among Polish families living in the Netherlands and its impact on the cultural identity of Polish diaspora children. Based on surveys and interviews with parents, teachers, and children, the study explores the reasons for the low participation in Polish language education and identifies key challenges, such as limited access to Polish schools, pressure toward assimilation, and differences between Polish and Dutch educational systems. The theoretical foundation relies on the Sapir-Whorf hypothesis (the influence of language on perception) and Pierre Bourdieu’s theory (language as a tool of symbolic power). Findings indicate that mother-tongue education has a positive impact on the intellectual and emotional development of children but requires institutional and community support. The dissertation offers practical recommendations for Polish schools, teachers, and parents to better support bilingualism and the cultural identity of the young Polish diaspora.